UCHWAŁA Nr
101/XI/2004RADY GMINY I MIASTA WYSZOGRÓD
Z DNIA 30 czerwca 2004 r.
w sprawie: uchwalenia „Programu Ochrony Środowiska wraz z Planem gospodarki odpadami dla Gminy i Miasta Wyszogród do roku 2010”
Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. z 2001 r Dz.U nr 142 poz.1591 – z późniejszymi zmianami), art. 17 ust.2 i art.18 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U z 2001 r. nr 62, poz.627 – z późniejszymi zmianami), art.15 ust.1,2,3,4,7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U z 2001 r. nr 62 poz. 628 – z późniejszymi zmianami) po zaopiniowaniu przez Zarząd Województwa Mazowieckiego oraz Zarządu Powiatu Płockiego Rada Gminy i Miasta Wyszogród postanawia:
§ 1
Uchwalić „Program Ochrony Środowiska wraz z Planem gospodarki odpadami dla Gminy i Miasta Wyszogród do roku 2010” stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2
Program wymieniony w § 1 adresuje się do wszystkich organizacji, instytucji działających na rzecz ochrony środowiska w Gminie i Mieście Wyszogród, przedsiębiorców oraz całego społeczeństwa.
§3
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy i Miasta Wyszogród.
§ 4
- Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
- Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego.
CZĘŚĆ A
-
I. WPROWADZENIE -
1. Przesłanki ogólne
-
Podstawowym aktem prawnym zapewniającym ochronę środowiska w Rzeczypospolitej Polskiej jest Konstytucja R.P. z 2 kwietnia 1997 roku. Dokument ten stanowi, że Rzeczypospolita Polska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, zapewnia ochronę środowiska oraz wskazuje, iż ochrona środowiska jest obowiązkiem obywateli oraz władz publicznych. Władze, poprzez swoją politykę, powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne oraz dostęp do zasobów środowiska współczesnemu i przyszłym pokoleniom. Tymi władzami na szczeblu gminy są samorządy gminne. Podstawowe zadania publiczne gmina wykonuje w oparciu o ustawę o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku, w tym między innymi obowiązki z zakresu ochrony środowiska, leśnictwa, gospodarki komunalnej, gospodarki wodnej oraz nadzwyczajnych zagrożeń środowiska.
Gmina, przestrzegając zasady zrównoważonego rozwoju, szuka takich kierunków rozwoju, które doprowadzą w efekcie do ograniczania emisji substancji zanieczyszczających do środowiska, zmniejszania energo-, wodo- i materiałochłonności, poprawy jakości środowiska przyrodniczego, wzmacniania struktur ekologicznych, rozwijania aktywności obywatelskiej i poprawy jakości życia mieszkańców. Winno w tym pomóc właściwe, zgodne z ideą ekorozwoju, planowanie wszelkich działań.
Polskie przepisy z zakresu ochrony środowiska przewidują tworzenie kilku różnych typów planów i programów redukcji emisji zanieczyszczeń. Jednymi z takich dokumentów są: Polityka ekologiczna państwa, programy ochrony środowiska oraz plany gospodarki odpadami. -
Niniejszy program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla Gminy i Miasta Wyszogród do 2010 roku jest aktualnym źródłem informacji o gminie i mieście, a także spisem konkretnych, niezbędnych zadań dla gminy, miasta, podmiotów korzystających ze środowiska w tym terenie, których realizacja przyczyni się do poprawy stanu środowiska w gminie, a także poprawy jakości życia mieszkańców gminy w Zjednoczonej Europie – celu nadrzędnego „Strategii rozwoju powiatu płockiego do 2015 roku”. Opracowanie to, przedstawia obecną i przyszłą politykę ekologiczną gminy, obejmującą okres do 2010 roku.
Program wykonany został na podstawie „Wytycznych sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym” – Ministerstwo Środowiska, Warszawa, grudzień 2002 r. oraz Programów ochrony środowiska województwa mazowieckiego i powiatu płockiego. -
2. Podstawy prawne
-
Wszelkie działania z zakresu ochrony środowiska w gminie muszą być podejmowane są na podstawie obowiązującego programu ochrony środowiska.
W Gminie i Mieście Wyszogród w latach 1996 – 2001 realizowany był „Program Ochrony Środowiska dla Gminy i Miasta Wyszogród”, który na mocy art. 10 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085 z późn. zmianami), stał się „gminnym programem ochrony środowiska”. Ustawa ta nałożyła jednocześnie na rady gmin obowiązek uchwalenia nowego programu do dnia 30 czerwca 2004 roku.
Artykuł 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zmianami) stanowi, że zarząd gminy sporządza program ochrony środowiska w celu realizacji polityki ekologicznej państwa, przy czym projekt programu gminnego winien być zaopiniowany przez zarząd powiatu.
Program, zgodnie z art. 14 powyższej ustawy, powinien określać wymagania odnoszące się do polityki ekologicznej państwa, a w szczególności:
cele i priorytety ekologiczne,
rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe.
Gminny program ochrony środowiska uchwala Rada Gminy. Z wykonania Programu zarząd gminy sporządza co dwa lata raporty, które przedstawia Radzie Gminy.
Niezależnie od powyższego art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zmianami), dla osiągnięcia celów założonych w polityce ekologicznej państwa oraz dla zapobiegania powstawania odpadów, zapewnienia zgodnego z zasadami ochrony środowiska odzysku odpadów i ich unieszkodliwiania, zobowiązuje zarząd gminy do opracowania planu gospodarki odpadami, który stanowić ma część programu ochrony środowiska. Plan ten winien określać:
aktualny stan gospodarki odpadami w gminie, ich charakterystykę jakościową i ilościową,
prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami,
działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami,
instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów,
system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów. -
Projekt gminnego planu gospodarki odpadami winien być, zgodnie z powyższą ustawą, zaopiniowany przez zarząd województwa oraz zarząd powiatu. Zarząd gminy winien składać co 2 lata radzie gminy sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami, a nie rzadziej niż co 4 lata plan ten powinien ulegać aktualizacji.
-
-
3. Cele i zakres programu
-
Głównym celem gminnego programu ochrony środowiska jest określenie polityki ekologicznej gminy, wynikającej z polityki ekologicznej państwa, obowiązujących programów wyższych szczebli (wojewódzkiego i powiatowego) oraz „Strategii zrównoważonego rozwoju powiatu płockiego do roku 2015”, realizującej politykę ekologiczną państwa, rozumianą jako zjednoczenie celów ochrony środowiska z wyzwaniami zrównoważonego rozwoju w warunkach jednoczenia się Europy i rozszerzania ogólnoświatowej troski o Ziemię i jej przyszłych mieszkańców.
Najważniejsze problemy i cele zawierają następujące, przyjęte przez Parlament lub Rząd dokumenty krajowe:
Polityka ekologiczna państwa (1991 r.) i II Polityka ekologiczna państwa (2001 r.),
Program wykonawczy do II Polityki ekologicznej państwa na lata 2002 – 2010 (2002 r.),
Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010,
Polska 2025, długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju,
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (2002 r.), uwzględniający uwarunkowania międzynarodowe, a w szczególności:
Agendę 21 – Ramowy program działań,
Strategię zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej (2001 r.) oraz Unijne programy ochrony środowiska,
dyrektywy UE,
konwencje i porozumienia międzynarodowe podpisane i ratyfikowane przez Polskę. -
Program uwzględnia uwarunkowania wojewódzkie wynikające:
ze Strategii rozwoju województwa mazowieckiego (2000 r.),
projektu Regionalnego programu operacyjnego dla województwa mazowieckiego na lata 2004 – 2006 (2003 r.),
Programu ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego (2003 r.),
Planu gospodarki odpadami dla woj. mazowieckiego (2003 r.).
Program przyjmuje podstawowe zasady ogólne, leżące u podstaw polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej i Polski. Są to:
zasada zrównoważonego rozwoju,
zasada równego dostępu do środowiska postrzegana w kategoriach:
sprawiedliwości międzypokoleniowej,
sprawiedliwości międzyregionalnej i międzygrupowej,
równoważenia szans między człowiekiem i przyrodą,
zasada przezorności ,
zasada uspołecznienia i subsydiarności,
zasada prewencji,
zasada „zanieczyszczający płaci”,
zasada skuteczności i efektywności ekologicznej i ekonomicznej. -
Program określa:
aktualną sytuację ekologiczną w gminie i mieście Wyszogród,
ekologiczne, przestrzenne, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju gminy,
priorytetowe działania w podziale na krótkoterminowe (lata 2003 – 2006)i długoterminowe (do roku 2010),
harmonogram konkretnych zadań w zakresie ograniczania emisji, ochrony zasobów przyrody, racjonalnego gospodarowania środowiskiem, aktywizacji prośrodowiskowej społeczeństwa i wzrostu świadomości ekologicznej z podziałem na:
zadania gminy i miasta,
zadania innych organów administracji publicznej oraz instytucji, przedsiębiorstw i organizacji społecznych,
uwarunkowania realizacyjne Programu, jego wdrożenie i monitoring,
promocję Programu i edukację społeczną.
Szczególne rozwinięcie Programu stanowi Plan Gospodarki Odpadami.
W ujęciu przestrzennym Program dotyczy Gminy i Miasta Wyszogród z uwzględnieniem różnego rodzaju powiązań, w tym ekologicznych, z sąsiednimi gminami powiatu płockiego – Mała Wieś, sochaczewskiego – Młodzieszyn, Iłów i płońskiego – Czerwińsk n/Wisłą, Naruszewo, w województwie mazowieckim.
Program opracowany jest z uwzględnieniem ustrojowej pozycji samorządu gminnego i jego kompetencji, wynikających z przepisów prawa ochrony środowiska, a więc znacznie ograniczonych własnych możliwości realizacyjnych i finansowych. Opracowany został na podstawie wniosków z oceny realizacji „Programu ochrony środowiska dla Gminy i Miasta Wyszogród w latach 1996 – 2001” oraz „Programu zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska w powiecie płockim w latach 1999 – 2002”. Cel strategiczny Programu określony został w „Strategii rozwoju powiatu płockiego do 2015 r.”. Jest nim „poprawa stanu środowiska przyrodniczego i ochrona jego zasobów zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego”, na poziomie gminy.
Z oceny realizacji „Programu zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska w powiecie płockim” wynika, że cele operacyjne, określone w „Strategii rozwoju powiatu płockiego do 2015 r.” należy zmodyfikować, biorąc pod uwagę znowelizowane prawo ekologiczne obowiązujące od 2001 r., dyrektywy UE, wynegocjowane z UE okresy dostosowawcze w obszarze „środowisko” i aktualną sytuację ekologiczną w gminie, a zwłaszcza obserwowane trendy.
Po tej modyfikacji cele szczegółowe zapisane są następująco:
stałe ograniczanie emisji substancji i energii,
bierna i czynna ochrona zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu,
racjonalne gospodarowanie środowiskiem,
zwiększanie aktywności obywatelskiej i podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa.
Projekt programu uwzględnia uwarunkowania wojewódzkie i powiatowe wynikające ze:
Strategii rozwoju województwa mazowieckiego,
Programu ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego,
Planu gospodarki odpadami w województwie mazowieckim,
Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami w powiecie płockim do 2010 roku. -
4. Funkcje programowe
-
„Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami w gminie i mieście Wyszogród do 2010 r.” jest podstawowym dokumentem koordynującym działania na rzecz ochrony środowiska w gminie, a w szczególności:
przekazuje społeczeństwu, przedsiębiorcom, samorządom informacje na temat zasobów środowiska przyrodniczego oraz stanu poszczególnych komponentów środowiska,
omawia najważniejsze problemy, w tym zagrożenia ekologiczne, proponując sposoby ich rozwiązania w określonym czasie,
jest gwarantem wdrażania zrównoważonego rozwoju gminy,
określa sposoby współpracy administracji publicznej wszystkich szczebli oraz instytucji i pozarządowych organizacji ekologicznych na rzecz ochrony środowiska w gminie,
ułatwia, a niekiedy formalnie umożliwia, występowanie o środki finansowe potrzebne do realizacji przedsięwzięć,
organizuje system informacji o stanie środowiska i działaniach zmierzających do jego poprawy. -
5. Okres objęty programem
-
Zgodnie z ustaleniami ustawy Prawo ochrony środowiska program ochrony środowiska sporządzony jest do 2010 r. z podziałem na lata 2003 – 2006, określającym cele krótkoterminowe oraz perspektywiczne, na lata 2007 – 2010.
Ocena i weryfikacja realizacji zadań zapisanych w programie dokonywana będzie zgodnie z wymogami ustawy co dwa lata od chwili uchwalenia programu przez Radę Gminy i Miasta Wyszogród.
Aktualizacja programu oraz planu gospodarki odpadami może następować po upływie 4 lat od chwili ich uchwalenia. -
6. Metoda opracowania
-
Opracowanie „Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami” zlecono osobie posiadającej doświadczenie w sporządzaniu różnorodnych opracowań z zakresu inżynierii i ochrony środowiska. Z wykonawcą opracowania stale współpracował etatowy pracownik Urzędu Gminy i Miasta zajmujący się m.in. sprawami z zakresu ochrony środowiska, który zebrał niezbędne dane i informacje, konieczne do sporządzenia programu i planu.
Prace nad tworzeniem programu i planu rozpoczęły się w grudniu 2002 r. Harmonogram prac przewidywał sporządzenie do:
końca 2003 r. - projektu planu gospodarki odpadami,
31.03.2004 r. - projektu programu ochrony środowiska.
Przy tworzeniu powyższych dokumentów konsultowano się z komisjami problemowymi Rady Gminy i Miasta, radami sołeckimi oraz zarządami osiedli.
W trakcie prac nad Programem:
dokonano oceny relacji pomiędzy programami na szczeblu centralnym, wojewódzkim i powiatowym,
zapoznano się z realizacją „Programu zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska w powiecie płockim w latach 1999 – 2002”,
określono priorytetowe działania na lata 2003–2006 i 2006– 2010 oraz programy zadaniowe skoordynowane ze „Strategią rozwoju powiatu płockiego do 2015 r.”, uwzględniające „Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego”, „Strategię rozwoju województwa mazowieckiego”, „Program ochrony środowiska dla powiatu płockiego”, „Plan gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego” i „Plan gospodarki odpadami dla powiatu płockiego”,
sprecyzowano uwarunkowania realizacyjne Programu w zakresie rozwiązań prawnych, ekonomicznych, przestrzennych, społecznych i związanych z implementacją prawa i procedur unijnych,
określono sposoby wdrażania i zasady monitorowania Programu. -
Prace nad opracowaniem Programu przebiegały zgodnie z przyjętym harmonogramem. Uwzględniając charakter opracowania i przyjętą metodę, Program reprezentuje podejście:
całościowe, uwzględniające wszystkie komponenty środowiska i wszystkie zewnętrzne implikacje,
selektywne, eksponujące procesy i problemy o decydującym priorytetowym znaczeniu dla realizacji zasad ekorozwoju gminy,
problemowe, zmuszające do analizowania całych łańcuchów przyczynowo-skutkowych i aktywnego, twórczego interpretowania diagnozy, celów i zadań,
prognostyczne, zapewniające stałe wzbogacanie Programu w miarę dokonywanych postępów.
Niniejsze opracowanie składa się z następujących zasadniczych części:
ogólnych danych o gminie i stanie środowiska na koniec 2002 roku,
analizy uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych,
celów polityki ekologicznej państwa, województwa mazowieckiego i powiatu płockiego,
priorytetowych działań w Gminie i Mieście Wyszogród,
programu zadaniowego,
uwarunkowań realizacyjnych,
propozycji systemu wdrażania i monitorowania programu,
planu gospodarki odpadami,
informacji o wykorzystanych materiałach i opracowaniach. -
II. DIAGNOZA -
Podstawowe dane o gminie i mieście
-
Położenie i podział administracyjny
-
Gmina i Miasto Wyszogród położona jest w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie płockim, nad rzeką Wisłą. Administracyjnie gmina podzielona jest na miasto Wyszogród oraz na 17 sołectw. Powyższe sołectwa to wsie: Rębowo, Kobylniki, Słomin, Rakowo, Rostkowice, Drwały, Ciućkowo, Marcjanka, Wilczkowo, Pruszczyn, Grodkowo, Bolino, Pozarzyn, Starzyno, Chmielewo, Wiązówka, Grodkówko. Powierzchnia gminy i miasta liczy 98 km²--,----- w tym miasto 14 km².
-
Demografia
-
Gminę i Miasto Wyszogród zamieszkuje 6329 osób, w tym w mieście 2861 osób (dane z 2002 r.). Przeciętna gęstość zaludnienia wynosi 66 osób/km². Średni przyrost naturalny na terenie gminy i miasta w ciągu ostatnich 3 lat wyniósł 55 osób przy średniej zgonów 78 osób. Obserwuje się także większą ilość wymeldowań w stosunku do zameldowań. Z tych też względów liczba ludności na terenie gminy i miasta maleje, już od początku lat 90-tych. Szacuje się, że ludność w Gminie i Mieście w roku 2010 liczyć będzie ok. 6150 osób. Po roku 2010 przewiduje się przez kilka lat stabilizację liczby ludności.
Obecnie w ogólnej liczbie ludności 54,7% stanowi ludność w wieku produkcyjnym, 25,7% przedprodukcyjnym, zaś w wieku poprodukcyjnym 19,6%. -
-
Drogi -
Przez teren Gminy i Miasta Wyszogród przebiegają dwie drogi krajowe: Nr 50 i 62, o łącznej długości 24,4 km, które krzyżują się w mieście Wyszogród. Ważne znaczenie dla komunikacji ma nowo wybudowany most drogowy przez rzekę Wisłę w Wyszogrodzie, znajdujący się w ciągu drogi krajowej nr 50 Płońsk-Sochaczew.
Przez teren gminy i miasta nie przebiegają drogi wojewódzkie. Długość dróg powiatowych wynosi 39,5 km, zaś gminnych 49,5 km. Stan techniczny dróg gminnych jest zły i wymaga ciągłych modernizacji. Tylko około 25 % tych dróg posiada nawierzchnię utwardzoną. Pozostała część posiada nawierzchnię gruntową, ulepszoną żwirem lub żużlem.
Duży problem stanowią drogi nie zaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych, których jest ok. 135 km. Drogi te stanowią dojazd do pól uprawnych oraz w osiedlach mieszkaniowych. Posiadają one nawierzchnię gruntową. -
Rozwój gospodarczy i społeczny
-
ROLNICTWO
-
Gmina i Miasto Wyszogród ma charakter wybitnie rolniczy. W stosunku do całkowitej powierzchni Gminy i Miasta użytki rolne stanowią 69%. Na terenie gminy znajdują się 944 gospodarstwa rolne, w których przeważają gospodarstwa rolne o powierzchni do 5 ha. Obejmują one 44,1% ogólnej ilości gospodarstw. Gospodarstwa większe (od 5-10 ha) stanowią29 % ogólnej ilości gospodarstw rolnych.
Dominującym kierunkiem w produkcji rolnej jest tucz trzody chlewnej. W strukturze zasiewów dominują zboża, które zajmują 65% powierzchni gruntów rolnych. W następnej kolejności są ziemniaki i koniczyna - po 11% oraz buraki cukrowe - 6,3%. Zmniejszyła się też powierzchnia sadów, których powierzchnia Obecnie stanowi 1,5% ogólnej powierzchni użytków rolnych.
RYNEK PRACY -
Podstawą egzystencji mieszkańców gminy są indywidualne gospodarstwa rolne. Ponadto, na terenie gminy zarejestrowanych jest 247 podmiotów gospodarczych, z czego 104 zajmuje się różnego rodzaju usługami i 90 handlem. Są to w zdecydowanej większości firmy rodzinne. W ostatnich latach nie obserwuje się powstawania nowych miejsc pracy. Jednym z głównych problemów na terenie gminy i miasta jest bezrobocie, które wynosi 23,5%, przy średniej w powiecie 20,2%.
-
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
-
Na terenie Gminy i Miasta znajdują się 3 szkoły podstawowe, gimnazjum oraz dwie szkoły ponadgimnazjalne.
Do szkół podstawowych uczęszcza 493 uczniów, zaś do gimnazjum 280 uczniów. W szkołach ponadgimnazjalnych uczy się około 375 uczniów, którzy uczęszczają do Liceum Ogólnokształcącego w Wyszogrodzie oraz Liceum Rolniczego w Ciućkowie.
Opiekę zdrowotną zapewnia samodzielny niepubliczny zakład opieki zdrowotnej w Wyszogrodzie.
W gminie działa przedstawiciel Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego O/Płock, który współpracuje z Kołami Gospodarstw Domowych.
Na terenie gminy znajduje się 8 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej. Jednostka w Wyszogrodzie jest włączona w Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy i jest wyposażona w specjalistyczy sprzęt.
Ponadto, na terenie miasta, znajduje się siedziba Podstacji Wyszogród - Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego w Płocku, czynna całą dobę. -
-
Zasoby środowiska przyrodniczego
-
2.1. Ukształtowanie terenu
-
Na charakterystykę rzeźby terenu gminy i miasta miała niewątpliwie wpływ działalność lodowców. Obszar gminy charakteryzuje się łagodną rzeźbą. Jest to przeważnie lekko falista równina. Na styku sołectw Kobylniki-Słomin znajduje się wzniesienie morenowe, którego wysokość waha się w granicach 115-130 m n.p.m. Natomiast na terenie miasta, które położone jest na wysokiej skarpie wiślanej, występują liczne parowy o stromych zboczach, biegnące z kierunku północno-zachodniego w kierunku południowo-wschodnim. Parowami tymi spływają wody opadowe z ujściem do rzeki Wisły. Jedyną rzeką, biorącą początek na terenie gminy, z ujściem do rzeki Wisły, jest Struga o długości 12,3 km.
-
Warunki klimatyczne
-
Gmina i Miasto Wyszogród położone są po prawej stronie rzeki Wisły oraz w rejonie Puszczy Kampinoskiej, co decyduje o podstawowych cechach klimatu. Na terenie gminy przeważają wiatry z kierunku zachodniego. Latem wzrasta udział wiatrów północno – zachodnich, zimą zaś południowo – zachodnich. W przejściowych porach roku pojawiają się wiatry z sektora wschodniego, a jesienią z południowo – zachodniego.
W omawianym obszarze dominują cechy klimatu kontynentalnego. Średnia temperatura powietrza wynosi 8,2°C. Na lokalne wahania temperatury istotny wpływ ma dolina rzeki Wisły.
Obszar gminy charakteryzuje się niskimi opadami. Średnioroczna suma opadów waha się tu w granicach 540 mm. Wielkość i częstość występowania opadów atmosferycznych ma istotny wpływ nie tylko na zasoby wód powierzchniowych i stosunki wodne w glebie, ale również na wilgotność powietrza i wymywanie zanieczyszczeń pyłowo-gazowych z atmosfery. Parowanie terenowe wynosi ok. 500 mm/rok, a więc niewiele mniej niż wynoszą opady roczne, co oznacza, że nawet przy normalnych opadach może występować deficyt wody w glebie, niski stan wód w rzekach oraz obniżenie poziomu wód gruntowych. -
Jakość powietrza -
Powietrze atmosferyczne jest niezbędnym do życia dostawcą tlenu, a jego jakość ma decydujący wpływ na zdrowie człowieka. Wprowadzanie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na zdrowie ludzi, klimat, przyrodę, glebę, wodę lub spowodować inne szkody w środowisku, określane jest jako zanieczyszczanie powietrza. Liczba rodzajów substancji zanieczyszczających, jaka może występować w powietrzu, jest ogromna. Ze względu na tę mnogość, wyodrębniono grupę zanieczyszczeń nazywanych charakterystycznymi zanieczyszczeniami powietrza. Zaliczamy do nich: pył, tlenki siarki, tlenki azotu, tlenki węgla, węglowodory i ich pochodne. Większość instalacji emituje do atmosfery zanieczyszczenia powstające podczas spalania paliw zarówno do celów energetycznych, jak i technologicznych, dla których nie jest wymagane pozwolenie na emisję substancji do powietrza.
Największymi emitentami zanieczyszczeń do powietrza, zlokalizowanymi na terenie gminy i miasta Wyszogród są:
kotłownia węglowa osiedlowa na osiedlu „Niepodległości” w Wyszogrodzie,
piekarnia węglowa przy ulicy Płockiej w Wyszogrodzie,
gorzelnia w Grodkowie,
kotłownie lokalne c.o. w szkołach podstawowych w Kobylnikach i Rębowie,
kotłownia węglowa c.o. przedszkola samorządowego,
kotłownia węglowa c.o. Urzędu Gminy w Wyszogrodzie,
kotłownia olejowa kompleksu Liceum Ogólnokształcącego, Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Wyszogrodzie,
kotłownia olejowa Centrum Medycznego „BMC” w Wyszogrodzie,
indywidualne paleniska węglowe w gospodarstwach domowych,
stacja paliw,
komunikacja.
Ogólna roczna emisja zanieczyszczeń pyłowo-gazowych z terenu gminy i miasta Wyszogród szacowana jest na poziomie:
- pył - 77 Mg
- ditlenek siarki - 47 Mg
- ditlenek azotu - 4,5 Mg
- tlenek węgla - 174 Mg
- ditlenek węgla - 7290 Mg
(wielkości obliczone na podstawie zużycia opału) -
Ochrona powietrza polega na dotrzymywaniu ustalonych dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu.
Na terenie Gminy i Miasta Wyszogród nie prowadzi się badań zanieczyszczeń powietrza. Z danych pomiarowych prowadzonych w ramach krajowego i regionalnego monitoringu jakości powietrza przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie w rejonie miasta Płocka wynika, że nie występują przekroczenia stężeń dopuszczalnych substancji w powietrzu, pochodzących z energetycznego spalania paliw oraz technologicznych.
Biorąc pod uwagę te wyniki i oceny można stwierdzić, że teren Gminy i Miasta Wyszogród należy do rejonów średnio-, bądź nisko zanieczyszczonych, o rysujących się tendencjach dalszej poprawy. -
Wody
-
Wody podziemne
-
Gmina i Miasto Wyszogród leży nad jednym z dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych oznaczonym Nr. 215. GZWP Nr 215 to rozległy zbiornik wód porowych występujących w osadach trzeciorzędowych wyróżnionych jako Subniecka Warszawska, obejmująca teren gmin: Wyszogród, Mała Wieś, Bodzanów, Słupno, Gąbin, Słubice, Łąck. Średnia głębokość ujęć czerpiących wodę z tej jednostki jest znaczna i wynosi 160 m. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne wynoszą 250000 m3/d, a moduł (jednostkowa wydajność) przyjmuje niską wartość 0,06 litra na sekundę z kilometra kwadratowego [dm3/(sxkm2)], co świadczy o bardzo ograniczonym tempie odnawialności zasobów. Znaczna głębokość subzbiornika decyduje o jego stosunkowo dobrej izolacji od powierzchni, co znajduje swój wyraz w niewielkim ok. 5% udziale obszarów ONO (obszarów najwyższej ochrony) i OWO (obszarów wysokiej ochrony) w stosunku do całej powierzchni GZWP.
Klasa jakości wód: Ic, Ia i Ib. Na obszarze GZWP Nr 215 w granicach gminy, ani całego powiatu płockiego, nie wyróżniono obszarów ochrony typu ONO i OWO.
Wody podziemne na potrzeby zbiorowego zaopatrzenia mieszkańców Gminy i Miasta Wyszogród oraz działalności gospodarczej pochodzą głównie z wód zalegających w utworach poziomu czwartorzędowego. Służą do tego celu dwa ujęcia ze stacjami uzdatniania wody: w Wyszogrodzie oraz Grodkowie. Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć wody na terenie gminy Wyszogród wynosi 221,7 m3/h. W roku 2002 pobór wód przez obydwie stacje wyniósł 156220 m3, co daje około 428 m3/d i jest stabilny ilościowo w ciągu ostatnich 3 lat eksploatacji ujęć wodnych. Wody te, charakteryzują się zwiększoną zawartością żelaza i manganu i wymagają uzdatniania przez stosowanie odżelaziaczy i odmanganiaczy. Niska jakość tych wód nie jest efektem zanieczyszczenia, a stanowi ich naturalną swoistą cechę.
Stacja Uzdatniania Wody w Wyszogrodzie została zmodernizowana w 2002 r. i pracuje dobrze. Konieczna jest jednak modernizacja stacji w Grodkowie. Jakość wód uzdatnianych w obu stacjach jest badana rutynowo przez PSSE w Płocku.
Na koniec 2002 roku stopień zwodociągowania gminy wyniósł 40%. Całkowicie zostały zwodociągowane sołectwa: Kobylniki, Rostkowice, Gródkowo, Gródkówek, Pruszczyn, Ciućkowo, Marcjanka, Starzyno i w 95% Rębowo. W roku 2003 zostały zwodociągowane sołectwa: Rakowo i Słomin. W roku 2004 i latach następnych planuje się zwodociągowanie następujących sołectw: Wiązówka, Bolino, Starzyno, Chmielewo, Pozarzyn, Wilczkowo, Drwały.
W przypadku wód gruntowych (poziomu przypowierzchniowego) stwierdza się, iż wykazują one w ciągu roku dość znaczne wahania zwierciadła. Związane jest to ściśle z przebiegiem i wahaniami opadów atmosferycznych, temperaturami powietrza oraz tajeniem pokrywy śnieżnej. Przeciętna amplituda roczna wahań zwierciadła tych wód wynosi ok. 1 m. W przebiegu rocznym wody te wykazują najwyższy stan zwykle na wiosnę(marzec-kwiecień), a najniższy na jesieni (październik-listopad). Tak się dzieje najczęściej podczas długich i mroźnych zim z dużą ilością opadów śniegu i grubą pokrywą śnieżno-lodową, co skutkuje wiosną, w wyniku tajenia doprowadzeniem dużych ilości wody wsiąkowej do strefy saturacji.
Gorące lata przyczyniają się do daleko idącego wysuszenia strefy saturacji, wskutek czego infiltrująca woda deszczów jesiennych wiązana jest najpierw molekularnie, a dopiero potem przenika do zwierciadła wody gruntowej. W przypadku, gdy zima jest bardzo łagodna, sytuacja zmienia się i najwyższy stan wody gruntowe osiągają w styczniu, a najniższy w lipcu (przy maksymalnym parowaniu i konsumpcji wegetatywnej szaty roślinnej i znacznie mniejszej ilości opadów). -
Wody powierzchniowe
-
Gmina i Miasto Wyszogród leży w dorzeczu środkowej Wisły, której wodami zarządza Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie. Przez analizowany teren przebiega na odcinku o długości około 14 km. Drugą z rzek przepływających przez teren gminy jest rzeka Struga o długości przebiegu 8,1 km, prawy dopływ Wisły. Rzeka Wisła na całym przebiegu przez gminę jest obwałowana ze względów przeciwpowodziowych. W korycie rzeki występują liczne kępy oraz łachy piaszczyste.
Jakość wód obu rzek jest monitorowana przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie – Delegatura w Płocku. Stały monitoring rzeki Wisły prowadzony jest w mieście Wyszogród na km 587 – jedyny przekrój sieci monitoringu podstawowego w powiecie płockim. Z badań wynika (2002 r.), że wody rzeki Wisły na tym odcinku są niezmiennie pozaklasowe we wszystkich wskaźnikach zanieczyszczeń (fizykochemicznych, hydrobiolo-gicznych i bakteriologicznych), natomiast wody rzeki Strugi mieszczą się na pograniczu III klasy czystości i NON.
Głównymi zanieczyszczeniami rzeki Wisły są fosforany, azotyny oraz bakterie coli. Stan jakości wody wynika z zanieczyszczeń odprowadzanych do rzeki poza terenem gminy (powyżej Wyszogrodu). Z terenu miasta Wyszogród odprowadzane są do rzeki Wisły jedynie niewielkie ilości ścieków nieoczyszczonych, nie decydujące o zanieczyszczeniu wód, z którymi władze gminy zamierzają się uporać w ciągu najbliższych 2-lat. O kwalifikacji wód rzeki Strugi do pozaklasowej decyduje zawartość związków fosforu, co oznacza decydujący wpływ na ten stan spływów powierzchniowych z terenów uprawianych rolniczo (nawożenie).
Miasto Wyszogród skanalizowane jest w 60%, natomiast gmina nie posiada kanalizacji. Ścieki oczyszczane są w oczyszczalni biologicznej w Wyszogrodzie, która obciążona jest zaledwie w około 30%. Według danych Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie w roku 2002 pobrano wodę w ilości 82582 m3, natomiast na oczyszczalnię trafiło z systemu kanalizacyjnego i punktu zlewnego 68460 m3 ścieków surowych.
Na terenie Gminy i Miasta nie występują jeziora. -
2.4.3 Melioracje wodne i obiekty małej retencji
-
Woda w środowisku przyrodniczym spełnia wiele funkcji - jako środek produkcji rolniczej wpływa na wysokość i jakość plonów, kształtuje zróżnicowanie elementów biologicznych, jest niezbędnym czynnikiem zachowania walorów przyrodniczych, stanowi podstawowy czynnik rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego.
Retencja umożliwia zmagazynowanie części odpływu wody w okresach jej nadmiaru oraz wykorzystanie nagromadzonej wody w okresach posusznych. Jest to równoznaczne ze zwiększeniem zasobów wodnych ( poprawą struktury bilansu wodnego).
W chwili obecnej na terenie gminy zmeliorowanych jest 2524 ha gruntów, co zaspokaja potrzeby w 85,3%. Po kilku latach przerwy, w roku 2003 rozpoczęto meliorowanie gruntów w sołectwach: Rostkowice, Kobylniki i Pruszczyn, na powierzchni 158,02 ha. Zakończenie prac przewiduje się w 2004 r.
Istotnym elementem małej retencji są stawy, które w istotny sposób zwiększają retencję wody oraz podnoszą walory przyrodnicze oraz turystyczno-wypoczynkowe, a także służą do hodowli ryb. Stawy hodowlane na terenie gminy występują w sołectwach:
Chmielewo o pow. 0,20 ha
Wiązówka o pow. 1,60 ha
Grodkowo o pow. 0,77 ha .
W ostatnim czasie obserwuje się zwiększone zainteresowanie rolników budową stawów, których wody wykorzystane zostaną na potrzeby indywidualnych gospodarstw rolnych.
-
2.4.4 Gleby -
Obszar powiatu płockiego pokrywa gruby płaszcz czwartorzędowych utworów plejstocenu i holocenu. Są to głównie gliny, piaski, żwiry, iły oraz aluwia rzeczne. Najczęściej występują niżej wymienione typy gleb:
Gleby płowe, gleby brunatne wyługowane, które związane są z wysoczyznami morenowymi. Wytworzone one zostały z piasków gliniastych, glin lekkich i pyłów. W tym typie gleb niewielki udział stanowią gleby płowe, wytworzone
z piasków gliniastych, pyłów oraz z gliniastych i ilastych zwietrzelin skał niewęglanowych, glin zwałowych i iłów. Tworzą one przeważnie kompleksy żytnie bardzo dobre lub pszenne dobre, miejscami bardzo dobre,
Gleby bielicowe oraz gleby rdzawe (określane również jako skrytobielicowe), które są rozwinięte głównie na podłożu piasków o różnej genezie, ubogich w składniki pokarmowe. Rolnicza jakość tych gleb jest bardzo niska. Stanowią one głównie kompleks żytni słaby lub żytnio-łubinowy, a ich udział na terenie powiatu wynosi kilkanaście procent,
Gleby hydromorficzne (glejowe, murszowe, torfowe), które związane są z dnami rynien lodowcowych oraz podmokłych obniżeń i zagłębień wytopiskowych. Najliczniej występują w dolinach rzek. Powstały one na obszarach podmokłych na podłożu mułowo-torfowym, na mułkach rzecznych lub jeziornych przy dużym udziale substancji organicznych. Na wysoczyźnie morenowej gleby torfowe wytwarzały się pod wpływem roślinności torfowiskowej na torfach niskich związanych z zarastaniem jezior lub podmokłych den dolin. Tworzą one przeważnie kompleksy trwałych użytków zielonych.
Mady rzeczne o różnej przepuszczalności wyściełają współczesne dna dolin rzecznych. Sedymenty rzeczne składają się z mineralnych i organicznych materiałów naniesionych przez wody płynące i osadzane tam, gdzie prąd wody traci swą siłę nośną. Mady rzeczne właściwe, bez wyraźnego zróżnicowania na poziomy genetyczne tworzą się w miejscach, które podlegają częstym zalewom.
Rolnicza jakość gleb jest zróżnicowana. Na terenie Gminy i Miasta Wyszogród występują różne rodzaje gleb. Zgodnie z podziałem na klasy ich procentowy udział w stosunku do ogólnej powierzchni użytków rolnych przedstawia się następująco:
I klasa - brak
II klasa - 0,5%
III i IV klasa - 73,0%
V, VI-VIz klasa - 26,5%. -
Z przedstawionych danych wynika, że na terenie gminy dominują gleby średniej i niskiej jakości, co decyduje o rodzaju upraw rolniczych. W uprawach dominują: pszenica, jęczmień, żyto, ziemniaki i buraki cukrowe.
Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych wyróżnia się podstawowe kierunki ochrony gruntów rolnych i leśnych:
ochronę ilościową, polegającą na ograniczaniu przeznaczenia tych gruntów na inne cele,
ochronę jakościową polegającą na zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji, szkodom powstającym w wyniku działalności nierolniczej i nieleśnej, przywracaniu i poprawianiu ich wartości,
zachowanie torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbiorników wodnych,
poprawianie wartości użytkowej gruntów leśnych oraz zapobieganie obniżaniu ich produkcyjności.
Na cele nierolnicze i nieleśne można przeznaczać przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji gruntów jako nieużytki, a w razie ich braku – inne grunty o najniższej przydatności rolniczej.
Szczegółowej ochronie podlegają użytki rolne o wysokiej bonitacji, tzn. klas I-III, wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego oraz użytki rolne klas IV-VI – jeśli zostały wytworzone z gleb pochodzenia organicznego oraz lasy. W tych przypadkach zagospodarowanie gruntów na cele nierolnicze i nieleśne łączy się z uzyskaniem zgody na wyłączenie ich z produkcji rolniczej i leśnej. Inwestorzy w znacznej mierze wykorzystują grunty najmniej przydatne dla rolnictwa, dla swych zamierzeń inwestycyjnych.
Ze względu na małą wydajność gleb klasy VI wzrasta zainteresowanie rolników przeznaczeniem ich pod zalesianie, co wydaje się bardzo korzystnym rozwiązaniem. -
2.4.5 Surowce mineralne
-
Obszar Gminy i Miasta Wyszogród w podziale fizyczno-geograficznym Polski należy do prowincji Niżu Środkowoeuropejskiego podzielonego zasięgiem zlodowacenia bałtyckiego (północnopolskiego) na dwie podprowincje: Pojezierze Południowobałtyckie i Nizina Środkowopolska.
Obszar Niziny Środkowopolskiej związany jest ze zlodowaceniem bałtyckim i zajmuje w zasadzie całą powierzchnię powiatu płockiego.
Pod powlekającą całkowicie powiat płocki pokrywą czwartorzędowych osadów stwierdzono miejscami bardzo miąższe serie utworów trzeciorzędowych, częściowo glacitektonicznie zaburzonych, a niekiedy również zdartych przez lodowiec zlodowacenia bałtyckiego. Utwory przedtrzeciorzędowe należą do dwóch wielkich struktur tektonicznych: wału środkowopolskiego i niecki brzeżnej.
Pod względem geologiczno-inżynierskim prawy brzeg Wisły (skarpa wiślana) na odcinkach, poczynając od terenów miasta i gminy Wyszogród, aż po teren gminy Stara Biała i Brudzeń Duży, charakteryzuje się znacznym skomplikowaniem budowy geologicznej. Skarpa ta zajęta jest przez obszary aktywnych osuwisk nowych i osuwisk starych – uaktywnionych. Tereny takie wymagają dużej ostrożności w inwestowaniu i spełnienia wielu szczególnych warunków, by nie dopuścić do naruszenia istniejącego stanu równowagi. Jako zasadę należałoby przyjąć założenie, że każdy nowo budowany obiekt winien poprawiać warunki stateczności skarpy, a nie pogarszać ich. Wykonana waloryzacja terenów ze wskazaniem stref ewentualnie możliwych ze względów technicznych do zagospodarowania, przed etapem szczegółowych decyzji lokalizacyjnych obiektów winna być poparta analizą geotechnicznych warunków posadowienia z uwzględnieniem sił na rozciąganie oraz przemieszczeń terenu. Należy ponadto zwrócić uwagę na wielkie trudności w realizacji na opisywanych terenach skarpy wiślanej urządzeń infrastruktury podziemnej. Wszystkie przejścia przez powierzchnie poślizgu, np.: wodociągów i kanalizacji wymagają rozwiązań takich, jakie służą do zapobiegania szkodom górniczym.
Złoża kopalin pospolitych – kruszywa naturalnego głównie piasku, surowca ilastego i torfów - występują na terenie powiatu płockiego dość powszechnie. Złoża torfów związane są głównie z dolinami rzek i z pradoliną Wisły. Do końca 2002 roku udokumentowano 28 złóż piasków i surowca ilastego o zasobach większych niż 50 tys. Mg w przypadku kruszywa i 50 tys. m3 w przypadku surowca ilastego, w tym 5 na terenie gminy Wyszogród (tabela nr 1). -
Tabela nr 1 Zestawienie tabelaryczne złóż kruszywa naturalnego
i surowca ilastego udokumentowanych na terenie
gm. Wyszogród o zasobach większych niż 50000 Mg
lub 50000 m3 -
L.p.
Nazwa złoża
Powierzchnia
> lub < 2.0 ha
Rodzaj kopaliny Zasoby
tys. Mg lub m3 Uwagi
1 „KOBYLNIKI” > 2.0
kruszywo natur.
2700,0
Nieeksploatowane
2 „KOBYLNIKI”
> 2.0
kruszywo natur.
4000,0
j.w.
3 „CIUĆKOWO”
> 2.0
kruszywo natur.
483,0
j.w.
4 „CIUĆKOWO II”
< 2.0
kruszywo natur.
180,0
j.w.
5 „CIUĆKOWO III”
< 2.0
kruszywo natur.
88,0
Eksploatowane -
(Dane Starostwa Powiatowego w Płocku)
-
Wydobywanie kopalin pospolitych – piasku lub żwiru ze złóż zlokalizowanych na terenie gminy odbywa się na podstawie koncesji geologicznych wydawanych przez Starostę Płockiego lub Wojewodę Mazowieckiego od 1.01 1999r. W chwili obecnej w sołectwie Kobylniki nie jest eksploatowane żadne ze złóż. Na terenie sołectwa Ciućkowo eksploatowane jest złoże „Ciućkowo III” o pow. 1,43 ha o zasobach określonych na 88 tys. Mg kruszywa. Koncesję wydał Wojewoda Mazowiecki Panu Zepeterze, zam. w Płocku, która obowiązuje do końca 2007 r. Bardzo wskazane byłoby wydobywanie piasku i żwiru z koryta rz. Wisły, co miałoby pozytywne skutki związane z bagrowaniem rzeki i zabezpieczeniem przeciwpowodziowym.
Eksploatacja kopalin powoduje nieodwracalne zmiany w naturalnym krajobrazie i dlatego wymaga ona stworzenia warunków racjonalnego ich zagospodarowania, zgodnie z maksymalną ochroną walorów krajobrazowych, a następnie rekultywacji terenów poeksploatacyjnych na cele leśne lub wodne. Prawidłowe zrekultywowanie zagłębień poeksploatacyjnych na cele wodne wpływa korzystnie na retencjonowanie wód powierzchniowych. Powstałe w ten sposób zbiorniki wzbogacają lokalne siedlisko flory i fauny, a także wykorzystywane są na potrzeby rekreacyjne. -
2.4.6 Stan zasobów przyrody
-
2.4.6.1 Lasy
-
Lasy są naturalnym bogactwem powiatu płockiego. Ich powierzchnia w powiecie wynosi około 30,3 tys. ha, w tym:
stanowiących własność Skarbu Państwa – ok. 23,0 tys. ha,
nie stanowiących własności Skarbu Państwa - ok. 7,3 tys. ha.
Na terenie Gminy i Miasta Wyszogród powierzchnia lasów wynosi około 842 ha. Największe skupiska lasów na terenie gminy znajdują się w sołectwach: Ciućkowo, Rębowo, Drwały i Marcjanka. Na powyższą powierzchnię składają się lasy stanowiące własność Skarbu Państwa, prywatną, wspólnoty gruntowe. Najwięcej lasów znajduje się we władaniu Skarbu Państwa tj. 387 ha, ale nie wiele mniej – 378 ha osób fizycznych. Lesistość gminy jest niska i wynosi 8,6%, przy średniej w powiecie ok. 16,9%, w województwie ok. 22% i w kraju 28,2%.
Przeważającym typem siedliskowym lasów jest bór świeży. W ogólnej powierzchni leśnej siedliska borowe stanowią ponad 60% powierzchni. Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna, porastająca ponad 80% powierzchni leśnej. Wynika to z dużego areału gruntów niskich klas bonitacyjnych. Ważnym gatunkiem lasotwórczym są też: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, olsza czarna i brzoza. Przeciętny wiek drzewostanów wynosi ponad 50 lat.
Prywatne kompleksy leśne są zazwyczaj rozdrobnione i mieszczą się w przedziałach: 0,10-1,0 ha. W przewadze stanowią je drzewostany rozdzielone polami uprawnymi i łączące się w kilku do kilkunastohektarowe kompleksy ze szpalerami wierzb, które są charakterystycznym elementem pejzażu Mazowsza.
Lasy pełnią wielorakie funkcje: ochronną, polegającą na dodatnim oddziaływaniu na środowisko przyrodnicze, produkcyjną, dostarczającą surowca drzewnego, opału, owoców leśnych, ziół oraz społeczną jako teren dla rekreacji i turystyki. Lasy korzystnie oddziaływują na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą.
Narastająca od lat degradacja środowiska przyrodniczego i wzmożone oddziaływanie niekorzystnych czynników abiotycznych i biotycznych, zagrażają istnieniu lasów. Zagrożenie to jest konsekwencją skali i tempa zmian w warunkach środowiska wywołanych działalnością człowieka, za którymi nie nadążają zdolności adaptacyjne lasów, jak też postępującego zubożenia biocenozy leśnej w wyniku długotrwałego prowadzenia uproszczonej i schematycznej gospodarki leśnej.
Doskonalenie gospodarki leśnej powinno wynikać z następujących zasad:
- trwałego i zrównoważonego zagospodarowania lasami,
- ciągłości wykorzystania ich wielostronnych funkcji na podstawach ekologicznych,
- powiększania zasobów leśnych i wzmagania ich korzystnego wpływu na warunki życia człowieka i funkcjonowania całości przyrody,
- powszechnej ochrony lasów,
- propagowania edukacji ekologicznej społeczeństwa.
Lasy stanowiące własność osób fizycznych i wspólnot gruntowych nadzoruje Starosta Płocki.
Podstawą gospodarki leśnej są uproszczone plany urządzenia lasów. Plany te warunkują prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej. Do 31 grudnia 2002 r. wszystkie lasy prywatne na terenie gminy posiadały operaty urządzeniowe.
Ze względu na niską lesistość całego powiatu płockiego, od początku powstania powiatu wdrażany jest powiatowy program zwiększania lesistości, będący kontynuacją działań w tym zakresie władz byłego woj. płockiego, wynikających także z Krajowego Programu Zwiększania Lesistości. Zalesienia są realizowane według 3 procedur:
1) w trybie ustawy o lasach z udziałem środków budżetu Państwa lub Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
2) w trybie ustawy o lasach z udziałem środków Funduszu Leśnego,
3) w trybie ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia, cieszącej się największym zainteresowaniem rolników.
Z chwilą naszego wejścia do Unii Europejskiej zalesianie gruntów rolnych będzie realizowane jako jedno z działań Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, współfinansowanych z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Wdrożenie zalesiania tych gruntów – jako jednego z działań PROW – wykluczy stosowanie krajowej ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia.
Zainteresowanie rolników z gminy Wyszogród zalesieniami gruntów rolnych, każdego roku zwiększa się.
Przeważającym typem siedliskowym lasów jest bór świeży. W ogólnej powierzchni leśnej siedliska borowe stanowią ponad 60% powierzchni. Głównym gatunkiem lasotwórczym w gminie jest sosna zwyczajna, porastająca ponad 80% powierzchni leśnej. Z innych gatunków lasotwórczych występujących w lasach wyróżnia się: brzoza, olsza czarna, dąb szypułkowy. Przeciętny wiek drzewostanów wynosi około 50 lat. Na jednego mieszkańca gminy przypada 0,13 ha lasu.
Prywatne lasy są zazwyczaj rozdrobnione i ich powierzchnia wynosi od 0,1 do 1,0 ha oraz 1,01 do 5,0 ha. Na ogół podzielone są polami uprawnymi i łączą się w kilkuhektarowe kompleksy.
Lasy ochronne w gminie i mieście Wyszogród występują w sołectwie Ciućkowo i są to lasy Skarbu Państwa.
W lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa lasy ochronne występują w dwóch kategoriach ochronności:
glebochronne,
wodochronne
i stanowią niewielki procent powierzchni leśnej.
Lasy na terenie gminy i miasta w większości zaliczane są do pierwszej kategorii zagrożenia pożarowego. W ciągu ostatnich trzech lat na terenie gminy zalesiono:
- rok 2001 - 10,70 ha
- rok 2002 - 15,44 ha
- rok 2003 - 19,68 ha,
czyli łącznie 45,82 ha.
W najbliższych latach, w miarę sprzyjających warunków prawnych, możliwe jest zalesienie gruntów klasy VI i V na poziomie około 10 – 15 ha rocznie. -
Zadrzewienia
-
Ważnym elementem szaty roślinnej na terenach ubogich w lasy są zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, przydrożne, rosnące na placach, skwerach i nieruchomościach. Pieczę prawną nad utrzymaniem tej roślinności sprawują gminy. Niemal każde wycięcie drzewa i krzewów wymaga zezwolenia, a także rekompensaty dla środowiska przyrodniczego w postaci nowych nasadzeń w innych miejscach. Mimo zasady równoważenia strat w lokalnym środowisku przyrodniczym i rekompensaty przyrodniczej, nadal aktualna jest potrzeba zwiększenia zadrzewień i zakrzewień na terenach wiejskich, zakładanie zadrzewień i parków w miastach. Do tego celu nadaje się praktycznie każdy wolny fragment terenu użyteczności publicznej lub nieruchomości prywatnych. Zauważa się na terenie GiM Wyszogród jeszcze wiele obszarów nie użytkowanych, szpecących chwastami i zaśmieceniem. Zagospodarowanie ich z wykorzystaniem drzew, krzewów, kwiatów poprawiłoby niewątpliwie estetykę otoczenia, wzbogaciło środowisko przyrodnicze i urozmaiciło krajobraz. Działania w tej mierze zależą jednak od inicjatywy społeczności lokalnej gminy.
Najwięcej zadrzewień na terenie gminy i miasta Wyszogród występuje na terenach przylegających do rzeki Wisły i Strugi, tj. w sołectwach: Chmielewo, Drwały, Rakowo, Rębowo, Bolino, Wiązówka oraz w mieście. Zadrzewienia znajdują się także w pasach drogowych dróg krajowych, powiatowych i gminnych, przebiegających przez teren gminy i miasta.
W roku 2002 Urząd Gminy i Miasta wydał zezwolenia na usunięcie 120 szt. drzew. W ramach odtworzeń dokonano nasadzeń 150 szt. drzewek na terenach stanowiących własność gminy i prywatną. Przewiduje się roczne nasadzenia drzew w okresie realizacji programu w ilości około 200 szt.
Ważnym elementem przyrody są zasoby zwierzyny łownej. Podstawową zwierzyną łowną w gminie jest zwierzyna drobna, którą reprezentują: lis, zając, bażant, kuropatwa, dzika kaczka. O ile stan bażantów zalicza omawiany teren do czołówki krajowej, to następuje niepokojący spadek pogłowia zajęcy i kuropatw, bytujących na terenach otwartych. Zmniejszają się obszary występowania pospolitych wcześniej gatunków, a zwierzyna drobna podlega coraz silniejszej presji drapieżników, zwłaszcza lisów. Zwierzyna gruba (łoś, jeleń, sarna, dzik) jest mało liczna. W ostatnich latach na kępach wiślanych pojawiły się bobry, których populacja znacznie wzrosła. -
2.4.6.2 Formy ochrony przyrody
Cenne zasoby i walory przyrodnicze objęte są ochroną prawną, wyrażaną w formie:
parków narodowych,
parków krajobrazowych,
rezerwatów przyrody,
zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
użytków ekologicznych,
obszarów chronionego krajobrazu,
pomników przyrody, -
Część Gminy i Miasta Wyszogród, przyległa do rzeki Wisły, posiadająca bardzo cenne zasoby przyrodnicze, objęta została ochroną przez włączenie tych terenów do Nadwiślańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obszar ten zajmuje powierzchnię 44504 ha i leży na terenie 4 powiatów, w tym w zdecydowanej większości na terenie powiatu płockiego w gminach: Wyszogród, Mała Wieś, Bodzanów, Słupno, Radzanowo, Stara Biała, Brudzeń Duży, Słubice. W Nadwiślańskim Obszarze Chronionego Krajobrazu znalazło się około 45% powierzchni gminy i miasta.
Rozporządzenie Wojewody Mazowieckiego z dnia 24 lipca 2002 r., ustanawiające Nadwiślański Obszar Chronionego Krajobrazu, ustaliło jednocześnie szczegółowe zasady korzystania z niego.
Ponadto na terenie gminy znajdują się dwa rezerwaty przyrody, utworzone Zarządzeniem MOŚZNiL z dnia 2 listopada 1994 r. Rezerwaty występują pod nazwą:
Kępa Antonińska o pow. 155 ha typ faunistyczny
Kępa Rakowska o pow. 65 ha typ faunistyczny.
Pozostałą formę ochrony na terenie Gminy i Miasta Wyszogród stanowią pomniki przyrody, których jest ogółem 11 szt., w tym:
W mieście Wyszogród 4 szt. - kasztanowiec biały szt. 2, wiąz szypułkowaty szt. 1, jesion wyniosły szt. 1,
Teren gminy 7 szt. - dąb szypułkowaty w sołectwach:
Wiązówka 4 szt.
Ciućkowo 1 szt.
Rębowo 1 szt.
Wilczkowo 1 szt.
Stan zdrowotny kilku drzew jest bardzo zły. Na skutek negatywnego oddziaływania warunków atmosferycznych zniszczony został jeden z kasztanowców, zaś dwa dęby rosnące w Rębowie i Wiązówce zostały znacznie uszkodzone przez pioruny. -
Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt
-
Na terenie gminy i miasta Wyszogród występują następujące gatunki flory i fauny, podlegające ochronie:
fauna – bóbr, wydra, łasica, bielik, orlik krzykliwy, jastrząb, czapla siwa, zimorodek, jeż, skowronek, dzięcioł, bocian biały,
flora – róże (rdzawa, skórzana, francuska), sasanka łąkowa, łopian gajowy, zawilec wielokwiatowy, osetnica Jeana, rosiczka długolistna, dzwonki (syberyjski i boloński). -
Na terenie powiatu płockiego realizowanych jest wiele programów z zakresu ochrony gatunkowej fauny, w tym w obszarze Gminy i Miasta Wyszogród:
Program ochrony ohara w dolinie środkowej Wisły na odcinku Wyszogród-Nowa Wieś (faza początkowa),
program ochrony bociana białego i jego siedlisk realizowany przez PTPP „pro Natura”,
program ochrony bociana czarnego. -
Program NATURA 2000
-
Z uwagi na zbliżający się termin wejścia Polski do Unii Europejskiej przystąpiono do prac nad włączeniem niektórych, najbardziej cennych obszarów przyrodniczych, do europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. Podstawą działań jest Dyrektywa Rady Europy 79/409/EWG o ochronie dziko żyjących ptaków, zwana Dyrektywą „Ptasią” z 1979 r. oraz Dyrektywa 92/43/EWG o ochronie naturalnych siedlisk oraz dziko żyjącej fauny i flory, zwana Dyrektywą „Siedliskową” lub „Habitatową” z 1992 r.
Wyznaczenie obszarów do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jest dla Polski jednym z najważniejszych zadań w procesie dostosowywania do wymogów Unii Europejskiej. Uznane przez Komisję Europejską specjalne obszary ochrony (SOO) – wyznaczone w oparciu o Dyrektywę Siedliskową wraz z obszarami specjalnej ochrony (OSO) wyznaczonymi w oparciu o Dyrektywę Ptasią, tworzą Europejską Sieć Ekologiczną pod nazwą Natura 2000.
Polska jako specjalny obszar ochrony (SOO), wyznaczyła m.in. DOLINĘ DOLNEJ WISŁY, która fragmentarycznie leży w granicach administracyjnych Gminy i Miasta Wyszogród (na podstawie Dyrektywy „Ptasiej” i „Siedliskowej”).
Dyrektywa w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory zwana Dyrektywą Siedliskową (92/43/EWG) wskazuje:
typy siedlisk przyrodniczych oraz gatunki zwierząt i roślin, dla ochrony których państwa członkowskie zobowiązane są wyznaczyć specjalne obszary ochrony (SOO)
gatunki zwierząt i roślin, które państwa członkowskie zobowiązane są objąć ochroną ścisłą
gatunki zwierząt i roślin, które są przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, ale mogą podlegać gospodarczemu użytkowaniu.
Dla obszarów tworzących Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000 zostaną opracowane plany ochrony, w których nastąpi próba integracji celów ochrony przyrody z innymi programami np. opracowanymi w zakresie turystyki, rozwoju obszarów wiejskich, polityki leśnej i zalesieniowej, gospodarki wodnej itd. Działania ochronne będą uwzględniać wymogi gospodarcze, społeczne i kulturalne oraz cechy regionalne i lokalne poszczególnych obszarów. Zostaną wykorzystane instrumenty finansowe sprzyjające ochronie przyrody. Obszary Natura 2000 będą szczególnie uwzględniane w programach rolno-środowiskowych adresowanych do rolników, dla których użytkowanie gruntów jest mało opłacalne. Nie zostaną jednak naruszone prawa własności osób fizycznych, gdyż działania ochronne wymagać będą zgody właściciela udzielonej w postaci dobrowolnie zawartej umowy cywilno-prawnej. -
Programy rolno-środowiskowe
-
Ważne znaczenie dla ochrony środowiska i zachowania dziedzictwa przyrodniczego wsi ma integracja ochrony przyrody z Krajowym Programem Rolnośrodowiskowym. Celem Programu jest zachęcenie rolników do przestrzegania zasad ochrony środowiska i wspierania ochrony przyrody metodami, które wykraczają poza „Zwykłą dobrą praktykę rolniczą”.
Wielu rolników powiatu płockiego posiadających mniejsze, ekstensywne gospodarstwa, jest jednocześnie „właścicielami” unikatowych walorów przyrodniczych, niespotykanych w Europie Zachodniej. Ten indywidualny fragment przyrody, środowiska i krajobrazu powinien być chroniony przez jego właściciela, a środki na tę ochronę ma zapewnić właśnie Krajowy Program Rolnośrodowiskowy – najbardziej „ekologiczny” ze wszystkich unijnych świadczeń na rzecz rolnictwa. W ten sposób ochrona przyrody wyjdzie formalnie poza granice obszarów chronionych prawnie w formie: parków krajobrazowych, rezerwatów, obszarów chronionego krajobrazu, zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomników przyrody.
Do przedsięwzięć rolnośrodowiskowych zaliczono: ekologiczne metody produkcji rolniczej, utrzymanie niskoproduktywnych łąk i pastwisk o wysokich walorach przyrodniczych, utrzymanie siedlisk stanowiących ostoje dzikiej przyrody, zmiany formy użytkowania gruntów ornych na mniej dochodową, stosowanie zabiegów w celu ochrony gleby i zmniejszenia strat azotu, tworzenie stref buforowych na granicy użytków rolnych ze zbiornikami wód otwartych i obszarów zadrzewionych, tworzenie zadrzewień śródpolnych, zachowanie rodzimych ras zwierząt i miejscowych odmian roślin uprawnych.
Program ten w pierwszych latach realizacji (2004 – 2006) skupiać się będzie na wybranych obszarach o szczególnym znaczeniu przyrodniczym – tzw. strefach priorytetowych utworzonych w oparciu o obszary Programu NATURA 2000 i doliny rzek. Także początkowo zasięg Programu ograniczony będzie do około 5% powierzchni użytków rolnych w Polsce.
Powiat płocki, wg wstępnej kwalifikacji, zaliczony został do III strefy priorytetowej obejmującej rejony środkowej Wisły i pojezierza Gostynińsko-Płockiego. W strefie tej znalazła się również gmina Wyszogród.
W celu odpowiedniego przygotowania się do korzystania z Krajowego Programu Rolnośrodowiskowego w powiecie płockim rozpoczęły się już, przy udziale Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Warszawie Oddział w Płocku, szkolenia doradców rolnośrodowiskowych, przedstawicieli organów administracji publicznej i samych rolników.
Przed nami wielkie wyzwanie, a jednocześnie szansa dla rolników gminy, posiadających niewielkie, tradycyjne gospodarstwa, umiejących dostrzec i docenić piękno przyrody w swoim najbliższym otoczeniu, ceniących tradycję i kulturę własnej wsi.
W chwili obecnej na terenie gminy i miasta nie ma zainteresowania tworzeniem gospodarstw ekologicznych. Prowadzona jest tradycyjna produkcja trzody chlewnej, bydła, zbóż, roślin okopowych, warzyw i owoców. Rolnicy swoje możliwości związane z tworzeniem gospodarstw ekologicznych ocenią po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. -
-
-
Zagrożenia środowiska -
3.1 Hałas
-
Hałas – to każdy dźwięk, który w danych warunkach jest określany jako szkodliwy, uciążliwy lub przeszkadzający, niezależnie od jego parametrów fizycznych. Hałas w szczególny sposób wpływa na jakość życia ludzkiego, powodując określone skutki zdrowotne (ubytki słuchu, zaburzenia psychofizyczne) i ekonomiczne (spadek wydajności pracy, wydatki na osłony przeciwhałasowe).
Ze względu na środowisko występowania hałas dzieli się na trzy podstawowe grupy:
hałas w przemyśle (przemysłowy),
hałas w pomieszczeniach mieszkalnych, użyteczności publicznej i na terenach wypoczynkowych (komunalny),
hałas od środków transportu (komunikacyjny).
Największymi źródłami zagrożenia hałasem są ruch kołowy i nieodpowiednia lokalizacja zakładów przemysłowych, a także imprezy masowe.
Głównym źródłem hałasu na terenie Gminy i Miasta Wyszogród jest komunikacja. Hałas drogowy koncentruje się głównie wzdłuż drogi krajowej Nr 62, przebiegającej przez teren gminy i miasta na kierunku Zakroczym–Płock-Włocławek.
Według badań prowadzonych w latach 1996-1997 przez MWIOŚ Delegatura w Płocku nadmierny hałas występował w mieście Wyszogród, w okresie kiedy droga krajowa nr 569, przebiegała przez teren miasta i most drewniany. Obecnie, po wybudowaniu w Wyszogrodzie nowej przeprawy mostowej i ronda poza zwartą zabudową, hałas, pomimo że istnieje, nie jest dokuczliwy dla mieszkańców miasta.
Należy się jednak liczyć, że po zmodernizowaniu odcinka drogi krajowej nr 50 Płońsk-Sochaczew, przebiegającej przez teren gminy na odcinku od wsi Rębowo do wsi Słomin, poziom hałasu znacznie wzrośnie.
Na terenie Gminy i Miasta Wyszogród nie występują uciążliwości akustyczne od źródeł przemysłowych, kolei, nie ma też hałasu lotniczego i motorowego. -
Promieniowanie elektromagnetyczne
-
Promieniowanie elektromagnetyczne to specyficzne zanieczyszczenie środowiska. Ze względu na postęp techniki, w celu uzyskiwania sprawniejszych połączeń sieciowych, w ostatnich latach coraz częściej budowane są stacje bazowe telefonii komórkowej oraz przekaźniki radiowe. Instalacje te emitują niejonizujące promieniowanie elektromagnetyczne, generowane przez anteny stacji w czasie jej pracy, a ich moc promieniowana izotropowo jest różna w zależności od wielkości stacji bazowej (często również powyżej 100 W). Częstotliwość emitowanych pól elektromagnetycznych waha się w granicach od 30 kHz do 300 GHz. W przypadku stacji bazowych telefonii komórkowej pola elektromagnetyczne są wypromieniowywane na bardzo dużych wysokościach, w miejscach niedostępnych dla ludzi.
Ponadto źródłem pól elektromagnetycznych są linie energetyczne i urządzenia elektroenergetyczne.
Źródłem promieniowania elektromagnetycznego na terenie Gminy i Miasta Wyszogród jest:
a) linia energetyczna 110 kV
b) stacja elektroenergetyczna 110/15 kV
b) 3 stacje bazowe telefonii komórkowej. -
Stacja elektroenergetyczna 110/15 kV znajduje się w Wyszogrodzie przy ulicy Zamieście 18. Jej właściciel - Zakład Energetyczny Płock S.A. wykonał pomiary pól elektromagne-tycznych, których wyniki wykazały, że natężenia tych pól są niższe od normy dopuszczalnej oraz nie przekraczają granic własności.
Przez obszar gminy przebiega linia elektroenergetyczna o napięciu: 110 kV relacji Płock-Wyszogród-Sochaczew. Linia przechodzi nad terenem sołectwa Rębowo oraz przez teren miasta Wyszogród w znacznym oddaleniu od zabudowy mieszkaniowej.
Stacje telefonii komórkowej IDEA i ERA-GSM usytuowane są w mieście Wyszogród na znacznych wysokościach, z dala od zabudowy mieszkaniowej. Są to:
stacja przy ulicy Niepodległości (byłe magazyny PZZ),
stacja przy ulicy Do stadionu,
stacja przy ulicy Zamieście 18 (teren stacji elektroenergetycznej Zakładu Energetycznego w Płocku).
Anteny nadawczo-odbiorcze tych stacji umieszczone są na masztach antenowych na wysokości około 40 m od poziomu terenu. Zawieszenie anten nadajników na tej wysokości zabezpiecza ludność przed negatywnym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych.
Wokół źródeł pól elektromagnetycznych (linii i stacji elektroenergetycznych oraz obiektów radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych, stacji bazowych telefonii komórkowych) tworzy się, w razie potrzeby, obszary ograniczonego użytkowania. W Gminie i Mieście Wyszogród takich przypadków do tej pory nie było. Nie można ich jednak wykluczyć w przyszłości. -
Odpady
-
Odpady wytwarzane przez społeczeństwo i podmioty gospodarcze są zagrożeniem najsilniej oddziałującym na stan czystości: powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych, powierzchnię ziemi, krajobraz, przyrodę i zdrowie ludzi.
Na terenie Gminy i Miasta Wyszogród wytwarzane są odpady z następujących grup:
02 - z rolnictwa i sadownictwa (podgrupa 02 02)
03 - z przetwórstwa drewna (podgrupa 03 01)
10 - z procesów termicznych (podgrupa 10 01)
17 - z remontów, budowy i demontażu obiektów budowlanych (podgrupa 17 02)
18 - odpady weterynaryjne i medyczne (podgrupa 10 01)
19 - z oczyszczalni ścieków oraz uzdatniania wody pitnej (podgrupa 19 08)
20 - odpady komunalne w tym: gromadzone selektywnie (podgrupa 20 01, 20 02, 20 03). -
Na terenie gminy istnieje od roku 1989 składowisko odpadów komunalnych we wsi Wilczkowo, którego właścicielem jest Gmina i Miasto Wyszogród, a zarządza nim Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie. Docelowa ilość składowanych odpadów na składowisku wynosi 101800 m3. Obecnie stopień zapełnienia składowiska odpadami wynosi około 31%. Składowisko jest czynne w dni robocze od godziny 7 do 14. Na składowisku zatrudnionych jest dwóch pracowników, którzy segregują dostarczane odpady. Segregacja dotyczy szkła, tworzyw sztucznych, złomu, makulatury i odpadów niebezpiecznych. Odzyskane surowce wtórne ze składowiska odbierane są przez firmę PUH „SO” w Miszewie Murowanym.
Składowisko jest ogrodzone i wyposażone w:
brodzik dezynfekcyjny,
budynek biurowy,
magazyn,
szambo,
instalację elektryczną,
wodociąg.
Ponadto do gromadzenia wyselekcjonowanych surowców wtórnych zakupiono kontenery KP-7 oraz do ugniatania odpadów i przemieszczania balastu spychacz Det.
Od początku eksploatacji na składowisku zdeponowano 31968 Mg odpadów. Aktualnie na składowisko trafia średnio około 1,5 Mg odpadów dziennie, pochodzących wyłącznie z terenu gminy i miasta Wyszogród.
Gmina planuje utrzymać składowisko do roku 2015, konieczna więc będzie jego modernizacja, dostosowanie do obowiązujących przepisów prawa i uzyskanie pozwolenia zintegrowanego. W powiatowym planie gospodarki odpadami przewiduje się ponadgminną funkcję tego składowiska.
W roku 2003 na terenie gminy i miasta Wyszogród wytworzono następujące ilości odpadów:
komunalne - 495 Mg
medyczne i weterynaryjne - 36 Mg
padliny – 4,2 Mg
niebezpiecznych - 24,4 Mg
wraków samochodowych - 100 Mg
osadów ściekowych. - 15 Mg. -
W chwili obecnej zbiórką odpadów objętych jest blisko 88% ludności gminy i miasta, w związku z czym konieczne jest podjęcie w najbliższym czasie działań zmierzających do:
objęcia odbiorem odpadów wszystkich mieszkańców gminy,
objęcia segregacją wszystkich sołectw na terenie gminy,
dostosowanie składowiska odpadów komunalnych do obowiązujących przepisów prawa.
Istotnym problemem na terenie gminy są „dzikie wysypiska odpadów”, pojawiające się okresowo na skutek porzucania odpadów przez nieznanych wytwórców. Szczególnie narażone na ten proceder są tereny położone wzdłuż dróg krajowych Nr 62 i 50, a przede wszystkim w miejscowości Ciućkowo (lasy Nadleśnictwa Płock) oraz miejscowości Rębowo (za cmentarzem). W celu ich likwidacji i uprzątnięcia odpadów Burmistrz Miasta i Gminy zobowiązuje w drodze decyzji administracyjnej właścicieli terenów i nieruchomości, na których znajdują się odpady. -
-
Zagrożenia wód -
Zanieczyszczenie wód podziemnych w największym stopniu zależy od głębokości zalegania oraz izolacji poziomu wodonośnego od powierzchni terenu oraz od lokalizacji potencjalnych źródeł zanieczyszczeń. Najbardziej zagrożone w gminie, podobnie jak w całym kraju, są wody gruntowe w obrębie czwartorzędowego poziomu wodonośnego. Dobre właściwości filtracyjne skał słabo izolujących poziom wodonośny stwarzają warunki do migracji zanieczyszczeń z powierzchni terenu. Wody wgłębne, lepiej izolowane od powierzchni, charakteryzują się dobrą jakością. Zanieczyszczenie wód podziemnych może mieć charakter nieodwracalny, dlatego też ich ochrona ma znaczenie priorytetowe.
Głównymi zagrożeniami dla jakości wód podziemnych, z powodu słabej izolacji hydrogeologicznej są:
zanieczyszczenia obszarowe, których głównym źródłem jest rolnictwo (niewłaściwe stosowanie gnojowicy, nawozów sztucznych, środków ochrony roślin),
nieprawidłowe metody pozbywania się ścieków (rozsączkowanie nie oczyszczonych ścieków w gruncie lub świadome zakładanie nieszczelnych szamb),
składowiska odpadów,
działalność gospodarcza (stacje paliw, magazyny środków chemicznych),
awarie przemysłowe.
Wody podziemne głównego użytkowego poziomu wodonośnego (czwartorzędowego) na terenie gminy charakteryzują się średnią jakością i wymagają uzdatnienia przed wykorzystaniem ich dla celów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. -
Polska zaliczana jest do krajów o ubogich zasobach wodnych. Wielkość zasobów wód powierzchniowych jest zmienna, zarówno w skali roku, jak i wielolecia. Niskie parametry retencjonowania wezbrań utrudniają zagospodarowanie wód powierzchniowych. Podstawowy wpływ na stan zasobów wodnych ma ich pobór i wykorzystanie do odprowadzania ścieków.
Na jakość wód powierzchniowych wpływają uwarunkowania naturalne: warunki klimatyczne, hydrograficzne, tempo przebiegu procesów biohydrochemicznych w wodach (tzw. zdolność samooczyszczania się wód), presje antropogeniczne. W ostatnich latach oddziaływanie źródeł przemysłowych uległo istotnemu ograniczeniu. Poważnymi czynnikami obniżającymi jakość wód na terenie Gminy i Miasta Wyszogród są:
- spływy powierzchniowe z terenów wiejskich,
- nieoczyszczone ścieki komunalne odprowadzane do odbiorników systemami kanalizacyjnymi i rowami melioracyjnymi,
- wody opadowe, zakwaszenie opadów,
- dzikie składowiska odpadów,
- dostawa zanieczyszczeń z ogromnej zlewni rzeki Wisły powyżej Wyszogrodu,
- niedostateczna kontrola przestrzegania zasad utrzymania porządku i czystości w gminie. -
W Gminie i Mieście Wyszogród korzysta się dla zaopatrzenia ludności i gospodarki głównie z wód podziemnych. Wody powierzchniowe nie są wykorzystywane.
Na terenie miasta Wyszogród od 1996 r. działa biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 1000 m³/dobę. Odbiera ona ścieki przede wszystkim z terenu miasta Wyszogród poprzez doprowadzone kolektory oraz stację zlewną. W chwili obecnej oczyszczalnia wykorzystywana jest zaledwie w ok. 30%. Główną przyczyną tak dużej rezerwy przepustowości jest zbyt krótka sieć kanalizacyjna i niedostatek obciążenia punktu zlewnego. Ścieki wytwarzane w gospodarstwach domowych gromadzone są głównie w zbiornikach bezodpływowych, z których znaczna część ewakuowana jest nielegalnie na pola, do lasów, rowów melioracyjnych i do cieków wodnych, drastycznie pogarszając ich czystość, zamiast do punktu zlewnego oczyszczalni ścieków. Teren gminy Wyszogród pozbawiony jest sieci kanalizacyjnej, natomiast miasto skanalizowane jest tylko w około 60%.
Na terenie miasta i gminy Wyszogród znajduje się 522 zinwentaryzowanych zbiorników bezodpływowych (szamb) do gromadzenia nieczystości płynnych, w tym 94 w mieście i 428 na terenie gminy. Kontrolę wywozu nieczystości płynnych ze zbiorników prowadzi gmina przy udziale pracownika ZGKiM Wyszogród z częstotliwością 1xrok w okresie wiosennym.
Do najpilniejszych zadań w zakresie ochrony wód należy:
kontynuowanie budowy sieci kanalizacyjnej wraz z przepompowniami ścieków w Wyszogrodzie,
rozpoczęcie budowy systemu kanalizacji sanitarnej na terenie gminy,
organizacja systemu opróżniania szamb i wywozu ich zawartości do punktu zlewnego oczyszczalni ścieków. -
Transport
-
Transport jest poważnym źródłem zanieczyszczenia środowiska. W ciągu ostatnich kilku lat w Polsce nastąpił gwałtowny rozwój transportu drogowego, a wraz z nim pojawiły się nowe zagrożenia środowiska. Prawie dwukrotnie wzrosła liczba prywatnych samochodów. Towarzyszy temu jednak niedostateczny rozwój sieci dróg, autostrad, co powoduje zatory, korki uliczne, większą emisję substancji i hałasu do środowiska. Spaliny i hałas komunikacyjny stwarzają duże zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi. Wzrastająca liczba samochodów, często starych, wyeksploatowanych, to także źródło dużej ilości odpadów.
Wyeliminowanie uciążliwości związanych z transportem jest bardzo trudne i wymaga likwidacji zanieczyszczeń u źródła, na co Gmina nie ma wpływu. Powinny one obejmować zmiany technologiczne, w tym zmianę stosowanych paliw i silników, wprowadzanie ruchu uspokojonego, rezygnowanie z przejazdów niekoniecznych. Niezbędne są też działania na rzecz ograniczenia emisji tlenku węgla, azotu, węglowodorów, ołowiu.
Teren Gminy i Miasta Wyszogród obsługiwany jest przez dwie drogi krajowe:
Nr 50 relacji Płońsk–Sochaczew
Nr 62 relacji Zakroczym-Płock-Włocławek
Obecnie eksploatowane drogi publiczne nie są przygotowane do przenoszenia dużych obciążeń, powodowanych przez samochody ciążarowe i TIR (nawet kilkudziesięciu ton). W związku z tym następuje szybkie niszczenie nawierzchni, a przez to gwałtownie wzrasta zagrożenie wypadkowe i konieczność częstych i kosztownych remontów.
Ważne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi stanowi transport materiałów niebezpiecznych po drogach publicznych, a zły ich stan techniczny zwiększa możliwość wystąpienia katastrofy i sytuacji nadzwyczajnego zagrożenia.
Przez teren Gminy i Miasta Wyszogród nie przebiegają gazociągi oraz rurociągi surowcowe. -
Zagrożenie powodziowe
-
Część obszarów gminy obejmujących sołectwa: Chmielewo, Drwały, Rakowo narażonych jest okresowo na niebezpieczeństwo powodzi. Obszary te zamieszkuje ok. 600 osób, co stanowi 9,5 % ogółu zamieszkiwanej ludności w gminie. Najbardziej niebezpieczne są zatory lodowe, powodujące szybkie spiętrzenie wód oraz mogące spowodować przerwanie wałów przeciwpowodziowych. Rzeka Wisła na całej długości w obrębie granic administracyjnych gminy jest obwałowana.
-
Poważne awarie
Bezpieczeństwo ludności zamieszkałej na terenie Gminy i Miasta Wyszogród wiąże się z przeciwdziałaniem zagrożeniom cywilizacyjnym, powodowanym przez wszelkiego typu awarie przemysłowe i infrastruktury technicznej, stwarzające zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz katastrofy wywołane przez siły natury. Należy zwrócić uwagę, że analizowany teren należy do eksponowanych na zagrożenia nadzwyczajne. Związane jest to z bliskim sąsiedztwem wielkiego kombinatu rafineryjno–petrochemicznego w Płocku, ale nie tylko. Stolica polskiej chemii przejawia się także wyraźnym zwiększeniem różnego rodzaju usług i przetwórstwa, a także handlu substancjami i preparatami chemicznymi. Znaczna jest także chemizacja rolnictwa. To wszystko dodaje się do zagrożeń wywołanych transportem surowców i produktów naftowych - materiałów niebezpiecznych.
Na terenie Gminy i Miasta mogą wystąpić:
zagrożenia naturalne (powodzie, pożary, wichury, susze, gradobicie),
zagrożenia cywilizacyjne (transport materiałów niebezpiecznych drogą krajową nr 62, awarie urządzeń i infrastruktury technicznej).
Szczególnym zagrożeniem jest niebezpieczeństwo powodzi w dolinie Wisły, zwłaszcza w okresach zimowych (zatory lodowe i śryżowe, spiętrzenie wód w wyniku topnienia śniegu i lodu).
W ostatnich latach odnotowuje się bardzo gwałtowne burze z gradobiciem, czyniące znaczne spustoszenia w zagrodach i na polach. W ostatnim roku wystąpiła dotkliwa susza, powodująca wyschnięcie cieków, obniżenie się poziomu wód gruntowych, znaczne obniżenie się poziomu wód w Wiśle i jej dopływach. Skutkiem suszy było zwiększenie stężeń zanieczyszczeń w wodach, usychanie upraw rolnych i leśnych, pożary w lasach.
Zadania związane z ochroną przed awariami, ochroną przeciwpowodziową i innymi zagrożeniami gmina wykonuje przy pomocy gminnych służb, inspekcji i straży. -
-
-
Zagrożenia globalne
-
Zmiany klimatu
-
W ostatnim stuleciu obserwuje się w skali całego globu symptomy stopniowego ocieplania się klimatu. Okresy ocieplania i oziębiania się są niczym nowym w historii Ziemi, jednak po raz pierwszy źródłem tych zmian rodzących skutki wpływające na życie całej ludzkości jest, prawie na pewno, działanie człowieka. Dowodem jest nie spotykane dotychczas tempo tych zmian. Największą rolę w kształtowaniu zmian klimatu przypisuje się:
wzrostowi emisji CO2 do atmosfery, powstającego w wyniku spalania paliw,
wylesianiu terenów,
zubożeniu pokrywy roślinnej,
intensyfikacji hodowli,
nieszczelności sieci gazowych,
produkcji przemysłowej chlorowcopochodnych węglowodorów,
emisji NOx,
zmianom w tempie obiegu pary wodnej.
Większość tych czynników występuje także w Gminie i Mieście Wyszogród, wywołując presję na środowisko przyrodnicze. -
Zanikanie warstwy ozonowej
-
Poważnym problemem w skali globalnej staje się zubożenie warstwy ozonowej, chroniącej przed szkodliwymi skutkami promieniowania ultrafioletowego. Główną przyczyną zmian zachodzących w stratosferze jest emisja związków chemicznych, a głównie związków organicznych chloru i bromu (głównie freonów i halonów), powodujących rozpad ozonu. Związki te były lub są nadal stosowane w różnego rodzaju urządzeniach technicznych i produktach, zwłaszcza w przemyśle: chłodniczym, izolacyjnym i kosmetycznym. Ze względu na długi „okres życia” freonów i halonów w atmosferze (do kilkuset lat) może dojść do tego, iż stężenie ich będzie rosło, pomimo podjętych działań na rzecz wyeliminowania ich ze stosowania.
W gminie należy konsekwentnie podejmować działania w celu ograniczenia zużycia i emisji substancji niszczących warstwę ozonową. -
Infrastruktura ochrony środowiska -
Wodociągi i ujęcia wody
-
Na początku lat 90 ubiegłego stulecia rozpoczęto wodociągowanie gminy. Na koniec 2002 r. gmina zwodociągowana była w około 50%. W minionym okresie zwodociągowano sołectwa: Rębowo, Marcjanka, Gródkowo, Gródkówek, Pruszczyn, Rostkowice, Ciućkowo. Łączna długość sieci wodociągowej w Gminie i Mieście wynosi 70,2 km, w tym: w mieście 14,4 km. Ogółem wykonanych jest 824 przyłączy wodociągowych, w tym w mieście 448. Przeciętne zużycie wody na 1 mieszkańca w gminie wynosi 24,2 m³/r. Pozostałe do zwodociągowania sołectwa będą realizowane w następującej kolejności: Słomin, Pozrzyn, Bolino, Wiązówka, Chmielewo, Wilczkowo.
Woda na potrzeby zbiorowego zaopatrzenia ludności pobierana jest z własnych ujęć oraz zakupywana z ujęć zlokalizowanych na terenie gminy Mała Wieś. -
Wykaz ujęć wody na terenie Gminy i Miasta Wyszogród przedstawia tabela Nr 2:
-
-
-
-
Tabela Nr 2 Wykaz ujęć wody na terenie GiM Wyszogród
-
L.p.
Nr studni
Użytkownik
Adres Głębokość studni w m Wiek Zasoby eksploat. m³/h Pobór wody m³/d
1. 9 szt.
ZGKiM w Wyszo-grodzie Wyszogród,
Ul. Tybowska 57 33-55,5 m Q 69 343
2.
3 szt. wod. Wiejski Gródkowo 19,3-47 m Q 56 157
3. 1
Wod. Wiejski Ciućkowo 55 Q 12,5
4. 1
Wod. Wiejski Kobylniki 46 Q 12
5. 1 Wod. Wiejski Drwały 43,2 Q 12 -
Wodociągowanie sołectw na terenie gmin finansowane jest głównie ze środków własnych, przy niewielkiej dotacji z Urzędu Wojewódzkiego oraz składkach rolników. W roku 2003 oraz w latach następnych gmina planuje finansować wodociągowanie ze środków programu SAPARD. -
Oczyszczanie ścieków oraz kanalizacja
-
Na terenie gminy i miasta funkcjonują dwie oczyszczalnie ścieków. W mieście Wyszogród znajduje się mechaniczno- biologiczna oczyszczalnia o przepustowości 1000 m3/d wraz z punktem zlewnym. Oczyszczalnia oczyszcza ścieki z terenu miasta. Jej moc przerobowa nie jest w pełni wykorzystana (zaledwie w około 30%), ze względu na brak rozwiniętej kanalizacji.
Druga oczyszczalnia – tylko mechaniczna, znajduje się w miejscowości Gródkowo. Oczyszcza ona ścieki wytwarzane w osiedlu mieszkaniowym, będącym w zasobach AWRSP Oddział w Łodzi. Na terenie miasta funkcjonuje jedna przydomowa oczyszczalnia ścieków.
Miasto Wyszogród posiada sieć kanalizacyjną o długości 3,3 km. Do sieci przyłączone są 294 przyłącza. Stopień skanalizowania miasta określa się na około 60%.
Sołectwa na terenie gminy nie posiadają kanalizacji w ogóle.
Gospodarowanie energią -
Główne problemy ekologiczne świata – niekorzystne i szybkie zmiany klimatu, zakwaszenie opadów atmosferycznych oraz degradacja chemiczna gleb, związane są ze wzrostem emisji dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenków azotu. Głównym antropogenicznym źródłem emisji tych gazów jest spalanie paliw, przede wszystkim dla celów energetycznych. Poziom zużycia energii jest stymulowany przez przemysł i gospodarstwa domowe. Relatywnie wysoki udział Polski w emisji gazów cieplarnianych ma swoje źródło w strukturze wykorzystywanych nośników energii. Mimo, że w ostatnich latach uległa ona istotnej poprawie, to jednak wciąż jeszcze dominującym pierwotnym źródłem energii jest węgiel kamienny.
Biorąc pod uwagę niepokojące informacje naukowców na temat zmian klimatu, ważne jest, aby podejmować działania mające na celu zwiększenie efektywności wykorzystywania surowców energetycznych, głównie poprzez zmniejszenie energochłonności procesów produkcyjnych, zmianę struktury zużywanych paliw i przyjazne środowisku zachowanie konsumenckie (poprawa efektywności energetycznej, stosowanie źródeł energii przyjaznych środowisku). Pożądany jest także wzrost produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz bezemisyjnych.
Problemy te charakterystyczne są także dla Gminy i Miasta Wyszogród. Nakłada się na nie jeszcze problem emisji zanieczyszczeń z procesów spalania w sektorze komunalno–bytowym, gdzie głównie ze względu na wysokie ceny oleju opałowego i brak dostępności do sieci gazowych, w ogrzewaniu przeważa jako paliwo węgiel kamienny. W efekcie w sezonie grzewczym następuje wzrost emisji pyłowo–gazowej na terenach zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej, nie podłączonej do ogólnych systemów ciepłowniczych, między innymi także ze względu na rozproszony system osadniczy. Istotnym problemem jest również spalanie różnego rodzaju odpadów w indywidualnych paleniskach domowych.
Sporą wagę przywiązuje się do technologii energooszczędnych w przemyśle i sektorze komunalnym. Dotyczy to nowoczesnych technologii produkcyjnych, w budownictwie i gospodarce komunalnej. Coraz bardziej popularna staje się termomodernizacja budynków wykonanych w latach poprzednich.
Obecnie na terenie gminy i miasta w sektorze komunalnym dominują indywidualne kotłownie opalane węglem. Występują także kotłownie opalane lekkim olejem opałowym i rzadziej, gazem płynnym propan–butan.
Do głównych źródeł ciepła i jednocześnie największych emitentów zanieczyszczeń do powietrza, zlokalizowanych na terenie gminy i miasta Wyszogród należą:
kotłownia węglowa osiedlowa na osiedlu „Niepodległości” w Wyszogrodzie,
piekarnia węglowa przy ulicy Płockiej w Wyszogrodzie,
gorzelnia w Gródkowie,
kotłownie lokalne c.o. w szkołach podstawowych w Kobylnikach i Rębowie,
kotłownia węglowa c.o. przedszkola samorządowego,
kotłownia węglowa c.o. Urzędu Gminy w Wyszogrodzie,
kotłownia olejowa kompleksu Liceum Ogólnokształcącego, Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Wyszogrodzie,
kotłownia olejowa Centrum Medycznego „BMC” w Wyszogrodzie.
Na terenie gminy i miasta występują dość dogodne warunki do produkcji energii cieplnej z wykorzystaniem promieniowania słonecznego przez kolektory cieczowe lub próżniowe. Kolektory słoneczne mogą być wykorzystywane do podgrzewania wody i powietrza w domkach jednorodzinnych i gospodarstwach rolnych.
Energia może być pozyskiwana również z innych niekonwencjonalnych źródeł, między innymi z wód geotermalnych znajdujących się na Mazowszu Płockim. Stwarza to szansę eliminacji paliw kopalnych, destabilizujących klimat poprzez emisję CO2 i niszczących lokalne ekosystemy.
-
Teren gminy posiada obszary możliwe do wykorzystywania do upraw rolnych i hodowli, które są potencjalnym źródłem energii z biomasy. Ponadto istnieją dogodne warunki uprawiania roślin do celów energetycznych (wydajne gatunki wierzb i topoli).
W zasadzie nie jest wykorzystywana energia wiatru (istniejący wiatrak w Wyszogrodzie funkcjonuje tylko okresowo). Nie jest wykorzystywana energia możliwa do pozyskiwania z elektrowni wodnych.
Pozyskiwanie ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych, które jest dominujące na terenie Gminy Wyszogród, odbywa się w zdecydowanej większości w oparciu o spalanie węgla kamiennego i jego pochodnych. Ten sam typ pozyskiwania ciepła stosowany jest w budownictwie wielorodzinnym w Wyszogrodzie i Gródkowie. W efekcie w sezonie grzewczym następuje wyczuwalny wzrost emisji pyłowo-gazowej. W ostatnich kilku latach udało się na terenie miasta zmienić tradycyjne ogrzewanie na olejowe w Centrum Medycznym, szkole podstawowej oraz liceum ogólnokształcącym. Ze względu na wzrastające koszty pozyskiwania ciepła i konieczność jego oszczędzania, wzrosło znacznie zainteresowanie właścicieli domków jednorodzinnych termomodernizacją. Docieplane są ściany zewnętrzne, wymieniana jest stolarka okienna i drzwiowa na energooszczędne. Na terenie gminy także występują kotłownie olejowe w budynkach jednorodzinnych. Ich liczba nie wzrasta ze względu na znaczne koszty eksploatacyjne. -
Gospodarka odpadami
-
Wytwarzane w wyniku działalności gospodarczej oraz w związku z bytowaniem człowieka odpady są jedną z najistotniejszych przyczyn zagrożeń środowiska, wpływającą negatywnie nieomal na wszystkie jego komponenty. Dlatego też ważne są działania mające na celu ograniczenie ilości powstających odpadów, ich zagospodarowanie, bezpieczne dla środowiska ich magazynowanie, zbieranie i unieszkodliwianie, zmierzające do przeciwdziałania zanieczyszczeniu środowiska odpadami.
Odpady wytwarzane na terenie Gminy i Miasta w Wyszogrodzie składowane są na terenie gminnego składowiska odpadów w m. Wilczkowo. Dla składowiska sporządzono przegląd ekologiczny oraz sporządzono i zatwierdzono instrukcję eksploatacji. Składowisko nie posiada odpowiedniego zabezpieczenia przed negatywnym wpływem na środowisko.
Na terenie składowiska prowadzona jest selekcja dowożonych odpadów. Wysegregowane odpady w postaci: szkła, tworzyw sztucznych, złomu składowane są w kontenerach KP-7 przeznaczonych do składowania odpadów niebezpiecznych.
W ramach Związku Gmin Regionu Płockiego prowadzona jest na terenie gminy i miasta segregacja odpadów metodą w „sąsiedztwie”. Ogółem rozstawionych jest 42 pojemników, z tego w mieście 32 szt. Pojemniki przeznaczone są do selektywnego składowania: szkła, plastiku + metali, makulatury. Odbiorem wysegregowanych surowców wtórnych zajmuje się firma, która wygra przetarg organizowany przez ZGRP. Obecnie, odbiorem odpadów zajmuje się SITA Płocka Gospodarka Komunalna Sp. z o.o.
Zbieraniem i transportem odpadów na terenie gminy i miasta zajmuje się Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie. Ponadto, wydano dwie decyzje na odbiór odpadów komunalnych oraz opróżnianie zbiorników bezodpływowych i ich transport dla firm:
ASMABEL Sp.z.oo. Warszawa ul. Ciołka 16
BESTJA Sp.z.oo. Warszawa ul. Brylowska 33.
Firmy te, do chwili obecnej, nie rozpoczęły działalności na terenie gminy i miasta.
Transportem odpadów niebezpiecznych zajmują się firmy posiadające zezwolenie na prowadzenie w/w działalności.
Odpady niebezpieczne pochodzenia medycznego, wytwarzane na terenie gminy i miasta spalane są w spalarni Szpitala Wojewódzkiego w Płocku oraz Szpitala Powiatowego w Sochaczewie.
W ostatnim czasie została uregulowana sprawa odbioru padłych zwierząt poprzez podpisanie przez Burmistrza Miasta i Gminy Wyszogród umowy z firmą utylizacyjną „HETMAN” z Bedlna. Nie jest jednak znana ilość padłych zwierząt, które w zdecydowanej większości grzebane są przez ich właścicieli na terenie gospodarstw rolnych.
Szczegółowe dane dotyczące sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami i zadań dla gminy znajdują się w części B niniejszego opracowania – Planie gospodarki odpadami
w Gminie i Mieście Wyszogród. -
4.5 Analiza SWOTCH dla Gminy i Miasta Wyszogród
-
Do mocnych stron gminy i miasta należą:
Wyszogród posiada tysiącletnią tradycję historyczną oraz cenne zabytki kultury materialnej,
Cenne walory archeologiczne i krajobrazowe – dotyczy to głównie terenów nadwiślańskich w mieście Wyszogród oraz sołectw: Drwały, Chmielewo, Starzyni, Rakowo,
Dobre połączenie komunikacyjne – położenie przy skrzyżowaniu dwóch dróg krajowych: Nr 62 i 50 oraz mostu przez Wisłę,
Bliskie sąsiedztwo aglomeracji warszawskiej (władze wojewódzkie) i Płocka (siedziba starostwa),
Bliskie sąsiedztwo Puszczy Kampinoskiej i Żelazowej Woli,
Dobry stan szkół podstawowych i gimnazjalnych oraz ich wyposażenia w pomoce dydaktyczne,
Organizowanie corocznych imprez: Dni Wisły, Biegi nadwiślańskie, festyny sportowo-rekreacyjne, Memoriał im. Janusza Grzegorzewskiego – otwarte zawody lekkoatletyczne dla dzieci i młodzieży,
Funkcjonowanie Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej,
Funkcjonowanie Ludowego Klubu Sportowego „STEGNY”,
Korzystna struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych (44,1%) przy średniej w Polsce (70,2%)
Dobre warunki glebowe – III i IV klasa obejmuje 73% ogólnej powierzchni użytków rolnych, podczas gdy średnio w Polsce 62,1%,
Stały rozwój sieci wodociągowej na terenie gminy,
Funkcjonowanie oczyszczalni biologicznej ścieków w Wyszogrodzie,
Funkcjonowanie autobusowej komunikacji pozagminnej – duża ilość kursów i połączeń firm komunikacyjnych PKS i Polski Ekspress. -
Do słabych stron gminy i miasta należą:
ciągły spadek ilości mieszkańców na terenie gminy,
wysoki poziom bezrobocia,
brak zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego,
brak sieci kanalizacyjnej w gminie,
mała ilość dróg gminnych posiadających nawierzchnię twardą,
brak sieci gazu ziemnego na terenie gminy i miasta. -
Zarządzanie środowiskiem
-
Reforma ustrojowa państwa spowodowała znaczące zmiany w strukturze organizacyjnej ochrony środowiska. Struktura ta jest obecnie niezwykle złożona. Generalnie funkcjonuje na 4 poziomach: centralnym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Odrębnie działają sieci branżowe.
Nowy podział kompetencji wprowadzony z dniem 1 stycznia 1999 roku, a następnie zmieniony nowymi regulacjami prawa ekologicznego, stanowi dużą uciążliwość zarówno dla administracji publicznej, jak i dla wszystkich stron biorących udział w działaniach podejmowanych na rzecz ochrony środowiska.
Struktura organizacyjna ochrony środowiska nie ma charakteru hierarchicznego. Składają się na nią odrębne i niezależne od siebie organy rządowe i samorządowe, a dany szczebel administracji realizuje w zasadzie tylko te zadania, których nie można realizować na szczeblu niższym.
Do organów ochrony środowiska należą:
Wójt, burmistrz, prezydent miasta - rozpatrują sprawy związane z korzystaniem ze środowiska przez osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami, wycinaniem drzew, krzewów, utrzymaniem zieleni, realizują uchwały rad gmin w sprawie utrzymania czystości i porządku w gminach, zaopatrzenia w wodę, ciepło, energię, odprowadzenia ścieków, systemu zbierania odpadów komunalnych, realizacji postanowień planu zagospodarowania przestrzennego gminy,
Starosta – główny decydent w ochronie środowiska, wydający decyzje dla przedsięwzięć, które są klasyfikowane jako przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko (spis decyzji poniżej), sprawujący nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa, spółkami wodnymi, racjonalną gospodarką łowiecką, ochroną przyrody, realizujący zadania z zakresu edukacji ekologicznej.
Rodzaje decyzji środowiskowych, które wydaje starosta:
pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
pozwolenie na emitowanie hałasu do środowiska,
pozwolenie na emitowanie pól elektromagnetycznych,
decyzja uzgadniająca zakres, sposób i termin zakończenia rekultywacji,
pozwolenie zintegrowane,
pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód,
pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzeń wodnych,
pozwolenie wodnoprawne na rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym zwykłym korzystaniem z wód,
pozwolenie wodnoprawne na wprowadzenie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego,
pozwolenie wodnoprawne na długotrwałe obniżenie zwierciadła wody podziemnej,
pozwolenie wodnoprawne na odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych,
pozwolenie wodnoprawne na wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów oraz ich składowanie,
pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, unieszkodliwiania, transportu odpadów,
koncesje na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych (bez użycia materiałów wybuchowych i na powierzchni nie przekraczającej 2 ha i przewidywanym rocznym wydobyciu nie przekraczającym 20000 m3,
zatwierdzenie projektu prac geologicznych, których wykonanie nie wymaga koncesji.
Wojewoda – wydaje decyzje analogiczne do starosty, ale w odniesieniu do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, wymagających obligatoryjnie sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko, obejmuje ochroną konserwatorską cenne formy ochrony przyrody, realizuje zadania z zakresu łowiectwa, nadzoru nad lasami prywatnymi,
Marszałek Województwa – zajmuje się egzekwowaniem opłat z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska i ich redystrybucją na rzecz funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej; prowadzi także bazę danych o emisjach substancji, wytwarzanych odpadach, pobranej ilości wody w województwie. Jest organem w zakresie melioracji wodnych, uchwala wojewódzki plan zagospodarowania przestrzennego, strategię rozwoju województwa i program ochrony środowiska, sprawuje kontrolę nad WFOŚiGW,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – wykonuje kontrole przestrzegania wymogów ochrony środowiska przez wszystkich korzystających ze środowiska, bada i ocenia stan środowiska (monitoring środowiska), wymierza kary za nieprzestrzeganie wymogów ochrony środowiska, prowadzi działania zapobiegające nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska,
Minister Środowiska – odpowiedzialny za realizację Polityki ekologicznej państwa, konwencji międzynarodowych, przygoto-wanie projektów ustaw ekologicznych i rozporządzeń wykonawczych.
Nowy podział kompetencji w zakresie ochrony środowiska nakłada na wszystkie szczeble samorządu i organów rządowych obowiązek wzajemnego informowania się i uzgadniania. Należy podkreślić wzmocnienie relacji i wpływu organów samorządowych na działanie Inspekcji Ochrony Środowiska oraz uprawnienia kontrolne organów samorządowych.
Oprócz wyżej wymienionych zadań starosty, określone zadania w zakresie ochrony środowiska należą do Rady i Zarządu Powiatu.
Rada Powiatu :
uchwala Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami,
co 2 lata analizuje raporty z realizacji programu ochrony środowiska i planu gospodarki odpadami,
ustanawia obszary ograniczonego użytkowania wokół niektórych instalacji (składowiska odpadów komunalnych, kompostownie, oczyszczalnie ścieków, trasy komunikacyjne, linie i stacje elektroenergetyczne oraz instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne),
wyraża zgodę na powołanie społecznej straży rybackiej.
Ponadto na terenie powiatu płockiego określone zadania z zakresu zarządzania wodami publicznymi wykonuje Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie, lasami Skarbu Państwa zarządzają nadleśniczowie, lasami prywatnymi Starosta Płocki.
W imieniu Marszałka Województwa Mazowieckiego za meliorację podstawową odpowiada Wojewódzki Zarząd Melioracji Urządzeń i Wodnych O/Płock.
Organem ochrony środowiska w Gminie i Mieście Wyszogród jest burmistrz, który realizuje zadania wynikające z uchwał Rady Gminy i Miasta oraz kompetencji wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Do wyżej wymienionych przepisów prawa należą sprawy wynikające z ustaw:
prawo ochrony środowiska
ustawa o odpadach
ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
o ochronie przyrody
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W sprawach wynikających z powyższych przepisów wydawane są stosowne decyzje oraz opinie w postaci postanowień. W przedmiocie wydawanych rozstrzygnięć w formie decyzji należą sprawy z zakresu:
wydawania zezwoleń na usunięcie drzew,
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
porządkowanie terenów przez właścicieli nieruchomości w oparciu o regulamin utrzymania czystości i porządku.
Do głównych zadań Rady Miasta i Gminy należy uchwalanie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, dotyczących:
wymagań w zakresie utrzymywania czystości i porządku na terenie nieruchomości,
rodzaju urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także zasad ich rozmieszczania,
częstotliwości, zasad i sposobu usuwania odpadów komunalnych z nieruchomości oraz z innych terenów przeznaczonych do użytku publicznego,
obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku,
zasad utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach,
wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.
Do zadań rady gminy należy również ustalanie górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi komunalne.
Do zadań Burmistrza Miasta i Gminy w szczególności należą:
wydawanie zezwoleń na usunięcie drzew oraz krzewów oraz naliczanie opłat za ich usunięcie,
naliczanie kar za usunięcie drzew i krzewów bez wymaganego zezwolenia,
wydawanie zezwoleń na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłychz terenu gminy,
wyłapywanie bezdomnych zwierząt,
wydawanie zezwoleń na utrzymywanie psa rasy uznanej za agresywną,
opiniowanie wniosków dotyczących zatwierdzenia programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
opiniowanie wniosków dot. zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,
opiniowanie wniosków dot. zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów,
wydawanie decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów na ich usunięcie z miejsc nie przeznaczonych do ich składowania i magazynowania,
udzielanie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie ochrony przed zwierzętami bezdomnymi,
udzielanie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, grzebowisk lub spalarni zwłok zwierząt. -
Poza burmistrzem na terenie gminy i miasta określone zadania wykonuje:
Starosta Powiatu Płockiego
Wojewoda Mazowiecki
z zakresu zarządzania wodami publicznymi - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
lasami - Nadleśnictwo Płock
melioracją - Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych O/Płock
funkcję kontrolną - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie Delegatura w Płocku.
W imieniu burmistrza gminy i miasta zadania wykonywane są przez 1 pracownika, zajmującego się sprawami ochrony środowiska, budowy i utrzymania dróg, elektryfikacji i telefonizacji. Stanowisko do chwili obecnej nie jest skomputeryzowane. -
III. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE -
1. Zasady i cele polityki ekologicznej państwa
-
Najważniejszym dokumentem dotyczącym redukcji zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska jest Polityka ekologiczna państwa, uchwalona przez Sejm na wniosek Rady Ministrów 23 sierpnia 2001 r., uszczegółowiona w polityce krótkookresowej, zawartej w dokumencie „Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010”.
Poniższe zapisy zostały wyprowadzone z obowiązujących dokumentów wyższego rzędu. Uwzględniono obraz całościowy z wyeksponowaniem problemów dotyczących Niżu Polskiego, Mazowsza i powiatu płockiego. -
-
1.1 Wprowadzenie
„Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010” jest realizacją ustaleń ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, która w art. 13 – 16 wprowadza obowiązek przygotowania i aktualizowania co 4 lata polityki ekologicznej państwa. Zapisy ustawy porządkują dotychczasową praktykę okresowego sporządzania dokumentów programowych o nazwie „Polityka ekologiczna państwa” dla różnych horyzontów czasowych lub nawet bez jednoznacznego określania okresu ich obowiązywania, istniejącą od 1990 r. Wówczas powstał pierwszy dokument przyjęty przez Radę Ministrów, a następnie w 1991 r. zaakceptowany przez Sejm i Senat RP. W 2000 r. została sporządzona „II Polityka ekologiczna państwa”, która w 2001 r. została zaakceptowana przez Parlament. Ustala ona cele ekologiczne do 2010 i 2025 r. Opracowany w 2002 r. „Program Wykonawczy do II Polityki ekologicznej państwa, na lata 2002 – 2010” jest dokumentem o charakterze operacyjnym, tj. wskazującym wykonawców i terminy realizacji konkretnych zadań lub pakietów zadań, przewidzianych do realizacji, zgodnie z polityką ekologiczną państwa w latach 2002 – 2010, a także szacującym niezbędne nakłady i źródła ich finansowania.
Politykę ekologiczną, obejmującą lata 2003 – 2006 oraz 2007 – 2010, należy traktować jako aktualizację i uszczegółowienie długookresowej „II Polityki ekologicznej państwa”, przede wszystkim w nawiązaniu do priorytetowych kierunków działania określonych w przyjętym VI Programie działań Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska.
Dostosowana do wymagań nowej ustawy „Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010” wpisuje się również w funkcjonującą w tej dziedzinie praktykę Unii Europejskiej, w której średniookresowe programy działań Wspólnoty na rzecz środowiska są sporządzane od wielu lat. Aktualny, szósty program takich działań obowiązuje właśnie do 2010 r. Jest to tym bardziej warte podkreślenia, że znaczną część objętych „Polityką ...” działań Polska, będzie realizować już jako członek Unii.
„Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010” została przygotowana i będzie realizowana równolegle ze sporządzonym i wielokrotnie aktualizowanym „Narodowym programem przygotowania do członkostwa”, a zwłaszcza przyjętym dokumentem zawierającym końcowe ustalenia i przyjęte przez Polskę zobowiązania (CONF-PL 95/01).
Ustawa Prawo ochrony środowiska w art. 13 stwierdza, że polityka ekologiczna państwa ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska. We współczesnym świecie oznacza to przede wszystkim, że polityka ta powinna być elementem równoważenia rozwoju kraju i harmonizowania z celami ochrony środowiska celów gospodarczych i społecznych. Oznacza to także, że realizacja polityki ekologicznej państwa w coraz większym stopniu powinna dokonywać się poprzez zmiany modelu produkcji i konsumpcji, zmniejszanie materiałochłonności, wodochłonności i energochłonności gospodarki oraz stosowanie najlepszych dostępnych technik i dobrych praktyk gospodarowania, a dopiero w dalszej kolejności poprzez typowo ochronne, tradycyjne działania takie jak oczyszczanie gazów odlotowych i ścieków, unieszkodliwianie odpadów. Oznacza to również, że aspekty ekologiczne powinny być obligatoryjnie włączane do polityk sektorowych we wszystkich dziedzinach gospodarowania, a także do strategii i programów rozwoju na szczeblu regionalnym i lokalnym. -
1.2 Zasady polityki ekologicznej państwa
Nadrzędną wartością w polityce ekologicznej państwa jest człowiek, co oznacza, że zdrowie społeczeństwa, komfort środowiska, w którym żyją i pracują ludzie, życie obywatela są głównym kryterium realizacji polityki ekologicznej na każdym szczeblu. Polityka ekologiczna państwa ma służyć zaspokojeniu rosnących potrzeb człowieka.
Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest przyjęta w Konstytucji RP zasada zrównoważonego rozwoju, która uzyskała prawo obywatelstwa wśród społeczeństw świata w wyniku Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r. Istotą zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych.
We wdrażaniu niniejszego programu istotne znaczenie będą miały zasady uszczegóławiające zasadę nadrzędną, a będą nimi zasady:
przezorności (podwojenie działań, gdy pojawia się uzasadnione prawdopodobieństwo wystąpienia problemu),
integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi (uwzględnienie celów ekologicznych na równi z celami gospodarczymi i społecznymi),
równego dostępu do środowiska przyrodniczego,
uspołecznienia,
„zanieczyszczający płaci” (odpowiedzialność za skutki zanieczyszczenia i stwarzania zagrożeń ponosi jednostka użytkująca zasoby środowiska),
prewencji (podejmowanie działań zabezpieczających na wszystkich etapach realizacji przedsięwzięć),
stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT),
subsydiarności (stopniowe przekazywanie kompetencji i uprawnień na niższe szczeble zarządzania środowiskiem),
skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej (minimalizacja nakładów na jednostkę uzyskanego efektu). -
-
-
1.3 Cele polityki ekologicznej państwa -
1.3.1 Ochrona przyrody i racjonalne użytkowanie
zasobów przyrody -
Poprawa środowiska ma nastąpić między innymi wskutek następujących działań:
znacznego wzrostu lesistości w Polsce z 28,5% do 30% w 2020 roku,
ochrony i zrównoważonego rozwoju lasów,
utworzenia europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000,
ochrony terenów wodno – błotnych,
racjonalizacji użytkowania wody,
zmniejszenia materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności i odpadowości gospodarki, wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych,
ochrony gleb,
ochrony zasobów kopalin i wód podziemnych,
kształtowania stosunków wodnych i ochrony przed powodzią. -
Główne cele polityki, to:
w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu:
utrzymanie na odpowiednim poziomie różnorodności biologicznej i krajobrazowej,
zwiększenie powierzchni obszarów chronionych (do 1/3 terytorium kraju),
rekultywacja i renaturalizacja obszarów zdegradowanych,
powstrzymywanie procesu degradacji zabytków kultury,
zwiększenie skuteczności ochrony obszarów objętych ochroną prawną,
renaturalizacja i poprawa stanu najcenniejszych, zniszczonych ekosystemów i siedlisk,
restytucja wybranych gatunków,
rozwój prac badawczych i inwentaryzacyjnych w zakresie oceny stanu i rozpoznania zagrożeń bioróżnorodności,
utrzymanie krajobrazu rolniczego, zwiększenie wsparcia i rozwoju rolnictwa ekologicznego,
zapewnienie ochrony i racjonalnego gospodarowania bioróżnorodnością,
wzrost stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa i władz lokalnych,
zachowanie tradycyjnych praktyk gospodarczych na terenach przyrodniczo cennych,
zapewnienie przeciwdziałania wprowadzania obcych gatunków, zagrażających integralności naturalnych ekosystemów i siedlisk,
w zakresie kształtowania stosunków wodnych i ochrony przed powodzią:
racjonalizacja zużycia wody,
eliminowanie wykorzystania wód podziemnych na
cele przemysłowe,
zwiększenie pojemności zbiorników retencyjnych,
efektywna ochrona przed powodzią,
w zakresie racjonalizacji użytkowania wody:
zaniechanie nieuzasadnionego wykorzystania wód podziemnych na cele przemysłowe,
zastosowanie najlepszych dostępnych technik produkcji przemysłowej i praktyk rolniczych w celu zmniejszenia zapotrzebowania na wodę i ograniczenia ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiorników,
racjonalizacja zużycia wody w gospodarstwach domowych (ograniczenie marnotrawstwa, strat w systemach wody),
w zakresie zmniejszenia materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności, odpadowości gospodarki i wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych:
poprawa efektywności ekonomicznej procesów wytwórczych,
zasady likwidacji zanieczyszczeń, uciążliwości i zagrożeń u źródła,
zmniejszenie energochłonności zarówno w procesach wytwórczych, jak i świadczenia usług oraz konsumpcji,
wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych do 7,5 % w 2010 r.,
wzrost udziału w produkcji energii elektrycznej i cieplnej energetycznych nośników odnawialnych (energia wody i wiatru, geotermalna, słoneczna, energia z biomasy) oraz pochodzących z odpadów,
w zakresie ochrony gleb:
przeciwdziałanie przejmowania gleb nadających się do wykorzystania rolniczego lub leśnego na inne cele, zwłaszcza inwestycyjne,
podniesienie poziomu wiedzy użytkowników gleb i gruntów w zakresie możliwości eksploatacji gleb,
doskonalenie struktur organizacyjnych zajmujących się problematyką ochrony gleb, racjonalnego ich użytkowania, przygotowania programów działań w tym zakresie,
wprowadzenie w rolnictwie sposobu produkcji zgodnego z ustawą o rolnictwie ekologicznym,
objęcie monitoringiem gleb rejestracji zmian wynikających z rodzaju i intensywności eksploatacji oraz oddziaływania negatywnych czynników,
eliminacja produkcji rolniczej lub odpowiednia zmiana struktury upraw na glebach zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi dla zdrowia tam, gdzie stopień zanieczyszczenia przekracza dopuszczalne wskaźniki,
przywracanie wartości użytkowej glebom, które uległy degradacji (oczyszczanie, rekultywacja, odbudowa właściwych stosunków wodnych),
dostosowanie do naturalnego, biologicznego potencjału gleb formy ich zagospodarowania rolniczego lub leśnego,
w zakresie wzrostu lesistości, wzbogacenia i racjonalnej eksploatacji zasobów leśnych:
dalsze zwiększanie lesistości, stałe powiększanie zasobów leśnych,
rozszerzanie zasięgu renaturalizacji obszarów leśnych,
kształtowanie lasu wielofunkcyjnego (poprawa funkcji wodochronnej, klimatotwórczej, glebochronnej),
wdrożenie zasad ochrony i powiększenie różnorodności biologicznej w lasach na poziomie genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym,
zachowanie zdrowotności i żywotności ekosystemów leśnych,
zapewnienie ochrony leśnych zasobów genowych,
racjonalne, zgodne z zasadami przyrody, użytkowanie zasobów leśnych,
zachowanie w stanie zbliżonym do naturalnego lub odtworzenie śródleśnych zbiorników wodnych,
utrzymanie i wzmacnianie społeczno – ekonomicznej funkcji lasów,
ochrona gleb leśnych,
wprowadzanie zadrzewień i zakrzewień jako czynnika ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej oraz racjonalnego użytkowania przestrzeni przyrodniczej,
zapewnienie lasom i zadrzewieniom właściwego znaczenia w planowaniu przestrzennym,
poprawa stanu i produkcyjności lasów prywatnych,
w zakresie ochrony zasobów kopalin i wód podziemnych:
ograniczenie wydobycia kopalin, jeśli możliwe jest znalezienie substytutu danego surowca,
zwiększenie efektywności wykorzystania rozpoznawanych i eksploatowanych złóż,
zmniejszenie zużycia surowca w przeliczeniu na jednostkę produktu,
objęcie ochroną wód leczniczych, podziemnych, zwłaszcza głównych zbiorników tych wód,
poszerzanie wiedzy o budowie geologicznej Polski i kontynuowanie prac w zakresie poszukiwania, rozpoznawania i dokumentowania nowych złóż,
ograniczanie naruszeń środowiska towarzyszących eksploatacji kopalin i pracom geologicznym. -
Poprawa jakości środowiska i wzrost bezpieczeństwa
ekologicznego -
Poprawa jakości środowiska i wzrost bezpieczeństwa ekologicznego ma nastąpić wskutek podjęcia działań dotyczących:
gospodarowania odpadami,
jakości wód, jakości powietrza, oddziaływania hałasu i promieniowania elektromagnetycznego,
bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego,
poważnych awarii przemysłowych. -
Głównymi celami są:
w zakresie gospodarowania odpadami:
pełne wprowadzanie w życie regulacji prawnych dotyczących odpadów,
zapobieganie powstawania odpadów,
zwiększenie poziomu odzysku odpadów,
bezpieczne dla środowiska unieszkodliwianie odpadów nie wykorzystanych,
stwarzanie podstaw dla nowoczesnego gospodarowania odpadami komunalnymi,
zbudowanie krajowego systemu unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych,
w zakresie jakości wód:
osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego wszystkich rodzajów wód pod względem jakościowym i ilościowym,
zapobieganie zanieczyszczeniom wód powierzchniowych i podziemnych ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania „u źródła”,
ochrona wód Morza Bałtyckiego przed substancjami biogennymi i niebezpiecznymi oraz przed nadmiernym eksploatowaniem zasobów żywych,
przywracanie wodom podziemnym i powierzchniowym właściwego stanu ekologicznego, a przez to zapewnienie odpowiednich źródeł poboru wody do picia,
zlewniowe zarządzanie gospodarką wodną,
w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem:
poprawa stanu czystości powietrza,
uzyskanie norm emisyjnych wymaganych przez przepisy UE,
konsekwentne przechodzenie na likwidację zanieczyszczeń „u źródła”,
coraz szersze normowanie emisji w przemyśle, energetyce i transporcie,
wprowadzanie norm ograniczających emisję do powietrza zanieczyszczeń w procesie produkcyjnym (w pełnym cyklu życia produktów i wyrobów),
w zakresie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego:
zmniejszenie skali narażania ludności na ponadnormatywny poziom hałasu,
nie dopuszczanie do pogorszenia się klimatu akustycznego tam, gdzie obecnie sytuacja jest korzystna,
kontrola i ograniczenie emisji do środowiska promieniowania niejonizującego,
stworzenie struktur zajmujących się monitorowaniem i badaniem pól elektromagnetycznych,
kształtowanie zieleni zorganizowanej pełniących funkcje ochronne,
harmonizacja polskich przepisów z odpowiednimi dyrektywami UE,
poprawa systemu transportu zbiorowego,
produkcja urządzeń i pojazdów o hałaśliwości zgodnej z normami międzynarodowymi,
w zakresie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego:
włączenie się Polski do realizacji międzynarodowych programów związanych z bezpieczeństwem chemicznym i biologicznym,
harmonizowanie polskich przepisów prawnych z przepisami UE,
w zakresie poważnych awarii:
eliminowanie lub zmniejszenie skutków dla środowiska z tytułu poważnych awarii,
sporządzenie ocen ryzyka obiektów, planów operacyjno – ratowniczych wojewódzkich i powiatowych planów zarządzania ryzykiem,
doskonalenie istniejącego systemu ratowniczego na wypadek zaistnienia awarii i klęsk żywiołowych,
wprowadzenie systemu ubezpieczeń ekologicznych,
w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu:
włączenie się Polski do wysiłków społeczności międzynarodowej na rzecz ochrony klimatu globalnego,
zintegrowanie polskiej polityki ochrony klimatu z polityką UE,
wypełnienie przez Polskę zobowiązań do redukcji emisji gazów cieplarnianych o 6% w stosunku do roku bazowego,
zapewnienie realizacji polityki ochrony klimatu na poziomie sektorów gospodarczych i przedsiębiorstw. -
1.4 Limity krajowe
-
W II Polityce ekologicznej państwa ustalone zostały ważniejsze limity krajowe, związane z racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych i poprawą stanu środowiska. Limity te mają być osiągnięte do 2010 r. Są to:
zmniejszenie wodochłonności produkcji o 50% w stosunku do stanu w 1990 r. (w przeliczeniu na PKB i wartość sprzedaną w przemyśle),
ograniczenie materiałochłonności produkcji o 50% w stosunku do 1990 r., w taki sposób, aby uzyskać co najmniej średnie wielkości dla państw OECD (w przeliczeniu na jednostkę produkcji, wartość produkcji lub PKB),
ograniczenie zużycia energii o 50% w stosunku do 1990 r. i 25% w stosunku do 2000 r. (również w przeliczeniu na jednostkę produkcji, wartość produkcji lub PBK),
dwukrotne zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie wykorzystywanych w procesach produkcyjnych odpadów przemysłowych w porównaniu ze stanem z 1990 r.,
odzyskanie i powtórne wykorzystanie co najmniej 50% papieru i szkła z odpadów komunalnych,
pełna (100%) likwidacja zrzutów ścieków nieoczyszczonych z miast i zakładów przemysłowych,
zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych do wód powierzchniowych w stosunku do stanu z 1990 r. z przemysłu o 50%, z gospodarki komunalnej (na terenie miast i osiedli wiejskich) o 30% i ze spływu powierzchniowego – również o 30%,
ograniczenie emisji pyłów o 75%, dwutlenku siarki o 56%, tlenków azotu o 31%, niemetanowych lotnych związków organicznych o 4% i amoniaku o 8% w stosunku do stanu w 1990 r.,
do końca 2005 r. wycofanie z użytkowania etyliny i przejście wyłącznie na stosowanie benzyny bezołowiowej.
Powyższe limity krajowe przyjęto jako punkt odniesienia w zakresie realizacji celów polityki ekologicznej województwa mazowieckiego.
W dokumencie „Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010” określono następujące limity: -
Wzrost lesistości do 30% w 2020 r., zgodnie z Krajowym programem zwiększenia lesistości
Europejska sieć ekologiczna NATURA 2000, średnio 15 %
Rekultywacja starych składowisk od 2003 roku
Osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego wód powierzchniowych (zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną) do 2015 roku
Redukcja biogenów w dorzeczu Wisły i Odry ze ścieków komunalnych o 75% do 2015 roku
Zaprzestanie odprowadzania do Bałtyku substancji niebezpiecznych do 2006 r.
Wyposażenie aglomeracji liczących powyżej 15 tys. mieszkańców w oczyszczalnie ścieków do 2015 roku
Wyposażenie aglomeracji liczących 2 tys. - 15 tys. mieszkańców w oczyszczalnie ścieków do 2015 roku
Ograniczenie zanieczyszczeń azotowych pochodzących z rolnictwa (budowa nowoczesnych stanowisk do składowania obornika i zbiorników na gnojówkę w gospodarstwach rolnych) do 2010 roku,
Udział energii odnawialnej – 7,5% do 2010 r., zgodnie ze Strategią rozwoju energetyki odnawialnej i rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 15 grudnia 2000 roku
Opracowanie programów naprawczych ochrony powietrza (dla obszarów, gdzie występuje przekroczenie poziomów odniesienia jakości powietrza) do 30 września 2003 roku
Wzrost odzysku odpadów komunalnych o 30% do 2006 r. i 75% do 2010 r. (w stosunku do 2000 r.)
Sporządzenie wojewódzkich oraz powiatowych planów zarządzania ryzykiem, gdy występuje więcej niż 5 obiektów niebezpiecznych do 2010 roku
Sporządzenie dla wszystkich aglomeracji powyżej 100 tys. mieszkańców map akustycznych do 2010 roku. -
1.5 Cele polityki ekologicznej województwa mazowieckiego -
Jak wynika z projektu „Programu ochrony środowiska województwa mazowieckiego”, przyjętego przez Zarząd Województwa Mazowieckiego 29 lipca 2003 r., dokumentem nadrzędnym wytyczającym cele i kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej województwa jest „Strategia rozwoju województwa mazowieckiego”.
Cele wojewódzkiej polityki ekologicznej ujęte w Programie ochrony środowiska są celami przyjętymi w „Strategii ...”.
Cele sformułowane w „Strategii ...” zostały zaadaptowane dla potrzeb Programu ochrony środowiska. Tym sposobem zachowany jest ścisły związek ze „Strategią”, a Program ochrony środowiska stanowi rozwinięcie Strategii rozwoju województwa w odniesieniu do ochrony środowiska. -
1.5.1 Cele główne i szczegółowe
1.5.1.1 Cel główny: zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska -
Cele szczegółowe:
poprawa jakości wód,
uporządkowanie gospodarki odpadami,
zapewnienie wysokiej jakości powietrza atmosferycznego,
ograniczenie uciążliwości hałasu. -
1.5.1.2 Cel główny: racjonalizacja gospodarki wodnej
-
Cele szczegółowe:
zmniejszenie deficytu wód powierzchniowych,
ograniczenie poboru wód podziemnych dla celów gospodarczych, produkcji i usług,
ograniczenie wodochłonności,
poprawa standardów zaopatrzenia w wodę. -
1.5.1.3 Cel główny: zwiększenie lesistości i ochrona lasów
-
Cele szczegółowe:
osiągnięcie wskaźnika lesistości Mazowsza do 25%,
zmiana struktury własnościowej lasów,
racjonalizacja gospodarki leśnej,
rozwój funkcji ochronnych i buforowych lasu. -
1.5.1.4 Cel główny: poprawa stanu bezpieczeństwa
ekologicznego -
Cele szczegółowe:
ochrona przeciwpowodziowa,
ochrona przeciwpożarowa,
zmniejszenie ryzyka awarii związanych z wykorzystaniem lub transportem substancji niebezpiecznych. -
1.5.1.5 Cel główny: podnoszenie poziomu wiedzy ekologicznej
-
Cele szczegółowe:
kształtowanie postaw i zachowań zgodnych z zasadami ekorozwoju,
wiedza ekologiczna jako ważny czynnik w procesie zarządzania,
tworzenie ekologicznych podstaw kształtowania tożsamości regionalnej i lokalnej. -
-
1.5.1.6 Cel główny: rozwój proekologicznych form działalności gospodarczej -
Cele szczegółowe:
wzrost ilości podmiotów gospodarczych posiadających certyfikaty jakości,
rozwój proekologicznych form produkcji rolniczej,
wzrost wykorzystania energii odnawialnej,
zwiększenie udziału transportu szynowego w przewozach osób i towarów,
zmniejszenie materiałochłonności i energochłonności. -
1.5.1.7 Cel główny: utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych
-
Cele szczegółowe:
zwiększenie obszarów objętych ochroną prawną do 35% powierzchni województwa, ze szczególnym uwzględnieniem dolin rzecznych, kompleksów leśnych, a także obszaru funkcjonalnego „Zielone Płuca Polski”,
określenie do roku 2006 zasad gospodarowania na wszystkich obszarach chronionych oraz sporządzenie planów ochrony dla tych obszarów,
utrzymanie i wzmocnienie ciągłości powiązań przyrodniczych w ramach korytarzy ekologicznych krajowych, regionalnych i lokalnych,
partnerstwo samorządowe i partycypacja społeczna w działaniach na rzecz tworzenia obszarów chronionych,
włączenie obszarów cennych przyrodniczo do europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000.
Postanowiono, że cele polityki ekologicznej województwa mazowieckiego będą realizowane w oparciu o krajowe limity przyjęte w Polityce ekologicznej państwa. -
2. Uwarunkowania wewnętrzne powiatu płockiego
-
Mocne strony Słabe strony
Zasoby i jakość wód
wysoka zasobność wód w poziomach kenozoicznych,
dobra jakość wód podziemnych w utworach trzeciorzędowych,
wystarczające zasoby wód powierzchniowych w okolicy Wisły i Skrwy Prawej,
zasoby wód geotermalnych. leje depresyjne w rejonie intensywnej eksploatacji wód podziemnych,
brak izolacji poziomu czwartorzędowego stanowiącego źródło zaopatrzenia ludności i działalności gospodarczych,
niska jakość wód powierzchniowych,
obniżanie poziomu płytkich wód podziemnych i niekorzystne wodne warunki glebowe na niektórych terenach. -
Gospodarka wodno – ściekowa
wysoki stopień zwodociągowania,
dogodne warunki do lokalizacji kanalizacji grawitacyjnej w wielu miejscowościach o położeniu dolinnym.
słaby rozwój małej retencji,
niski stopień skanalizowania,
brak oczyszczalni ścieków w niektórych aglomeracjach powyżej 2000 RLM,
nieprawidłowa gospodarka ściekami i osadami ściekowymi,
niedostateczne zabezpieczenie przeciwpowodziowe.
Powierzchnia ziemi
niski stopień degradacji powierzchni ziemi,
dobre warunki geotechniczne na większości terenów.
liczne wyrobiska po eksploatacji surowców mineralnych bez rekultywacji,
przewaga gleb niskich klas bonitacyjnych,
obniżona jakość gleb w wyniku zakwaszenia.
Zasoby przyrody
wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe ujęte w projekcie programu Natura 2000,
objęcie ochroną prawną ponad 45% powierzchni powiatu,
zaangażowanie organizacji w prowadzenie racjonalnej gospodarki łowieckiej i rybackiej. brak koncepcji zagospodarowania Doliny Wisły,
lesistość i rozdrobnienie lasów,
mały zasób zwierzyny łownej i systematyczny spadek pogłowia zwierzyny,
zasobność w ryby,
lokalnie nadmierna penetracja cennych przyrodniczo terenów. -
-
Surowce
dostępność do złóż kopalin pospolitych (piasków i torfu).
brak złóż kruszywa grubego,
występowanie złóż na obszarach przyrodniczo cennych.
Powietrze
dobra jakość powietrza,
dostępność paliw ekologicznych,
transport rurociągami paliw z ZP w Płocku PKN Orlen,
dobre warunki solarne dla energetyki odnawialnej i korzystne warunki anemometryczne w sąsiedztwie Wisły dla lokalizacji siłowni wiatrowych. Niewykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych,
Niekorzystna struktura paliw w systemach grzewczych,
brak gazyfikacji części powiatu,
występowanie obszarów zagroże-nia hałasem komunikacyjnym i przemysłowym (w obszarze ZP w Płocku PKN Orlen i ZUOK Kobierniki),
brak rozpoznania oddziaływania źródeł promieniowania elektromagnetycznego.
Gospodarka odpadami
funkcjonowanie ZUOK w Kobiernikach, kompleksowo zagospodarowującego odpady komunalne,
rozwijanie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych,
duże ilości podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami (zbieraniem, transportem, odzyskiem odpadów). składowanie jako dominujący sposób unieszkodliwiania odpadów,
brak systemu zbierania zwłok zwierzęcych, odpadów nieb. występujących w strumieniu odpadów komunalnych,
duża ilość składowisk nie posiadających zabezpieczeń sozotechnicznych wymagających rekultywacji,
brak składowiska odpadów niebezpiecznych zawierających azbest.
Gospodarowanie zasobami środowiska
dobra kadra pracująca w administracji ochrony środowiska,
kształcenie na rzecz zrównoważonego rozwoju przez profesjonalne ośrodki edukacji ekologicznej (RCEE w Płocku, ZO LOP, Stowarzyszenie „Ziarno”, uczelnie wyższe i szkoły),
udział społeczeństwa w aktywnych działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska. niski stan świadomości ekologicznej społeczeństwa,
zmieniające się przepisy prawa ekologicznego,
brak umiejętności pozyskiwania środków
z funduszy UE,
złe warunki bytowe i bieda wśród części społeczeństwa,
niski budżet powiatu,
słabe wyposażenie w odpowiedni sprzęt informacyjny. -
-
3. Uwarunkowania zewnętrzne powiatu płockiego -
Szanse Zagrożenia
wzrost znaczenia Mazowsza Płockiego na polskiej mapie gospodarczej i społecznej, znacząca pozycja w województwie,
integracja z UE i wpływ środków pomocowych,
regulacje ogólnokrajowe i międzynarodowe zobowiązujące do podniesienia jakości środowiska,
proces decentralizacji zarządzania środowiskiem,
postęp technologiczny,
położenie powiatu w zasięgu ponadregionalnych gazociągów umożliwiających wykorzystanie gazu na cele grzewcze (gazociąg Jamał – Europa Zachodnia, gazociąg Rembelszczyzna),
korzystne warunki środowiska do wdrażania programów rolno-środowiskowych,
wpisanie korytarza ekologicznego Wisły do systemu Natura 2000,
istnienie aktywnych organizacji działających na rzecz edukacji ekologicznej społeczeństwa,
wzrastające zainteresowanie terenami przyrodniczo cennymi, Doliną Wisły,
popyt w krajach UE, Warszawie na żywność produkowaną metodami ekologicznymi. niedostateczna świadomość ekologiczna społeczeństwa, decydentów, przedsiębiorców,
brak spójnych rozwiązań instytucjonalnych w zakresie ochrony środowiska,
brak umiejętności pozyskiwania środków
z funduszy UE,
słaba współpraca z sąsiednimi powiatami,
kłopoty z uzyskaniem środków finansowych z krajowych źródeł finansowych,
zły system finansowy powiatów,
transport przez powiat substancji niebezpiecznych. -
-
Wskaźniki ekorozwojowe a limity polityki ekologicznej
państwa -
Wskaźniki środowiskowe charakterystyczne dla powiatu płockiego na koniec 2002 roku przedstawiono w tabeli Nr 3.
-
-
Tabela Nr 3 Wskaźniki zrównoważonego rozwoju powiatu płockiego
-
L.p. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju
dla powiatu płockiego Wielkość
1 Ilość mieszkańców powiatu 106 637
2 Powierzchnia powiatu [ha] 179 871
3 Zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na 1 mieszkańca/rok [MWh/m/rok]
0,58
4 Ilość instalacji wytwarzających energię ze źródeł odnawialnych [szt.]
Wielkość produktu [MWh]
% w stosunku do całej dostarczonej energii w powiecie (energia wodna, wiatrowa, słoneczna, z biomasy, z biogazu). 9 -
5 009
-
4,13
5 Zużycie wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca/rok – za 2001 r. [m3/m/rok]
Zużycie wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca/rok – za 2002 r. [m3/m/rok]
20,36
śr. 21,82 m3
23,27
6 Zasoby dyspozycyjne wody – wg obliczeń szacunkowych [m3/dobę] 147 260
7 Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć z utworów czwartorzędowych [m3/h] 9 686,1
8 Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć z utworów trzeciorzędowych [m3/h] 1 000
9 Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć z utworów kredowych i starszych [m3/h] 500
10 Zasoby geologiczne kruszywa naturalnego [Mg] ok. 12 368 500
11 Zasoby geologiczne surowca ilastego [m3] ok. 134 920
12 Zasoby geologiczne torfu
i gytii [m3] ok. 3 765 000
i ok. 477 000
13 Wskaźnik udziału gruntów wymagających rekultywacji do ogólnej powierzchni [%] Ok. 0,13
14 Wskaźnik gruntów marginalnych [%] 17,88
15 Wskaźnik emisji gazów do atmosfery [Mg/mieszk./rok]:
Dwutlenku siarki,
Tlenków azotu,
Tlenku węgla,
Dwutlenku węgla. -
0,0054
0,0018
0,0046
0,9712
16 Wskaźnik emisji pyłów do atmosfery [Mg/mieszk./rok] 0,0029
17 Ilość ścieków oczyszczanych w oczyszczalniach komunalnych na 1 mieszkańca [m3/miesz./rok] 18,58
18 Ilość oczyszczonych ścieków przemysłowych [m3/rok] 109 895
19 Procent gospodarstw domowych korzystających z sieci kanalizacyjnej [%] 14,11
20 Procentowy udział ścieków oczyszczanych w oczyszczalniach komunalnych do całkowitej ilości powstałych ścieków komunalnych [%]
79,84
21 Proporcja długości sieci kanalizacyjnej do sieci wodociągowej 1/20
22 Zasoby wód powierzchniowych w powiecie płockim (rzeki: Wisła i Skrwa Prawa) [m3/s] 166,2
23 Ilość drzew posadzonych w stosunku do ilości drzew wyciętych 1,15 -
24 Powierzchnia krzewów posadzonych w stosunku do powierzchni krzewów wyciętych 0,96
25 Powierzchnia powiatu objęta konserwatorską ochroną przyrody [%] ok. 45
26 Lesistość powiatu [%] 16,9
27 Zasoby drewna [m3] 859 393,12
28 Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na [kg/mieszkańca/rok] 108
29 Ilość odzyskiwanych surowców wtórnych w 2002 roku:
Makulatury [kg],
tworzyw sztucznych [kg],
szkła [kg]
34 620
340 140
340 749
30 % terenów zmeliorowanych 72,2
31 % powierzchni wód płynących 3,8
32 Długość ścieżek rowerowych [km] 8
33 Ilość przedsiębiorstw z certyfikatem ISO 14001 [szt.] 0
34 Ilość instalacji planowanych do objęcia pozwoleniem zintegrowanym [szt.] 6
35 Ilość posiedzeń rad powiatu poświęconych ekologii 8
36 Ilość organizacji pozarządowych działających w powiecie 7 -
Niektóre z wyżej podanych wskaźników można by odnieść do wskaźników ekorozwojowych województwa mazowieckiego, choć trudne jest porównanie ich ze względu na inne zainwestowanie i charakter powiatu, urbanizację, osadnictwo.
Realizując Program ochrony środowiska w powiecie płockim będzie się dążyć do osiągnięcia w 2010 roku limitów określonych w Polityce ekologicznej państwa. Szczególną uwagę zwróci się na następujące limity, ważne dla powiatu płockiego:
zmniejszenie wodochłonności w przemyśle o 50% w stosunku do 1990 roku,
ograniczenie zużycia energii o 50% w stosunku do 1990 roku,
zwiększenie odzysku odpadów o 50%,
pełna likwidacja zrzutu ścieków nieoczyszczonych z miast i zakładów przemysłowych,
zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych do wód powierzchniowych z gospodarki komunalnej i ze spływów powierzchniowych (o 30%),
wzrost lesistości do 22%,
objęcie europejską siecią ekologiczną Natura 2000 - 15% terenu powiatu,
rekultywacja niewłaściwie eksploatowanych składowisk odpadów do 2009 roku,
zwiększenie udziału energii odnawialnych do 7,5% w 2010 roku. -
5. CELE I PRIORYTETOWE DZIAŁANIA EKOLOGICZNE
W POWIECIE PŁOCKIM -
Na podstawie analizy Polityki ekologicznej państwa, projektu „Programu ochrony środowiska woj. mazowieckiego”, „Strategii rozwoju powiatu płockiego do 2015 r.”, oceny realizacji „Programu zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska w pow. płockim w latach 1999 – 2002” oraz zidentyfikowanych mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń wynikających z diagnozy sytuacji ekologicznej w powiecie płockim ustalono, iż nadrzędnym celem działań ekorozwojowych, które należy realizować w powiecie płockim, jest cel określony w „Strategii rozwoju powiatu płockiego do 2015 r.” tj.:
„Lepsza jakość życia mieszkańców powiatu płockiego w Zjednoczonej Europie”
oraz :
Strategiczny cel: Poprawa stanu środowiska przyrodniczego
i ochrona jego zasobów
i
Cele szczegółowe:
Ograniczenie emisji substancji i energii.
Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu.
Racjonalne gospodarowanie środowiskiem.
Zwiększona aktywność obywatelska i wyższy stan świadomości ekologicznej społeczeństwa. -
Realizacja celów będzie się odbywała poprzez cele operacyjne i niżej wymienione działania w okresach:
krótkookresowym (lata 2003 – 2006),
długoterminowym (lata 2003 – 2010). -
5.1 Ograniczenie emisji substancji i energii
5.1.1 Cel operacyjny: Osiągnięcie lepszej jakości wód w zakresie badanych parametrów -
Działania:
-
Lata 2003 – 2006:
inwentaryzacja emisji zanieczyszczeń z oczyszczalni ścieków do wód (2004 r.),
opracowanie i wdrożenie systemu informowania społeczeństwa o jakości wody do picia i wody w kąpieliskach (2004 r.),
opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktowych do wód (2006 r.), -
Lata 2003 – 2010:
-
opracowanie i wdrożenie programu działań na rzecz ograniczenia spływu zanieczyszczeń azotowych (stanowiska do składowania obornika, magazynowania gnojowicy, zastosowania rolniczego ścieków i osadów) ze źródeł rolniczych, środków ochrony roślin (2003-2008),
przygotowanie i wdrożenie programu działań na rzecz ograniczenia zanieczyszczeń wprowadzanych z wodami opadowymi (2003–2010),
przygotowanie i wdrożenie systemu indywidualnego oczyszczania ścieków w terenach o rozproszonej zabudowie i w aglomeracjach o RLM mniejszej niż 2000 (2003-2010),
modernizacja, rozbudowa i budowa systemów kanalizacji zbiorczej i oczyszczalni ścieków w aglomeracjach o RLM powyżej 2000 (2003-2010),
stosowanie „najlepszych dostępnych technik” (BAT) w instalacjach produkcyjnych i komunalnych, skąd pochodzą ścieki (2003-2010),
budowa systemów oczyszczania ścieków równolegle z wodociągowaniem (2003-2010). -
-
Cel operacyjny: Osiągnięcie lepszej jakości powietrza, zwłaszcza w zakresie pyłów i odorów
-
Działania:
Lata 2003 – 2006: -
opracowanie i wdrożenie systemu zbierania i gromadzenia informacji o zanieczyszczeniach powietrza (2004),
inwentaryzacja źródeł emisji substancji do powietrza (2004), -
Lata 2003 – 2010:
ograniczenie uciążliwości odorowych emitowanych z ferm, składowisk odpadów, oczyszczalni ścieków (2003-2010),
zamiana tradycyjnych kotłowni opalanych węglem na czystsze źródła energii (2003-2010),
gazyfikacja gospodarstw domowych (2003-2010),
wprowadzanie nowoczesnych technik i technologii energooszczędnych (2003-2010). -
Cel operacyjny: Ograniczenie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego do obowiązujących norm
-
Działania:
Lata 2003 – 2006: -
inwentaryzacja źródeł uciążliwości akustycznej (2004 r.),
ocena stanu akustycznego środowiska dla terenów zagrożonych hałasem, opracowanie map akustycznych dla obszarów położonych wzdłuż dróg (2005),
inwentaryzacja źródeł emisji pól elektromagnetycznych i obszarów objętych oddziaływaniem tych pól (2004 r.), -
Lata 2003 – 2010:
wprowadzanie zagadnień akustycznych w planach zagospodarowania przestrzennego – z uwzględnieniem obszarów ograniczonego użytkowania (2004-2010),
przygotowanie programu ochrony przed hałasem przemysłowym (do 2010 r.),
wdrożenie i realizacja budowy zabezpieczeń przed uciążliwościami akustycznymi: ekrany, osłony, okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej (2004-2010),
analiza oddziaływania na środowisko występujących źródeł pól elektro-magnetycznych i ich wpływu na zdrowie ludzi (2005-2009). -
Cel operacyjny: Minimalizacja składowania oraz wytwarzania odpadów oraz osiągnięcie maksymalnych poziomów odzysku odpadów
-
Działania:
-
Lata 2003 – 2006:
inwentaryzacja emisji odpadów z gospodarstw domowych, oczyszczalni ścieków, działalności gospodarczych (2004 r.),
pełne wdrożenie systemu zbierania zwłok zwierzęcych (2005 r.),
osiągnięcie zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów: tworzyw – 22%, drewno – 15%, szkła – 35%, papieru – 45%, opakowań wielomateriałowych – 25%, odpadów wielkogabarytowych – 26%, odpadów budowlanych – 20%, odpadów niebezpiecznych – 22% (2006 r.),
sukcesywne ograniczanie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach (2003–2006),
opracowanie i wdrożenie systemów zbierania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i urządzeń elektronicznych (2006 r.),
deponowanie na składowiskach nie więcej niż 75% masy wytwarzanych odpadów komunalnych (2006 r.),
objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców powiatu (2006 r.), -
Lata 2003 – 2010:
wdrożenie systemu segregacji odpadów, z uwzględnieniem odpadów opakowaniowych (2010),
wdrożenie obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami (2010 r.),
kontrola gospodarowania odpadami (2003-2010),
opracowanie i wdrożenie systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi występującymi w strumieniu odpadów komunalnych (2004-2010),
wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów (2003–2010),
zamknięcie i rekultywacja składowisk odpadów nie spełniających wymogów ochrony środowiska (2009 r.),
deponowanie na składowiskach nie więcej niż 60% masy wytwarzanych odpadów komunalnych i nie więcej niż 75 % odpadów ulegających biodegradacji (2010 r.). -
Cel operacyjny: Zapobieganie skutkom awarii przemysłowych -
Działania:
-
Lata 2003 – 2006:
-
inwentaryzacja instalacji stanowiących potencjalne zagrożenia środowiska i życia ludzi (2004 r.),
przygotowanie procedur postępowania w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych (2004 r.), -
Lata 2003 – 2010: -
informowanie społeczeństwa o wystąpieniu poważnych awarii (2004 -2010),
sporządzenie zewnętrznych planów operacyjno–ratowniczych dla gmin powiatu narażonych na skutki awarii przemysłowych przez zakłady stwarzające duże ryzyko powstania poważnej awarii (2003–2010),
ochrona przed powodzią gmin nadwiślańskich (praca ciągła),
realizacja przedsięwzięć zabezpieczenia przeciwpowodziowego (2003-2010),
uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ustaleń w zakresie poważnych awarii (2003-2010),
uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wymogów ochrony przeciwpowodziowej, zagospodarowania dolin: Wisły, Słupianki (2003-2010). -
5.2 Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu
5.2.1 Cel operacyjny: Ochrona przyrody i krajobrazu z uwzględnieniem wymogów UE -
Działania:
-
Lata 2003 – 2006:
-
objęcie ochroną terenów w ramach programu Natura 2000 (do roku 2006),
motywowanie gmin oraz SGTPG na rzecz wyposażenia w infrastrukturę ochrony środowiska obszarów cennych przyrodniczo (lata 2003-2006), -
Lata 2003 - 2010: -
respektowanie przez użytkowników środowiska zasad ekorozwojowych na terenach cennych przyrodniczo i krajobrazowo (2003-2010),
wspieranie przez samorząd powiatu inicjatyw dotyczących tworzenia obszarów i obiektów chronionych (2003-2010),
ochrona starodrzewia, parków podworskich i wiejskich (2003-2010),
motywowania społeczności lokalnych do działań na rzecz utrzymania walorów przyrodniczych terenów (2003-2010),
opracowania ekofizjograficzne gmin jako podstawa do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (2003-2010),
wdrażanie programów rolno - środowiskowych na terenach cennych przyrodniczo (2004-2010). -
5.2.2 Cel operacyjny: Zwiększanie lesistości w powiecie do 22%
-
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
aktualizacja ewidencji gruntów rolnych możliwych do zalesienia (2004),
opracowanie powiatowego programu zwiększania lesistości (2005),
inwentaryzacja lasów prywatnych (lata 2004-2005), -
Lata 2003 - 2010:
-
restrukturyzacja terenów wiejskich poprzez zalesienia i zadrzewienia (2003-2010),
ochrona istniejących lasów, poprawa ich produkcyjności (2003-2010),
utrzymanie wielofunkcyjności lasów, poprawa ich funkcji wodochłonnej, klimatotwórczej, glebochronnej (2003–2010),
ochrona istniejących zadrzewień (2003-2010),
uwzględnienie pozytywnej roli lasów i zadrzewień w planach zagospodarowania przestrzennego (2003-2010),
zapewnienie dokumentacji urządzeniowej dla lasów (lata 2004–2010), -
5.2.3 Cel operacyjny: Ochrona gleb i terenów zdegradowanych
-
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
inwentaryzacja terenów zdegradowanych (2004-2006),
-
Lata 2003 - 2010:
-
objęcie monitoringiem gleb rejestracji zmian fizycznych, chemicznych, biologicznych wynikających z rodzaju i intensywności eksploatacji gleb oraz oddziaływania negatywnych czynników (lata 2004-2010),
wprowadzenie na terenach chronionych produkcji rolnej zgodnie z ustawą o rolnictwie ekologicznym (2004-2010),
opracowanie i realizacja powiatowego programu rekultywacji zdegradowanych gleb, wyrobisk, terenów poprzemysłowych (2005-2010). -
5.2.4 Cel operacyjny: Ochrona zasobów kopalin i wód podziemnych
-
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
ograniczanie wykorzystywania wód podziemnych do celów innych niż zaopatrzenie ludności w wodę (2003-2006),
-
Lata 2003 - 2010:
-
zwiększenie wykorzystania rozpoznanych i eksploatowanych złóż (2003-2010),
zagospodarowanie wyrobisk dla potrzeb składowania odpadów i małej retencji (2004-2010),
ograniczanie naruszeń środowiska towarzyszących eksploatacji kopalin (2003-2010),
ochrona wód podziemnych przed ich ilościową i jakościową degradacją (2003-2010),
uwzględnienie w planach zagospodarowania przestrzennego ochrony głównych zbiorników wód podziemnych (2004-2010). -
5.3 Racjonalne gospodarowanie środowiskiem
5.3.1 Cel operacyjny: Ograniczenie materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności i odpadowości gospodarki, zatrzymanie wody w środowisku -
Działania:
Lata 2003 - 2010: -
- egzekwowanie obowiązku rejestracji zużycia wody do celów przemysłowych i rolniczych w przeliczeniu na jednostkę produkcji (od 2003 r.),
intensyfikacja zamkniętych obiegów wody i wtórnego wykorzystania ścieków (od 2004 r.),
odbudowa zniszczonych obiektów małej retencji i budowa nowych (od 2004 r.),
promocja i stosowanie energooszczędnych technik i technologii (od 2003 r.),
zapewnienie prawidłowego funkcjonowania melioracji wodnych (2003-2010),
wprowadzanie technologii małoopadowych (2003-2010),
wprowadzenie zasady recyklingu wraków samochodowych (2003-2010),
ograniczenie zużycia wody podziemnej (od 2003 r.),
działania na rzecz unikania odpadów (2003 r.).
ekologizacja Starostwa Powiatowego i jednostek organizacyjnych powiatu (2003–2010). -
5.3.2 Cel operacyjny: Wykorzystanie energii odnawialnej do 7,5% ogółu energii zużywanej -
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
inwentaryzacja miejsc możliwych do lokalizacji elektrowni wodnych, wiatrowych i innych obiektów - źródeł odnawialnej energii (2004 r.),
opracowanie programu rozwoju energetyki odnawialnej (2005 r.), -
Lata 2003 - 2010:
-
działania w kierunku produkcji energii ze źródeł odnawialnych (biomasy, energii słońca, wody, wiatru (2003 - 2010),
-
5.3.3 Cel operacyjny: Usprawnienie zarządzania środowiskiem
-
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
wzmocnienie (jakościowe i ilościowe) służb ochrony środowiska w gminach i powiecie (lata 2004-2005),
powołanie powiatowego zespołu konsultacyjnego zajmującego się problematyką ekologiczną (2004 r.),
przygotowanie administracji ochrony środowiska do prowadzenia procedury pozwoleń zintegrowanych - IPCC (2004–2006),
rozszerzanie systemu udostępniania informacji o środowisku w/g ustawy Prawo ochrony środowiska (lata 2003 – 2006), -
Lata 2003 - 2010:
-
przygotowanie programów, opinii, baz danych, realizacja prac magisterskich i licencjackich o istotnym znaczeniu dla powiatu płockiego np. inwentaryzacja miejsc osuwiskowych, przeciwdziałania i łagodzenia skutków suszy, zagospodarowania doliny Wisły (lata 2004-2010),
wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego (lata 2004-2010),
przygotowanie służb ochrony środowiska do pełnego wdrażania prawa ekologicznego i korzystania ze środków finansowych polskich i UE (2003-2010),
doskonalenie współpracy z pozarządowymi organizacjami ekologicznymi, uczelniami (2003-2010),
zweryfikowanie lub opracowanie nowych planów zagospodarowania przestrzennego w celu uwzględnienia wymagań wynikających ze znowelizowanego prawa ekologicznego (2003–2010),
analiza wydanych pozwoleń ekologicznych i przestrzegania nałożonych obowiązków (2003-2010). -
-
5.4 Zwiększenie aktywności obywatelskiej i wyższy stan świadomości ekologicznej społeczeństwa
5.4.1 Cel operacyjny: Większa aktywność społeczeństwa na rzecz środowiska -
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
przygotowania programu wspierania rozwoju usług turystycznych na obszarach cennych przyrodniczo i krajobrazowo (2005 r.),
tworzenie partnerstwa publiczno-prywatnego na rzecz rozwiązywania problemów ochrony środowiska (lata 2003-2006), -
Lata 2003 - 2010:
-
wspieranie powstawania tzw. „zielonych miejsc pracy”, w szczególności w rolnictwie ekologicznym, eko- i agroturystyce, leśnictwie, ochronie przyrody, gospodarce wodnej, odnawialnych źródłach energii, odzysku odpadów (2003-2010),
wspieranie przedsięwzięć na rzecz rolnictwa ekologicznego, budowy zbiorników retencyjnych, odnawialnych źródeł energii, odzysku odpadów (2003–2010),
zalesienia i zadrzewienia realizowane przez mieszkańców powiatu we własnym zakresie i z własnych środków (lata 2003–2010),
organizowanie konkursów, wystaw, imprez aktywizujących społeczeństwo do troski o środowisko (lata 2004–2010),
promowanie podmiotów gospodarczych posiadających certyfikaty ekologiczne, wspieranie działań zmierzających do osiągnięcia certyfikatów (2003-2010),
promowanie wszelkich przykładów osiągania znacznych efektów ekologicznych (od 2003 r.),
aktywizacja społeczeństwa do działań na rzecz ochrony przyrody (lata 2003–2010),
propagowanie najlepszych dostępnych technik BAT (lata 2004-2010). -
5.4.2 Cel operacyjny: Wyższa świadomość ekologiczna społeczeństwa
-
Działania:
Lata 2003 - 2006: -
podpisanie porozumień o szerzeniu edukacji ekologicznej z pozarządowymi organizacjami ekologicznymi, uczelniami, WODR (2004 r.),
działania w kierunku utworzenia gminnych centrów edukacji ekologicznej (2003–2005), -
Lata 2003 - 2010:
-
konsultacje dla sfery biznesu z zakresu rozwiązywania problemów ekologicznych (2003–2010),
zapewnienie społeczeństwu powszechnego dostępu do informacji o środowisku (2003-2010),
praktyczny wpływ na kształtowanie postaw konsumentów – użytkowników środowiska, ich zachowań proekologicznych (2003-2010),
szkolenia urzędników, radnych, nauczycieli, sołtysów (2003-2010),
wprowadzanie programów edukacyjnych dla uczniów (2003-2010),
programy edukacyjne dla rolników, przedsiębiorców (2003-2010),
prezentacja treści ekologicznych w środkach masowego przekazu (2003-2010),
wydawnictwa o treści ekologicznej (2003-2010),
organizacja imprez masowych o tematyce ekologicznej - Dzień Ziemi, Dzień Ochrony Środowiska, Sprzątanie świata (2003–2010),
organizacja warsztatów, seminariów, konferencji (2003-2010),
udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawach ochrony środowiska (2003-2010). -
-
IV. USTALENIA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
W GMINIE I MIEŚCIE WYSZOGRÓD -
Z przeprowadzonej diagnozy środowiska w gminie i mieście oraz analizy celów i zadań priorytetowych powiatu płockiego, zawartych w „Programie ochrony środowiska powiatu płockiego” określono cele i priorytetowe działania ekologiczne dla Gminy i Miasta Wyszogród.
Z dokonanych ustaleń wynika, że na koniec 2002 r. wskaźniki zrównoważonego rozwoju w Gminie i Mieście Wyszogród przedstawiały się następująco: -
Lp. Nazwa wskaźnika Wielkość
1. Ilość mieszkańców 6329
2. Powierzchnia 9793 ha
3. Zasoby dyspozycyjne wody – według obliczeń szacunkowych 4446 m3/d
4. Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć z utworów czwartorzędowych 221,7 m3/ha
5. Odsetek gospodarstw domowych korzystających z sieci wodociągowej Ok. 40%
6. Odsetek gospodarstw domowych korzystających z sieci kanalizacyjnej
w mieście:
w gminie: -
Ok. 60%
0%
7. Wykorzystanie dobowej zdolności produkcyjnej oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie
Ok. 30% -
-
8.
Zużycie wody do celów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca m3/rok 2001 2002
25,6 24,2
9. Ilość ścieków komunalnych wytworzonych w gminie na 1 mieszk. m3/rok 9,8 10,6
10. Ilość przyłączy kanalizacyjnych 125 255
11. Ilość przyzagrodowych oczyszczalni ścieków 1 1
12. Ilość przyłączy wodociągowych 744 824
13. Ilość zbiorników bezodpływowych przeznaczo-nych do gromadzenia odpadów płynnych b. d. 522
14. Ilość surowców wtórnych odzyskanych w przeliczeniu na 1 mieszk. Mg/rok
0,025
0,030
15. Udział lasów i gruntów leśnych w ogólnej pow. gminy i miasta
9,7%
16. % zaspokojenia potrzeb melioracyjnych 85,3%
17. Ilość wytworzonych odpadów na 1 mieszkańca w kg/rok
73
18. Powierzchnia gminy i miasta objęta ochroną konserwatorską przyrody
ok. 45% -
-
Cele i priorytetowe działania ekologiczne
w Gminie i Mieście Wyszogród -
Na podstawie analizy Polityki ekologicznej państwa, „Programu Ochrony Środowiska województwa mazowieckiego”, „Programu Ochrony Środowiska w powiecie płockim do 2010 r.” oraz po zidentyfikowaniu mocnych i słabych stron wynikających z diagnozy sytuacji ekologicznej w Gminie i Mieście Wyszogród, ustalono, iż nadrzędnym celem działań ekorozwojowych, które należy realizować w gminie jest:
tworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju działalności gospodarczej oraz restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa,
troska o zachowanie walorów i zasobów dziedzictwa historycznego oraz środowiska przyrodniczego,
likwidacja niedoborów i modernizacja infrastruktury technicznej. -
Realizowanie celów odbywać będzie się poprzez cele operacyjne w okresach:
krótkoterminowych obejmujących lata 2003 – 2006
długoterminowych obejmujących lata 2007 – 2010 -
Cele szczegółowe to:
ograniczenie emisji substancji i energii,
ochrona zasobów środowiska przyrodniczego,
racjonalne gospodarowanie środowiskiem,
zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństwa, -
Cel szczegółowy: ograniczenie emisji substancji
i energii
Cel operacyjny: osiągnięcie lepszej jakości wód w zakresie badanych parametrów
Działania:
Lata 2003 – 2010:
budowa i rozbudowa systemów kanalizacji zbiorczej na terenie gminy i miasta,
modernizacja oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie. -
Cel operacyjny: osiągnięcie maksymalnych poziomów odzysku odpadów oraz minimalizacja składowania i wytwarzania odpadów
Działania:
Lata 2003 – 2006:
objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców gminy i miasta,
osiągnięcie zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów,
tworzyw sztucznych 22%
szkła 35%
papieru 45%
wielkogabarytowych 26%
niebezpiecznych 22%
wdrożenie systemu zbiórki odpadów zwierzęcych /2004/
ograniczenie masy odpadów na składowisku gminno–miejskim
wdrożenie systemu zbierania odpadów wielkogabarytowych -
Lata 2003 – 2010:
-
wdrożenie systemu segregacji odpadów „u źródła”
pełne wdrożenie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych (2004–2010)
deponowanie na składowisku odpadów komunalnych nie więcej niż 60% masy wytwarzanych odpadów komunalnych i nie więcej niż 75% odpadów ulegających biodegradacji
dostosowanie gminno–miejskiego składowiska odpadów do obowiązujących przepisów prawa (2007) -
Cel szczegółowy: ochrona zasobów środowiska przyrodniczego
Cel operacyjny: ochrona przyrody i krajobrazu z uwzględnieniem wymogów UE. -
Działania:
Lata 2003 – 2010: -
wykonanie opracowania ekofizjograficznego dla gminy i miasta
wdrażanie programu rolno–środowiskowego na terenach cennych przyrodniczo (2004–2010)
ochrona starodrzewia. -
Cel operacyjny: Zwiększenie lesistości w gminie i mieście
-
Działania:
Lata 2004 – 2010 -
aktualizacja gruntów rolnych możliwych do zalesienia (2004)
realizacja zalesień terenu gminy i miasta w ramach „Powiatowego programu zwiększenia lesistości” (2005- 2010) -
Cel szczegółowy: Racjonalne gospodarowanie środowiskiem
Cel operacyjny: ograniczanie materiałochłonności, zużycia wody do celów przemysłowych i rolniczych -
Działania:
Lata 2004 – 2010
promocja i stosowanie energooszczędnych technologii
ograniczanie zużycia wody podziemnej
działania na rzecz unikania odpadów -
Cel operacyjny: usprawnienie zarządzania środowiskiem
-
Działania:
Lata 2003 – 2006 -
wzmocnienie ilościowe służb ochrony środowiska (2004 – 2005)
rozszerzenie systemu udostępniania informacji o środowisku zgodnie z ustawą Prawo Ochrony Środowiska
opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta
analiza wydanych zezwoleń ekologicznych i przestrzeganie nałożonych obowiązków (2004–2010). -
Cel szczegółowy: Zwiększenie świadomości ekologicznej społeczeństwa
Cel operacyjny: większa aktywność społeczeństwa na rzecz środowiska -
Działania:
Lata 2003 – 2006 -
tworzenie partnerstwa publiczno–prawnego na rzecz rozwiązywania problemów ochrony środowiska
wspieranie powstawania tzw. „zielonych miejsc pracy”, w szczególności w rolnictwie ekologicznym, agroturystyce, odzysku odpadów (2004–2010)
wspieranie przedsięwzięć na rzecz rolnictwa ekologicznego oraz odzysku odpadów
organizowanie konkursów, wystaw oraz imprez aktywizujących społeczeństwo do troski o środowisko
promowanie przykładów osiągania znacznych efektów ekologicznych
aktywizacja społeczeństwa na rzecz ochrony przyrody
propagowanie najlepszych technik BAT -
Cel operacyjny: wyższa świadomość ekologiczna społeczeństwa
-
Działania:
Lata 2003 – 2010: -
zapewnienie społeczeństwu powszechnego dostępu do informacji o środowisku
szkolenie urzędników, radnych, nauczycieli i sołtysów
organizacja imprez o tematyce ekologicznej (np. Sprzątanie Świata)
organizacja konferencji z zakresu ekologii. -
2. Program zadaniowy - Okres krótkoterminowy 2003 - 2006 -
Lp. Z A D A N I E TERMIN REALIZACJI SZACUNKOWE KOSZTY ŹRÓDŁO FINANSOWANIA REALIZATOR U W A G I
1. Budowa kanalizacji sanitarnej w Wyszogrodzie w dwóch etapach 2003 – 2004 170.000 Budżet Gminy
i Miasta Urząd Gminy i Miasta
2. Budowa wodociągów wiejskich w sołectwach:
Rakowo, Słomin
Wiązówka, Pozarzyn, Bolino, Chmielewo
Wilczkowo
Rębowo
Drwały -
2002 – 2003
2003
2004 – 2005 -
2005
2005
2006 -
426.000
488.000
800.000 -
600.000
40.000
600.000
Budżet Gminy
i Miasta WYSZOGRÓD -
SAPARD
-
Środki Unijne Urząd Gminy i Miasta
3. Budowa stacji uzdatniania wody w Kobylnikach 2004 1.300.000 Budżet Ggminy i Miasta
WFOSiGW
Środki Unijne Urząd Gminy i Miasta
4. Budowa kanalizacji zbiorczej w sołectwie Rębowo z przyłą-czeniem do oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie 2006 – 2007 1.000.000 Budżet Gminy i Miasta
WFOSiGW
Środki Unijne Urząd Gminy i Miasta
5. Modernizacja oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie 2005 120.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta
6. Opracowanie dokumentacji ekofizjograficznej i Planu zagospodarowania przestrzen-nego dla Gminy i Miasta Wyszogród z uwzględnieniem ekologicznych źródeł ener-gii, norm hałasu, źródeł promieniowania elektromagne-tycznego, poważnych awarii, zagrożeń powodzią, terenów do zalesień, obszarów chro-nionych i z sieci NATURA 2000, ochrony GZWP 2004 – 2006 150.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta Zlecenia wykonane -
-
7. Wdrożenie systemu odbioru zwłok zwierząt 2004 5.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta Kontynuowanie w następnych latach
8. Weryfikacja regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy i Miasta Wyszogród 2004 Pracownik Urzędu Gminy i Miasta
9. Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców Gminy i Miasta 2004 – 2006 50.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta ZGKiM Wyszogród
10. Wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów na terenie Gminy i Miasta Wyszogród 2004 – 2006 30.000 Budżet Gminy i Miasta
ZGRP Urząd Gminy i Miasta Wyszogród
11. Wdrożenie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych 2003 – 2006 30.000 Kontynuowanie w następnych latach
12. Wdrożenie systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych 2004 – 2006 20.000 Kontynuowanie w następnych latach
13. Opracowanie programu ochrony wód gruntowych przed zanieczyszczeniami z indywidualnych gospodarstw rolnych 2004 10.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta Wyszogród
14. Opracowanie „Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną, paliwa gazowe i odnawialne dla gminy i miasta Wyszogród” 2005 20.000 Budżet Gminy i Miasta Urząd Gminy i Miasta Wyszogród Zlecenie wykonania
NAPE S.A.
w Warszawie -
-
-
-
-
-
Okres długoterminowy 2007 - 2010 -
-
Lp. Z A D A N I E TERMIN REALIZACJI SZACUNKOWE KOSZTY ŹRÓDŁO FINANSOWANIA REALIZATOR U W A G I
1. Budowa pompowni ścieków oraz przebudowa kanalizacji zbiorczej na osiedlu „Stare Miasto” w Wyszogrodzie. 2007 – 2008 2.000.000 Budżet gminy i miasta
Fundusz strukturalny URZĄD GMINY I MIASTA
2. Wykonanie drenażu na wody opadowe na terenie składowania odpadów komunalnych w Wilczkowie. 2007 70.000 Budżet gminy i miasta
URZĄD GMINY I MIASTA
3. Dostosowanie składowiska odpadów komunalnych w Wilczkowie do obowiązujących przepisów prawa. 2007 – 2009 1.000.000 Budżet gminy i miasta WFOSiGW
Fundusz strukturalny
URZĄD GMINY I MIASTA
4. Wdrożenie segregacji odpadów komunalnych „u źródła” na terenie gminy i miasta Wyszogród. 2007 – 2010 200.000 Budżet gminy i miasta
URZĄD GMINY I MIASTA ZGKiM Warszawa
5. Budowa systemów kanalizacji zbiorczej na terenie sołectw 2008 – 2010 2.000.000 Budżet gminy i miasta WFOSiGW
Fundusz strukturalny
URZĄD GMINY I MIASTA -
-
-
3. Uwarunkowania realizacyjne programu
-
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Środowiska w sprawie opracowania programów ochrony środowiska, w programie dla Gminy i Miasta Wyszogród uwzględniono zadania, wynikające z założeń Polityki ekologicznej państwa, Programu ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego, a przede wszystkim zapisy wynikające z „Programu Ochrony Środowiska w Powiecie Płockim do 2010r.”, szacując ich koszty.
W programie starano się uwzględnić jak największą ilość zadań, które powinien zrealizować samorząd gminny w oparciu o obowiązujące ustawodawstwo, mając jednocześnie na uwadze możliwości finansowe ich realizacji (program realistyczny).
Program realizowany będzie zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w oparciu o kompetencje organów zarządzających środowiskiem. Uzupełnieniem będą przepisy prawa miejscowego uchwalane przez Radę Gminy i Miasta.
Na realizację Programu konieczne będą środki finansowe. Planuje się, że pochodzić one będą następujących źródeł:
budżet Gminy i Miasta
pożyczki z WFOŚiGW
fundusz przedakcesyjny (SAPARD)
fundusze strukturalne.
Znikome znaczenie w realizacji Programu będą mieć środki finansowe gromadzone na koncie G-MFOŚiGW, którego wpływy są dość niskie (ok. 7 tys. zł.).
Umieszczając w Programie zadania trzeba było określić ich wartości wykonania. Większość ustaleń wartościowych przyjęto jako szacunkowe. Dla zdecydowanej większości przyjętych zadań opracowywane są lub będą projekty budowlane, pozyskiwane pozwolenia na budowę oraz sporządzane kosztorysy inwestorskie. Faktyczne wartości robót ustalane będą w oparciu o procedury przetargowe. Zakłada się, że około 60% wartości zrealizowanych zadań pokrywana będzie ze środków zewnętrznych.
Dominującym kierunkiem inwestowania Gminy i Miasta Wyszogród w okresie krótkoterminowym będzie zakończenie wodociągowania terenu gminy oraz rozpoczęcie porządkowania gospodarki ściekowej oraz odpadami, których kontynuowanie przewiduje się w okresie długoterminowym.
Zrealizowanie założeń Programu przyczyni się bezwzględnie do poprawy stanu środowiska na terenie Gminy i Miasta.
Realizacja Programu przypadać będzie na czas szczególnie ważny i jednocześnie trudny – naszych pierwszych lat członkostwa w UE. Dlatego analizując różne warianty, wybrano wariant ostrożnego inwestowania ze względu na szczególne uwarunkowania finansowe i prawne, bowiem na realizację Programu będą wpływały instrumenty prawne, ekonomiczne, społeczne oraz związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. -
4. Wdrażanie i monitoring programu -
Za wdrażanie „Programu Ochrony Środowiska oraz Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy i Miasta Wyszogród do roku 2010” odpowiedzialny jest Burmistrz Gminy i Miasta Wyszogród, który ma do dyspozycji kadrę urzędników zatrudnionych w Urzędzie Gminy i Miasta. Ze względu na coraz bardziej skomplikowane i pracochłonne procedury uzyskiwania pozwoleń na wykonywanie zadań oraz dużej ilości do wykonania zadań ujętych w Programie, konieczne wydaje się zwiększenie kadry z zakresu realizacji inwestycji oraz prowadzenia spraw związanych z zarządzaniem środowiskiem w gminie.
Aby zaplanowane zadania mogły zostać zrealizowane, w okresie poprzedzającym wykonawstwo muszą dobrze być przygotowane. Pozwoli to na ubieganie się o niezbędne wsparcie finansowe z WFOŚiGW oraz Unii Europejskiej.
Zgodnie z zapisem w ustawie Prawo ochrony środowiska, z realizacji Programu Burmistrz Gminy i Miasta zobowiązany jest do sporządzania co dwa lata raportów, które przedstawiane będą Radzie Gminy i Miasta. W okresach oceny realizacji Programu będzie możliwość skorygowania jego zapisów. Przewiduje się rozpowszechnienie Programu wśród społeczeństwa gminy i miasta oraz monitorowanie jego wdrażania w ciągu roku budżetowego.
W rozdziale IV opracowania przedstawiono tabelę, w której ujęto podstawowe wskaźniki zrównoważonego rozwoju gminy i miasta. Powyższe wskaźniki, jako wyjściowe, posłużą do oceny realizacji Programu w okresach konieczności sporządzania raportów. Dopuszcza się także wprowadzanie coraz to nowych wskaźników w miarę rozszerzania dostępnych danych o środowisku. Zewnętrznym monitoringiem oceny wdrażania Programu będzie działalność prowadzona przez WIOŚ – Delegaturę w Płocku, który bada poszczególne komponenty środowiska. Odniesieniem może być opracowanie pod nazwą „Stan środowiska w powiecie płockim na koniec 31 grudnia 2002 r.”. -
I. WSTĘP
1. Obszar objęty planem gospodarki odpadami
Obszar objęty planem gospodarki odpadami stanowi Miasto i Gmina Wyszogród, które położone są nad północnym brzegiem Wisły w powiecie płockim, województwie mazowieckim, na skrzyżowaniu dwóch dróg krajowych, a mianowicie:
- Nr 62 relacji Zakroczym-Płock-Włocławek,
- Nr 50 relacji Sochaczew-Płońsk wraz z nową przeprawą mostową przez rzekę Wisłę.
Gmina i Miasto Wyszogród w części północnej położona jest na Wysoczyźnie Płońskiej, zaś w części południowej, w Kotlinie Warszawskiej, która rozciąga się wzdłuż rzeki Wisły. Tereny tej części gminy rozciągają się wzdłuż krawędzi wysoczyzny, która pocięta jest malowniczymi jarami z miejscami widokowymi na rzekę Wisłę i rozciągają się na jej przeciwległy brzeg – Puszczę Kampinoską.
Graniczy ona od:
- północy – z gminą Naruszewo w powiecie płońskim,
- wschodu – z gminą Czerwińsk n/Wisłą w powiecie płońskim,
- południa – z gminą Iłów, Młodzieszyn i Brochów w powiecie sochaczewskim,
- z zachodu – z gminą Mała Wieś w powiecie płockim.
Miasto i Gmina Wyszogród zajmują powierzchnię 9793 ha, w tym miasto Wyszogród 1387 ha. Administracyjnie teren gminy podzielony jest na 17 sołectw. Gmina ma charakter typowo rolniczy, a użytki rolne zajmują 62,3 % ogólnej powierzchni gminy. Na terenie miasta i części gminy znajduje się Nadwiślański Obszar Krajobrazu Chronionego. Obszar ten obejmuje teren zawarty między Wisłą a drogami powiatowymi nr 237 i 254, drogą gminną nr 314214, drogą powiatową 257 oraz drogą krajową nr 62.
Na terenie gminy znajdują się też dwa rezerwaty przyrody (faunistyczne):
- „Kępa Rakowska” – o pow. całkowitej 120 ha, z tego na obszarze gminy 65 ha,
- „Kępa Antonińska” – o pow. całkowitej 475 ha, z tego na obszarze gminy 155 ha.
Obejmują one wyspy, piaszczyste ławice i wody rzeki Wisły pomiędzy Wyszogrodem i Płockiem. Stanowią one ostoje lęgowe rzadkich i ginących w Polsce gatunków ptaków siewkowatych – mew, rybitw i sieweczek.
Zgodnie z danymi UG w Wyszogrodzie na terenie gminy funkcjonuje 944 gospodarstw rolnych, głównie o powierzchni poniżej 10 ha. Typ zabudowy występujący w mieście i gminie to głównie zabudowa jednorodzinna, zagrodowa, częściowo zwarta, ze zdecydowaną przewagą palenisk indywidualnych. W gminie zlokalizowane jest składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Wilczkowo. W mieście Wyszogród zlokalizowana jest mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków.
Rolniczy charakter gminy w dużym stopniu wpływa na gospodarkę odpadami. Przeważająca ilość wytwarzanych odpadów to odpady komunalne oraz odpady powstające w sektorze rolno-spożywczym, usługowym i budowlanym. Praktycznie na terenie miasta i gminy nie są wytwarzane odpady przemysłowe.
Głównymi źródłami wytwarzania odpadów są:
- gospodarstwa domowe i rolne,
- szkoły: podstawowe, ponadpodstawowe i przedszkole samorządowe,
- obiekty użyteczności publicznej,
- obiekty handlowe,
- kotłownia grzewcza osiedla ul. Niepodległości w Wyszogrodzie,
- administracja samorządowa, bank,
- oczyszczalnia ścieków,
- lokalne zakłady produkcyjno-usługowe.
2. Podstawowe informacje o Gminie i Mieście Wyszogród
Ogólna liczba ludności (2002 r.)
6329
Udział ludności zamieszkałej na terenie gminy w stosunku do ogólnej liczby ludności
54,8 %
Udział kobiet w ogólnej liczbie mieszkańców
51 %
Liczba kobiet na 100 mężczyzn
104
Udział ludności:
- w wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat)
- w wieku produkcyjnym
- w wieku poprodukcyjnym
25,7 %
54,7 %
19,6 %
Wskaźnik gęstości zaludnienia
66 osób/km2
Udział ludności GiM Wyszogród w ogólnej liczbie ludności pow. płockiego
6,0 %
Udział ludności GiM Wyszogród w ogólnej liczbie ludności woj. mazowieckiego
0,12 %
Udział lasów i gruntów leśnych w ogólnej pow. GiM Wyszogród
9,7 %
Udział użytków rolnych w ogólnej powierzchni GiM Wyszogród
69 %
Średni wskaźnik bonitacji gleb
0,99 %
Udział gleb:
- I klasa
- II klasa
- III i IV klasa
- V, VI, VIz klasa
Brak
0,5 %
73,0 %
26,5 %
Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych
944
Udział w ogólnej liczbie gospodarstw rolnych o powierzchni:
- do 5 ha
- od 5 do 10 ha
- od 10 do 15 ha
- od 15 do 20 ha
- od 20 do 30 ha
- pow. 30 ha
44,1 %
29,0 %
16,6 %
7,4 %
2,6 %
0,3 %
Ogólna liczba firm
W tym:
Zakłady osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, zarejestrowane w Urzędzie GiM w Wyszogrodzie
304
258
Stopa zarejestrowanego bezrobocia
23,5 %
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na terenie GiM Wyszogród
731 osób
Długość sieci wodociągowej
70,2 km + 29,4 km przyłącza
Odsetek gospodarstw domowych korzystających z sieci wodociągowej na terenie m i g
40 %
Długość sieci kanalizacyjnej rozdzielczej
9 km + 3 km przykanaliki
Odsetek gospodarstw domowych korzystających z sieci kanalizacyjnej w mieście (na terenie gminy brak sieci kanalizacyjnej)
60 %
Wykorzystanie dobowej zdolności produkcyjnej mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie
Przepustowość 880 m3
30 %
Długość dróg publicznych ogółem:
W tym:
- drogi krajowe
- drogi powiatowe
- drogi gminne
113,504 km
24,436 km
39,568 km
49,500 km
Struktura dochodów budżetu Gminy i Miasta:
- dochody własne
- udział w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa
- dotacje celowe
- subwencja ogólna
19,8 %
10,0 %
23,9 %
46,3 %
Dochody budżetu gminy i miasta w przeliczeniu na 1 mieszkańca (średnia dla Polski – 1251 zł.)
1050 zł.
Udział wydatków inwestycyjnych w ogólnych wydatkach budżetu gminy i miasta (średnia dla Polski – 20,9 %)
19,3 %
Wydatki inwestycyjne na 1 mieszkańca gminy i miasta (średnia dla woj. mazowieckiego 0 285 zł.)
208 zł.
Wskaźnik zadłużenia w stosunku do dochodów budżetu miasta i gminy
27 %
Liczba pomników przyrody
10
Zużycie wody do celów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca (m3/rok)
2001
25,6
2002
24,2
Ilość ścieków komunalnych wytworzonych w gminie na 1 mieszkańca (m3/rok)
9,8
10,6
Ilość surowców wtórnych odzyskanych w przeliczeniu na 1 mieszkańca (Mg/rok)
0,025
0,03
Ilość przyłączy kanalizacyjnych
125
255
Ilość przyzagrodowych oczyszczalni ścieków
1
1
Ilość przyłączy wodociągowych
744
824
Ilość zbiorników bezodpływowych przeznaczo-nych do gromadzenia odpadów płynnych
-
522
3. Wymagania formalne
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zmianami) nałożyła na organ gminy obowiązek opracowania gminnego planu gospodarki odpadami. Gminny plan gospodarki odpadami, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620), zawiera następujące rozdziały:
1) wstęp;
2) analizę stanu gospodarki odpadami;
3) prognozę zmian;
4) założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami;
5) zadania strategiczne obejmujące okres co najmniej 8 lat;
6) harmonogram realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat;
7) wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko oraz sposób ich uwzględniania w planie;
8) sposób monitoringu i oceny wdrażania planu;
9) streszczenie w języku niespecjalistycznym.
Gminę Wyszogród zamieszkiwało w 2002 r. 6329 mieszkańców (dane USC w Wyszogrodzie), z czego 3468 to mieszkańcy wsi, a 2861 miasta. Liczba ludności od 1992 r. systematycznie maleje co przedstawiono w poniższej tabeli 1, przy czym dotyczy to głównie wsi. Jest to zgodne z tendencją zmian demograficznych w kraju, gdzie przyrost naturalny na terenach wiejskich jest ujemny.
Tabela Nr 1 Zmiany ludności w gminie Wyszogród w latach 1992-2002
Lp.
Rok
Gmina
Miasto
Razem
1992
3862
2703
6565
1996
3634
2876
6510
1998
3556
2900
6456
2000
3478
2922
6400
2002
3468
2861
6329
5. Działalność przemysłowa i handlowa
Na terenie gminy zarejestrowanych jest 247 podmiotów gospodarczych. Spośród wszystkich firm większość stanowi sektor prywatny, w którym dominują firmy prowadzone przez osoby fizyczne. Według danych UGiM w Wyszogrodzie liczba pracowników zatrudnionych w poszczególnych działach gospodarki narodowej wynosiła 615 osób. Stopa bezrobocia w gminie wynosi 23,5%. Liczba osób zatrudnionych w mieście i gminie wynosi 675 osób, w tym w:
- Rolnictwie, leśnictwie, łowiectwo, rybactwie 33
- Obsłudze mieszkańców (energetyka, gaz, gospodarka
komunalna) 61
- Budownictwie 147
- Handlu, naprawach 98
- Transporcie, składowaniu, łączności 17
- Innych usługach 36
- Administracji publicznej, obronie narodowej 22
- Edukacji 150
- Ochronie zdrowia 63
- Pozostałej działalności 5
6. Turystyka i wypoczynek
Miasto Wyszogród oraz część gminy położone są na terenie Nadwiślańskiego Obszaru Krajobrazu Chronionego. Tereny te charakteryzują się malowniczymi krajobrazami oraz bogatą fauną i florą. Utworzono tutaj dwa rezerwaty przyrody: Kępa Rakowska o powierzchni 120 ha oraz Kępa Antonińska o powierzchni 475 ha.
Pomimo interesujących walorów krajobrazowych oraz bardzo dobrego połączenia komunikacyjnego turystyka na terenie gminy Wyszogród rozwija się w stopniu niewielkim i nie wpływa w sposób istotny na ilość odpadów wytworzonych na terenie gminy.
II. ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI
1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania odpadów
Zaprezentowane w opracowaniu dane uzyskano z następujących źródeł:
- Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego
- Urząd Stanu Cywilnego w Wyszogrodzie
- archiwum Gminy Wyszogród
- WIOŚ - Państwowego Monitoringu Środowiska
- opracowania Ministerstwa Środowiska „Poradnik powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami” – rok 2002, zwany dalej „Poradnikiem”.
Odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.
Ilość odpadów komunalnych powstających w gminie Wyszogród została wyliczona w oparciu o dane gminy za rok 2002 oraz przyjęty współczynnik nagromadzenia odpadów.
Tabela Nr 2. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych w mieście
i gminie Wyszogród
Gmina
Liczba ludności*
Współczynnik
kg/mieszkańca/rok
Ilość odpadów
komunalnych Mg/rok
Wyszogród – miasto
Zabudowa jednorodzinna
2274
110
250
Zabudowa wielorodzinna
587
150
88
Razem
2861
śr. 130
Wyszogród - gmina
Zabudowa jednorodzinna
2521
45
112
Zabudowa wielorodzinna
181
55
10
Razem
śr. 50
Miasto i gmina
Ogółem
5563
-
460
Ze zgromadzonych informacji wynika, że zbieraniem i usuwaniem odpadów komunalnych objęty jest teren gminy i miasta zamieszkały przez 5563 osoby, które wytwarzają około 460 Mg/rok odpadów komunalnych. Teren nie objęty zorganizowanym systemem zbierania odpadów dotyczy obszaru zamieszkałego przez 766 osób (głównie na terenach wiejskich), które wytwarzają około 35 Mg odpadów/rok. Ogółem w roku 2002 wytworzono 495 Mg odpadów komunalnych.
Przyjęte współczynniki wytwarzanych odpadów komunalnych przez jednego mieszkańca są niższe, niż zalecane w „Poradniku”, ale według oceny gminy, bardziej realne. Wynikają one ze spadku poziomu życia mieszkańców miasta i gminy, związanego z radykalnym spadkiem ich dochodów, a co za tym idzie, poziomu konsumpcji.
1.3 Odpady wytwarzane w sektorze handlowym i publicznym
Odpady z sektora handlowego i publicznego są podobne do odpadów powstających w zabudowie mieszkaniowej, jednakże charakteryzują się innym składem morfologicznym. Dużą część wytwarzanych odpadów stanowią opakowania, niewielki procent to odpady organiczne. Poniżej oszacowano ilość wytwarzanych odpadów w sektorze handlowym i publicznym.
Tabela Nr 3. Ilość odpadów komunalnych wytwarzanych w sektorze
handlowym i publicznym w mieście i gminie Wyszogród
Dział gospodarki
Liczba zatrudnionych
Jednostka
Ilość kg/jedn./rok
Ilość wytwarzanych odpadów (Mg/rok)
Administracja publiczna, obrona narodowa
22
Pracownik
70
1,5
Zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, wodę
61
Pracownik
100
6,1
Edukacja
150
Osoba
100
15,0
Handel, naprawy
98
Pracownik
500
48,0
Pozostała działalność
91
Pracownik
100
9,1
Razem
Część odpadów wytwarzanych w rozpatrywanych działach gospodarki jest segregowana u źródła i nie trafia na składowisko odpadów, tylko bezpośrednio poddawana jest recyklingowi. Szacunek dotyczący poziomu rozwoju handlu i usług publicznych w latach 2006 i 2010 jest aktualnie bardzo trudny.
1.4 Odpady medyczne i weterynaryjne
Odpady medyczne są to głównie odpady powstające w zakładach opieki zdrowotnej, tj. szpitalach, klinikach, domach pomocy społecznej, ośrodkach zdrowia.
W gminie brak jest szpitala, a pacjenci mieszkający tu, opiekę szpitalną znajdują w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Płocku i Szpitalu Miejskim w Płocku. Na terenie gminy funkcjonuje jedynie Dom Pomocy Społecznej w Wyszogrodzie oraz Centrum Medyczne w Wyszogrodzie.
Źródłem wytwarzającym odpady weterynaryjne jest natomiast lecznica dla zwierząt „WIBRYS” w Wyszogrodzie.
Ilość wytwarzanych odpadów medycznych określono szacunkowo, korzystając ze wskaźników „Poradnika”.
Tabela Nr 4 Szacunkowa ilość odpadów medycznych i weterynaryjnych wytwarzanych w mieście i gminie Wyszogród
Źródło odpadów
Jednostka
Ilość
Współczynnik
kg/jedn./rok
Ilość wytwarzanych odpadów
(Mg/rok)
Odpady komunalne zatrudnionych
zatrudnieni
44
100
4,4
Dom Pomocy Społecznej
łóżko
38
700
26,6
Centrum Medyczne w Wyszogrodzie
placówka
1
5 000
5,0
Lecznica dla zwierząt „WIBRYS” w Wyszogrodzie
placówka
1
-
0,1
Razem
,1 Odpady niebezpieczne pochodzenia medycznego z terenu Miasta i Gminy unieszkodliwiane są w spalarni Szpitala Powiatowego w Sochaczewie i Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku.
Na terenie gminy, ani nawet powiatu płockiego, nie ma podmiotów zajmujących się bezpiecznym zbieraniem i unieszkodliwianiem odpadów weterynaryjnych. Padłe zwierzęta są najczęściej grzebane w przypadkowych miejscach przez ich właścicieli, co stwarza zagrożenie epidemiologicznego skażenia wód, gleby, powietrza i dzikich zwierząt przez rozkładające się zwłoki padliny. Problem ten jest szczególnie ważny dla gminy, która ma charakter rolniczy i większość gospodarstw zajmuje się hodowlą inwentarza żywego.
Burmistrz Miasta i Gminy Wyszogród podpisał umowę na odbiór padłych zwierząt ze specjalistyczną firmą „HETMAN” z Bedlna pow. kutnowski i ponosi koszty ich utylizacji.
Na terenie Miasta i Gminy Wyszogród działalność przemysłowa rozwija się w nieznacznym stopniu. Potwierdzają to informacje uzyskane z WIOŚ w Warszawie Delegatura w Płocku, gdzie w wojewódzkiej bazie danych o odpadach nie zanotowano wytwórców odpadów przemysłowych, w tym odpadów niebezpiecznych. Sezonowo funkcjonuje Gorzelnia w Gródkowie, ale odpady z produkcji spirytusu wykorzystywane są całkowicie do karmienia zwierząt gospodarskich u okolicznych rolników.
W przyszłości dane te będą kontrolowane głównie poprzez zasięganie informacji o wytwarzanych odpadach u Marszałka Województwa Mazowieckiego i w MWIOŚ.
1.6 Odpady z sektora budowlanego
Odpady budowlane to głównie odpady z rozbiórki obiektów, jak np. gruz ceglany, materiały ceramiczne, beton, panele i inne elementy gipsowe oraz odpady z budowy nowych budynków (np. ziemia z wykopów). Do grupy tej należą również inne odpady, jak drewno, stal, odpady opakowaniowe, odpady niebezpieczne (w tym odpady azbestu, elektryczne i elektroniczne).
Oszacowanie ilości powstających odpadów budowlanych jest trudne i opiera się w głównej mierze na metodach wskaźnikowych. Szacunkowa ilość odpadów rozbiórkowych i budowlanych wytwarzanych w Polsce na jednego mieszkańca miasta wynosi 40-50 kg/rok.
W liczbie tej znajdują się głównie odpady powstające w wyniku budowy i remontów gospodarstw domowych, obiektów użyteczności publicznej, usługowych itp.
Tabela Nr 5 Szacunkowa ilość odpadów budowlanych powstających
w mieście i gminie Wyszogród
Lp.
Gmina
Liczba mieszkańców
Wskaźnik
kg/mieszkańca/rok
Ilość odpadów budowlanych
(Mg/rok)
Odpady budowlane pochodzące z gospodarstw domowych
Wyszogród (miasto)
2861
50
143,0
Wyszogród (gmina)
3468
40
138,7
Ogółem
Duża część odpadów budowlanych, zarówno z terenów prywatnych (głównie na wsiach) wykorzystywana jest do niwelacji i rekultywacji terenu oraz odzyskiwana w procesie budowy dróg, fundamentów itp. Niewielka część trafia na składowisko odpadów, najczęściej wymieszanych z odpadami komunalnymi.
Szacuje się, że na terenie gminy powstaje około 100-200 Mg wraków samochodowych w ciągu roku. Na terenie miasta i gminy Wyszogród brak jest zakładów demontażu pojazdów, w związku z czym trafiają one do firm zajmujących się kasacją wycofanych z eksploatacji pojazdów, zlokalizowanych na terenie gmin sąsiednich, np. Bodzanów.
1.8 Odpady z oczyszczalni ścieków komunalnych
Osady ściekowe powstają głównie w wyniku eksploatacji biologiczno-mechanicznej oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie. Szacuje się, że w roku wytwarzanych jest około:
- 0,68 Mg odpadów o kodzie 19 08 01 (skratki)
- 8,52 Mg o kodzie 19 08 02 (zawartość piaskowników)
- 15,15 Mg o kodzie 19 08 05 (ustabilizowane komunalne osady ściekowe)
Powyższa ilość osadów powstała w wyniku eksploatacji oczyszczalni jedynie w około 1/3 jej przepustowości. Przewiduje się, że w roku 2006 i 2010 zwiększą się ilości wytwarzanych osadów ściekowych, w związku z rozbudową kanalizacji i wzrostu obciążenia oczyszczalni. Osady ściekowe nie są wykorzystywane i trafiają w całości na składowisko gminne w Wilczkowie.
Główna masa deponowanych na składowisku gminnym odpadów pochodzi z terenu miasta i gminy Wyszogród. Jedynie część odpadów gromadzonych w ramach selektywnej zbiórki oraz wysegregowanych na składowisku w Wilczkowie jest eksportowana poprzez ich wywóz poza granice terenu miasta i gminy przez firmy odbierające odpady. Odpady pojazdów wycofanych z eksploatacji też są w całej swej masie eksportowane poza teren gminy. Jednocześnie na teren gminy i miasta importowany jest odpad 100101 – żużel z kotłowni cukrowni w sąsiedniej gminie Mała Wieś, ilości około 1300 Mg/rok. Odpad ten zakupuje gmina Wyszogród w celu poprawy stanu nawierzchni dróg gminnych.
Możliwy też jest import odpadów komunalnych z terenu innych gmin i ich eksport w przypadku uruchomienia międzygminnego składowiska odpadów komunalnych na bazie istniejącego w Wilczkowie.
Zgodnie z art. 15 ustawy o odpadach plan gospodarki odpadami powinien w szczególności opisywać rodzaje, ilości i źródła oraz skład odpadów podlegających odzyskowi i unieszkodliwianiu.
Skład odpadów można określić dwiema metodami:
- bezpośrednią – pomiar rzeczywisty składu i właściwości technologicznych odpadów,
- wskaźnikową – przyjęcie określonych wskaźników dla każdego rodzaju odpadów.
Ze względu na brak możliwości zastosowania metody bezpośredniej (nie badano składu odpadów) zastosowano metodę wskaźnikową, opierając się na „Poradniku”.
Tabela Nr 6 Przybliżony skład morfometryczny odpadów komunalnych
wytwarzanych na terenie miasta i gminy
Rodzaj odpadów
Wskaźnik
[% wagowy]
Ilość odpadów
[Mg/rok]
Odpady organiczne
7
32,2
Papier i tektura
18
82,8
Tworzywa sztuczne
10
46,0
Szkło
28
128,8
Frakcja drobna (0-10 mm)
9
41,4
Żelazo i inne metale
11
50,6
Pozostałe odpady palne
8
36,8
Pozostałe odpady niepalne
9
41,4
Razem
100
Tabela Nr 7
Przybliżony skład morfometryczny odpadów wytwarzanych w sektorze handlowym i publicznym na terenie miasta i gminy WyszogródDział gospodarki
Łącznie
[Mg/rok]
Odpady organiczne
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Żelazo i inne metale
Pozostałe odpady palne
Pozostałe odpady niepalne
Handel
48,0
4,8
31,7
2,9
1,9
1,0
3,8
1,9
Administracja publiczna
1,5
0,42
0,93
0,075
0,015
0,06
0
0
Edukacja
22,5
6,3
13,95
1,125
0,225
0,9
0
0
Zakłady opieki
31,0
10,85
13,95
3,1
0,31
0,62
1,86
0,31
Razem
Tabela Nr 8
Przybliżony skład morfometryczny odpadów wytwarzanych w sektorze budowlanym na terenie miasta i gminy WyszogródRodzaj odpadów
Współczynnik
Ilość odpadów
[Mg/rok]
Beton, cegły
0,57
144,2
Drewno i inne materiały palne
0,05
12,7
Papier, tektura, tworzywa sztuczne
0,01
2,5
Metale
0,02
5,0
Pozostałe odpady niepalne
0,03
7,6
Pyły i frakcje drobne
0,25
63,3
Asfalty
0,07
17,7
Razem
1,00
253,0
2. Istniejące systemy zbierania odpadów na terenie Gminy i Miasta Wyszogród
System zbierania odpadów komunalnych na terenie gminy i miasta Wyszogród dostosowany jest do obowiązującej Uchwały Rady Gminy i Miasta Wyszogród Nr 166/XVIII/2001 r. z dnia 21.02.2001 r. w sprawie ustalenia zasad utrzymywania czystości i porządku na terenie miasta Wyszogród.
Podstawowym systemem zbierania odpadów komunalnych na terenie miasta Wyszogród jest system mieszany, polegający na opróżnianiu pojemników SM-110, przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej na podstawie zawartych umów z właścicielami nieruchomości. Częstotliwość opróżniania wynosi raz na 7 dni.
Drugim systemem jest system zbiórki selektywnej.
W celu zmniejszenia ilości odpadów komunalnych zmieszanych (niesegregowanych) oraz odzysku z nich surowców wtórnych „u źródła”, ZGKiM w Wyszogrodzie wydaje mieszkańcom, właścicielom nieruchomości, worki foliowe. Wyselekcjonowane surowce odbierane są następnie z posesji dwa razy w miesiącu – w pierwszą i trzecią środę każdego miesiąca i składowane w pojemnikach do segregacji na terenie składowiska odpadów w Wilczkowie.
Usuwaniem odpadów komunalnych z terenu gminy zajmuje się także ZGKiM w Wyszogrodzie w oparciu o zawartą umowę z Gminą i Miastem Wyszogród na opróżnianie kontenerów KP-7, ustawionych na terenie sołectw: Ciućkowo, Drwały, Kobylniki, Pruszczyn, Rakowo, Rębowo, Słomin, Rostkowice. Opróżnianie kontenerów następuje na telefoniczne zgłoszenie sołtysa o konieczności opróżnienia kontenera. Średnia częstotliwość opróżniania kontenerów wynosi od 4 do 6 tygodni, w zależności od pory roku. W sołectwach: Rębowo i Rostkowice, przy kontenerach ustawione zostały dodatkowo pojemniki na surowce wtórne.
Odpady niebezpieczne pochodzenia medycznego unieszkodliwiane są głównie poza terenem miasta i gminy Wyszogród - w spalarni Szpitala Wojewódzkiego w Płocku oraz w Szpitalu Powiatowym w Sochaczewie. Powstające w obiektach służb medycznych odpady są unieszkodliwiane w następujący sposób:
- odpady pochodzące z Centrum Medycznego BMC w Wyszogrodzie dowożone są do spalarni odpadów medycznych w Szpitalu Powiatowym w Sochaczewie,
- odpady z Domu Pomocy Społecznej w Wyszogrodzie oraz z aptek unieszkodliwiane są w spalarni Szpitala Wojewódzkiego w Płocku.
Przeterminowane leki odbierane są od kilku lat przez dwie apteki w Wyszogrodzie.
W zakresie zbiórki zużytych baterii została nawiązana współpraca z organizacją odzysku REBA i ZUOK w Kobiernikach. W wyniku ustaleń w szkołach podstawowych w Wyszogrodzie, Rębowie oraz Kobylnikach ustawiono pojemniki do zbierania baterii, które po nagromadzeniu zostaną odebrane przez ZUOK w Kobiernikach.
Brak jest systemu rozwiązującego gospodarkę wrakami samochodowymi w skali gminy. Wycofane z użytkowania środki transportu przekazywane są do uprawnionych odbiorców posiadających wymagane prawem zezwolenia (w tym zezwolenie na kasację pojazdów) na terenie innych gmin. Brak jest odrębnego systemu zbiórki odpadów zawierających azbest oraz materiałów budowlanych.
Na terenie gminy, podobnie jak na terenie całego powiatu płockiego, poważny problem stanowi zbiórka i unieszkodliwianie odpadów weterynaryjnych. Brak jest placówek zajmujących się bezpiecznym zbieraniem i unieszkodliwianiem odpadów tego typu.
Padłe zwierzęta są najczęściej grzebane w dowolnych miejscach przez ich właścicieli. Rozkładające się zwłoki mogą powodować epidemiologiczne skażenie wód. W gminie Wyszogród problem ten został rozwiązany dopiero w ostatnim czasie. Burmistrz Miasta i Gminy Wyszogród zawarł umowę na odbiór i utylizację padłych zwierząt z firmą „HETMAN” z Bedlna pow. Kutno i ponosi koszty utylizacji.
3. Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów na terenie Gminy i Miasta Wyszogród
Prowadzeniem działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych zajmuje się Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie, który jest zakładem budżetowym, podległym Urzędowi Gminy i Miasta w Wyszogrodzie. Zakład swą działalność w powyższym zakresie prowadzi przede wszystkim na terenie miasta oraz częściowo na terenie gminy. Do realizacji zadań zakład posiada w dyspozycji:
- 6 pracowników (5 osób fizycznych + 1 umysłowy),
- sprzęt:
- śmieciarkę JELCZ typu IPH-1
- ciągnik rolniczy wraz z przyczepą samowyładowczą o ładowności 3 Mg
- pojazd marki STAR 28 przystosowany do załadunku i rozładunku kontenerów typu KP-7
- urządzenia do gromadzenia nieczystości stałych:
- pojemniki stalowe typu SM-110 - 370 szt.
- kontenery typu KP-7 - 25 szt.
- kontener do gromadzenia odpadów niebezpiecznych typu KP-7 - 1 szt.
Drugą firmą, która prowadzi działalność na terenie miasta i gminy Wyszogród w zakresie gospodarki odpadami jest „SITA” Płocka Gospodarka Komunalna sp. z o.o. Płock, ul. Przemysłowa 31, która wygrała przetarg nieograniczony ogłoszony przez Związek Gmin Regionu Płockiego, którego członkiem jest Gmina i Miasto Wyszogród.
Na mocy umowy o użyczenie, na terenie gminy zostały rozstawione 42 pojemniki o pojemności 1100 dm3, przeznaczone do gromadzenia selektywnego odpadów z tworzyw sztucznych, szkła, metali i makulatury. W wymienionej wyżej ilości 34 szt. ustawiono na terenie miasta, resztę na terenie gminy.
4. Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
4.1 Segregacja i odzysk odpadów
Na terenie gminy i miasta nie występują typowe instalacje do segregacji i odzysku odpadów. Segregacja surowców wtórnych w gminie i mieście prowadzona jest w ramach Związku Gmin Regionu Płockiego, który jest koordynatorem zadania. W imieniu ZGRP działa Płocka Gospodarka Komunalna „SITA”. Ponadto segregowaniem i odzyskiem surowców wtórnych ze strumienia odpadów komunalnych dostarczanych na gminno-miejskie składowisko odpadów w Wilczkowie zajmuje się zarządca składowiska - Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie, który nie posiada stosownego pozwolenia na gospodarowanie odpadami.
W roku 2002 ze strumienia odpadów komunalnych wysegregowano i odzyskano z terenu miasta i gminy Wyszogród następujące ilości surowców wtórnych:
Tabela Nr 9 Ilość odpadów wyselekcjonowanych ze strumienia
odpadów komunalnych w roku 2002 w Mg/rok
Nazwa odpadu
Płocka Gospodarka Komunalna „SITA”
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie
Makulatura
1,9
-
Szkło
21,2
11,4
Tworzywa sztuczne
6,98
5,42
Razem
O G Ó Ł E M
W granicach gminy i miasta Wyszogród jedyną metodą unieszkodliwiania odpadów jest ich składowanie na gminno-miejskim składowisku odpadów komunalnych w Wilczkowie.
Składowisko odpadów dla miasta i gminy Wyszogród zlokalizowane jest w Wilczkowie gmina Wyszogród. Położone jest we wschodniej części powiatu płockiego, w południowo-zachodniej części gminy Wyszogród, 3 km od siedziby Urzędu Miasta i Gminy. Na teren składowiska prowadzi droga z szosy Płock-Warszawa do wsi Drwały, w odległości około 4 km na zachód od Wyszogrodu. Składowisko ma uregulowany stan formalno-prawny zgodnie z tabelą Nr 10. Eksploatowane jest od czasu oddania do użytkowania, tj. 1989 roku, przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie.
Zgodnie z instrukcją eksploatacyjną odpady na składowisku składowane są w sposób selektywny. Na terenie składowiska zostały ustawione pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów, gdzie gromadzone są wyselekcjonowane na składowisku odpady.
Na składowisku zatrudnionych jest dwóch pracowników fizycznych, zajmujących się: obsługą sprzętu mechanicznego oraz dozorem, przyjmowaniem i segregacją odpadów. Pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie obsługi składowiska. Kierownik obiektu posiada wykształcenie średnie techniczne oraz odbył kursy specjalistyczne w zakresie obsługi składowiska.
Zgodnie z ustawą o odpadach kierownik składowiska odpadów uzyskał świadectwa stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami, określone w art. 49 ust.1 ww. ustawy.
W procesie eksploatacji składowiska wykorzystywany jest ciągnik gąsienicowy, który spycha i ugniata dowożone odpady, będący własnością eksploatatora składowiska.
Na składowisku zainstalowano:
Brodzik (niecka) do dezynfekcji – urządzenie służy do dezynfekcji kół samochodowych. Znajduje się w zachodniej części składowiska, bezpośrednio za bramą wjazdową. Brodzik wymaga konserwacji.
Hydrant nadziemny - zainstalowano w celu ochrony przed pożarem oraz do napełniania niecki do mycia kół.
Szambo i kanalizacja – to typowy zbiornik żelbetonowy o pojemności 15 m3. Powstające ścieki odprowadzane są kanalizacją z budynku socjalnego i brodzika. Ścieki wywożone są do gminnej oczyszczalni ścieków.
Ponadto na terenie składowiska znajdują się:
- kontenery do gromadzenia wyselekcjonowanych surowców wtórnych ze szkła, tworzywa sztucznego, złomu metalowego, makulatury,
- kontener typu KP-7 do gromadzenia odpadów niebezpiecznych.
Droga wewnętrzna oraz chodniki wykonane są z prefabrykowanych płyt żelbetonowych o wymiarach 3 x 5 m. Chodnik do budynku socjalnego i magazynu wykonany jest z płyt betonowych o wymiarach 0,5 x 0,5 x 0,07 m.
Na terenie składowiska zlokalizowany jest budynek socjalny oraz budynek magazynowy. Budynek socjalny podzielony został na 3 pomieszczenia: portiernię, pokój socjalny oraz sanitariaty z natryskiem.
Budynek magazynowy, w skład którego wchodzą: magazyn na środki dezynfekcyjne i sprzęt gospodarczy oraz zadaszenie na spychacz, który jest własnością eksploatatora składowiska. Składowisko odpadów działa przez pięć dni w tygodniu (od poniedziałku do piątku) w godzinach od 730 – 1400.
Odpady dowożone są na składowisko specjalistycznymi samochodami lub transportem skrzyniowym. Wjazd samochodów odbywa się pierwszą bramą. Kierowca pojazdu określa rodzaj przywiezionych odpadów, a dozorca składowiska sprawdza stan faktyczny z deklarowanym i określa ich ilość. Następnie pojazd kierowany jest na aktualnie eksploatowaną działkę roboczą, gdzie zrzucane są odpady. Podczas rozładunku dozorca sprawdza skład odpadów.
Dozorujący wysypiskiem po każdej dostawie dokonuje wpisu w ewidencji przyjmowanych odpadów z uwzględnieniem ilości i rodzaju odpadów oraz miejsca ich pochodzenia. Po opróżnieniu skrzyń pojazdy dowożące odpady przejeżdżają przez nieckę dezynfekującą koła.
Spychacz lemieszowy rozprowadza odpady po wyznaczonej kwaterze, przeprowadzając jednocześnie proces zagęszczania odpadów.
Odpady, które nie nadają się do odzysku, unieszkodliwiane są przez składowanie metodą nadpoziomową w wydzielonych kwaterach, tj. na wyznaczonych działkach, które powinny być wytyczane kolejno, jednocześnie pamiętając o umożliwieniu dojazdu pojazdów.
Na terenie składowiska wyznaczone jest miejsce gromadzenia złomu oraz ewentualnych odpadów wielkogabarytowych. W praktyce jednak odpady te gromadzone są tylko przez kilka godzin, gdyż są one odbierane przez okolicznych mieszkańców i odsprzedawane do punktów skupu surowców wtórnych.
W planie zagospodarowania przestrzennego gminy Wyszogród przewidziano rekreacyjny kierunek zagospodarowania składowiska. Składowisko zostało ogrodzone wysokim murem. Przez okres, kiedy składowisko jest nieczynne brama jest zamknięta. W godzinach przyjęć odpadów na terenie składowiska znajduje się jeden pracownik przyjmujący odpady i prowadzący ewidencję odpadów.
Tabela 10.
Podstawowe informacje o składowisku odpadów komunalnych w Wilczkowie gmina WyszogródMiejsco-wość
Rok uru-cho-mie-nia
Właści-ciel / Zarządza-jący
Stan zabezpie-czenia środo-wiska
Pow. całk. (ha)
Poj.całk. składowa-nia/ wykorzys-tana (Mg)
Poj. doce-lowa m3
Stopień wypełnie-nia (%)
Przepus-towość roczna
Ilość nagroma-dzonych odpadów
Stan formalno-prawny
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Wilczkowo gmina Wyszogród
1989 r.
G i M Wyszogród / ZGKiM Wyszogród
Natural-ne: glina piasz-czysta, glina zwałowa
1,36
42 000,00 /
24 300,00
101800
31
3 000 m3
31968 m3
7832 Mg
Decyzja lokalizacyjna UAM-8322/4/86; Pozwolenie na budowę UAN IV/8381/ 1236/87;
Decyzja Zatwierdz. Instr. Eksploat.OŚ.I.7644-3/28/2002; Przegląd ekologiczny OŚ.I.7644-3/53/2001
Zgodnie z zatwierdzoną przez Starostę Płockiego Instrukcją Eksploatacyjną dla tego składowiska odpadów, mogą tam być składowane wyłącznie odpady z grupy i podgrupy oznaczonej kodami 20 02 i 20 03.
Monitoring środowiska związany z funkcjonowaniem składowiska nie jest prowadzony. Składowisko nie jest dostosowane do wymogów obowiązującego prawa i nie posiada uregulowanego stanu formalno-prawnego.
Część zadań wynikających z decyzji Starosty Płockiego, zobowiązującego ZGKiM w Wyszogrodzie na dostosowanie składowiska do obowiązujących przepisów prawa ekologicznego, została jednak już zrealizowana. Trwają prace projektowe dotyczące wykonania drenażu zbierającego odcieki i wody opadowe ze składowiska, a następnie ujęcia zadania w programie.
Poczynione zostały również starania w celu pełnienia przez składowisko funkcji ponadgminnej. Dotychczas jednak gminy, którym zaproponowano składowanie w przyszłości odpadów, nie odpowiedziały na inicjatywę Burmistrza Miasta i Gminy Wyszogród.
W chwili obecnej na składowisko dostarczane jest średnio dziennie około 1,5 Mg odpadów, a w przypadku funkcji ponadgminnej wzrośnie o około 2,5 Mg/dobę z każdej współpracującej gminy.
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie nie posiada wymaganego prawem zezwolenia na gospodarowanie odpadami, co będzie uzupełnione w najbliższym czasie. Burmistrz Miasta i Gminy wydał polecenie kierownikowi ZGKiM niezwłocznego uzyskania niezbędnych pozwoleń związanych z działalnością zakładu w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi oraz składowania odpadów komunalnych.
Transport niesegregowanych odpadów komunalnych odbywa się głównie przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie.
Odpady składowane selektywnie transportowane są do ich odbiorców przez PGK „SITA” Sp. z o.o. Płock.
Do 6 lutego 2003 r. firmy te winny mieć zezwolenia na zbiórkę odpadów komunalnych wydane przez wójtów gmin, burmistrzów miast i gmin. Obecnie zezwolenie wydaje Starosta.
Dodatkowo transportem wyselekcjonowanych na terenie składowiska odpadów komunalnych: papieru, szkła, metali zajmuje się Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „SO” w Miszewie Murowanym, gmina Bodzanów.
Odpady budowlane transportowane są poza teren gminy głównie przez firmy budowlane prowadzące aktualnie prace remontowo-naprawcze i budowlane, w tym również odpady zawierające azbest.
Na terenie miasta i gminy Wyszogród brak jest typowych punktów przeładunku odpadów komunalnych.
Tabela Nr 11
Wykaz firm zajmujących się zbieraniem i transportem odpadów komunalnych na terenie miasta i gminy WyszogródLp.
Nazwa podmiotu
Zakres działania
1.
Płocka Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. Grupa SITA
Wywóz odpadów z selektywnej zbiórki odpadów do ich odbiorców
2.
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Wyszogrodzie
Zbieranie i transport zmieszanych odpadów komunalnych na terenie miasta i gminy Wyszogród
4.
„ASMABEL” Sp. z o.o. Warszawa, ul. Ciołka 16
Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu miasta i gminy Wyszogród
5.
„BESTIA” Sp. z o.o. Warszawa ul. Brylowska 33
Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu miasta i gminy Wyszogród
Tabela Nr 12
Wykaz podmiotów posiadających zezwolenia nazbieranie i transport odpadów innych niż komunalne
Lp.
Nazwa zakładu
Decyzja /nr, z dnia/
Zezwolenia
Rodzaj odpadów
niebezpiecznych (*) oraz innych niż niebezpieczne
Kod
1.
PHSR „AGROMA” w Kutnie, sprzedawca detaliczny akumulatorów ołowiowych (kwasowych) w Wyszogrodzie przy ul. Niepodległości 56
OŚ.I.7644-3/34/2002
Z 29.04.2002 r.
Termin ważności:
31.12.2011 r.
Prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów niebezpiecznych
160601* – akumulatory ołowiowe (zużyte)
2.
Firma „BORUTA MOTORS” Auto Sklep Paweł Kłobukowski Wyszogród ul. Rębowska 66
OS.7644-3/32/2002
z 17.05.2002 r. Termin ważności 31.05.2012 r.
Prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów niebezpiecznych
160601* – akumulatory ołowiowe (zużyte)
3.
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowo-Transportowe – Zakład Sortowania i Wstępnego Przerobu Złomu w Dziarnowie , gm. Stara Biała
OŚ.I.7644-3/19/2002
z 06.05.2002 r.
termin ważności:
31.12.2011 r.
Prowadzenie działalności w zakresie transportu i zbierania odpadów
160106 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy nie zawierające cieczy i innych niebezpieczynch elementów
160117 - metale żelazne
160118 - metale nieżelazne
160601 - baterie i akumulatory ołowiowe
170401 - miedź, brąz, mosiądz
170402 - aluminium
170403 – ołów
170404 – cynk
170405 – żelazo i stal
170411 - kable
4.
Firma „SPEC-KOP” Roboty Ziemne Specjalistyczne
Małe Góry, gm. Gąbin
OŚ.I.7644-3/39/2002
z 10.06.2002 r.
termin ważności:
12.04.2012 r.
Prowadzenie działalności w zakresie odzysku, zbierania i transportu odpadów
170101 – odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
170102 – gruz ceglany
170103 – odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia
170107 – zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych, elementów wyposażenia inne niż wymienione w 170106
170180 – usunięte tapety, tynki, okleiny, itp.
170181 – odpady z remontów i przebudowy dróg
170182 – inne nie wymienione odpady
170201 – drewno
170202 – szkło
170203 - tworzywa sztuczne
170302 – asfalt inny niż wymieniony w 170301
170380 – odpadowa papa
170407 – mieszaniny metali
170504 – gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 170503
170506 – urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 170505
170508 – tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 170507
170802 – materiały konstrukcyjne zawierające gips, inne niż wymienione w 170801
170904 – zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 170901, 170902, 170903
Odpady tylko do transportu:
050110 – osady z zakładowych oczyszczalni ścieków innych niż wymienione w 050109
060701* – odpady azbestowe z elektrolizy
101181* - odpady zawierające azbest
160111* - okładziny hamulcowe zawierające azbest
160212* - zużyte urządzenia zawierające wolny azbest
170601* - materiały izolacyjne zawierające azbest
170605* - materiały konstrukcyjne zawierające azbest
170505* - urobek z pogłębiania zawierający lub zanieczyszczony substancjami niebezpiecznymi 190501 – nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych
190801 – skratki
190802 – zawartość piaskowników
190805 – ustabilizowane komunalne osady ściekowe
190903 – osady z dekarbonizacji wody
190999 – inne nie wymienione odpady
5.
Przęsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „SO”
w Nowym Miszewie
ul. Pałacowa 18
OŚ.I.7644-3/64/2002
z 06.24.2002 r.
termin ważności:
20.06.2012 r.
Prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów
130110* – mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
130111* – syntetyczne oleje hydrauliczne
130113* – inne oleje hydrauliczne
130205* – mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
130206* – syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
130208* – inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
160107* – flitry olejowe
160110* – elementy wybuchowe (np. poduszki powietrzne)
160111* – okładziny hamulcowe zawierające azbest
160113* – płyny hamulcowe
160114* – płyny zapobiegające zamarzaniu zawierające niebezpieczne substancje
160215* – niebezpieczne elementy lub części składowe usunięte z zużytych urządzeń
160601* – baterie i akumulatory ołowiowe
Rodzaje zbieranych odpadów:
150101 – opakowania z papieru i tektury
150102 – opakowania z tworzyw sztucznych
150107 – opakowania ze szkła
160104 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy
160601 – baterie i akumulatory ołowiowe
160211 – zużyte urządzenia zawierające freony, HCFC, HFC
160103 – zużyte opony
Rodzaje transportowanych odpadów
150101 – opakowania z papieru i tektury
150102 – opakowania z tworzyw sztucznych
150107 – opakowania ze szkła
160103 – zużyte opony
160112 – okładziny hamulcowe inne niż wymienione w 16 01 11
160115 – płyny zapobiegające zamarzaniu inne niż wymienione w 160114
160116 – zbiorniki na gaz skroplony
160117 – metale żelazne
160118 – metale nieżelazne
160119 – tworzywa sztuczne
160120 – szkło
160122 – inne nie wymienione elementy
191201 – papier i tektura
191202 – metale żelazne
19 12 03 – metale nieżelazne
19 12 04 – tworzywa sztuczne
19 12 05 – szkło
6.
Firma Transport Krajowy
i Zagraniczny
Kobierniki 30, gm. Stara Biała
OŚ.I.7644-3/77/2002
z 25.10.2002 r.
termin ważności:
10.07.2012 r.
Prowadzenie działalności w zakresie odzysku, zbierania i transportu odpadów
170101 – odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
170102 – gruz ceglany
170107 – zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych, elementów wyposażenia inne niż wymienione w 170106
170504 – gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 170503
170506 – urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 170505
7.
RECYKLING
Brochocin 61
09-454 Radzanowo
OŚ.I.7644-3/100/2002
z 09.10.2002
termin ważności: 25.09.2012
Prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów
Odpady do zbierania i transportu
070213 - odpady z produkcji, przygotowania i stosowania tworzyw sztucznych
120105 - odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki tworzyw sztucznych
150102 - odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych
191204 - tworzywa sztuczne i guma
8.
GAMIX s. c.
ul. Północna 1
09-472 Słupno
OŚ.I.7644-3/32/2003
z 26 marca 2003 r.
termin ważności:
4 marca 2013 r.
Odzyski, zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne
070213 - odpady z produkcji, obrotu i stosowania tworzyw sztucznych
120105 - odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki tworzyw sztucznych
150102 – odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych
1901204 – tworzywa sztuczne i guma
9.
SITA Płocka Gospodarka Komunalna Spółka z o.o.
Płock,
ul. Przemysłowa 31OŚ.I.7644-3/111/2002
z dn. 20.01.2003 r.
termin ważności: do dnia
31 stycznia 2005 r.
Zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów na terenie powiatu płockiego
Odpady komunalne, odpady z selektywnej zbiórki odpadów, odpady przemysłowe
10.
Firma Skup, Przetwórstwo
i Sprzedaż Tworzyw Sztucznych
Ogorzelice
09-411 Stara Biała
OŚ.I. 7644-3/6/2003
z dn. 24. 01. 2003 r.
termin ważności:
16 stycznia 2013 r.
Odzysk, zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne
070213 – odpady z produkcji, przygotowania obrotu i stosowania tworzyw sztucznych
120105 – odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki tworzyw sztucznych
150102 – odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych
191204 – tworzywa sztuczne i guma
11.
„BMK” Maszewo Duże 1b
09-411 Stara Biała
OŚ.I.7644-3/34/2003
z dn. 31 marca 2003 r.
termin ważności:
7 marca 2013 r.
Zbieranie odpadów niebezpiecznych
170204* - odpady drewna, szkła, tworzyw sztucznych zawierające, lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (podkłady kolejowe)
12.
Spółdzielnia Usługowo – Handlowa „BRWI-POL”
Brwilno 27A
09-400 Płock
OŚ.I.7644-3/18/2000
z 02. 08. 2000 r.
termin ważności:
31.12.2003 r.
Usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne, w tym na ich transport
190809 – osady z oczyszczania ścieków ustabilizowane
13.
Firma Handlowa
„GRUD-POL”
09-460 Mała Wieś
OŚ.I.7644-3/131/2002
z 22.01.2003 r.
termin ważności: do dnia 22.01.2013 r.
Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów
100101 – żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów (z wyłączeniem pyłów z kotłów wymienionych w 10 01 04)
100102 – popioły lotne z węgla
170101- odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
170102 – gruz ceglany
170103 – odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia
170107 – zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych, elementów wyposażenia inne niż wymienione w 170106
170181 – odpady z remontu i przebudowy dróg
170182 – inne nie wymienione odpady
170405 –żelazo i stal
170407 – mieszaniny metali
170506 – gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 170503
170508 – tłuczeń torowy (kruszywo) inne niż wymienione w 170507
190112 – żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 190111
14.
Zakład Budowlano-Montażowy „BUDOMONT” w Brudzeniu Dużym
OŚ.I.7644-3/90/2002
z 2002.11.20
termin ważności –
21.10.2012 r.
Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
Rodzaje transportowanych odpadów:
170601* – materiały izolacyjne zawierające azbest
170605* – materiały konstrukcyjne zawierające azbest
170106* – zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne
170204* – odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (podkłady kolejowe)
170303* - smoła i produkty smołowe
170409* - odpady metali zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
170410* - kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne
170503* - gleba i ziemia, w tym kamienie zawierające substancje niebezpieczne (np.PCB)
170507* - tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje niebezpieczne
170801* - materiały konstrukcyjne zawierające gips zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
170902* - odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające PCB (np. substancje i przedmioty zawierające PCB: szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywice, szczelne zespoły okienne, kondensatory)
170903* - inne odpady z budowy, remontów i demontażu (w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne
15.
Żwirownia w Borowicach, gm. Bodzanów
OŚ.I.7644-3/129/2002-03
z13.01.2003 r.
termin ważności: 31.01.2013
Działalność w zakresie odzysku i transportu odpadów
działka 83 w Borowicach, gm. Bodzanów
170101 – odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek lub remontu
170102 – gruz ceglany
170107 – odpady z remontu i przebudowy dróg
16.
PZHiT „TRAMP”
w Brudzeniu Dużym
OŚ.I.7644-3/14/2003
z dn. 1 kwietnia 2003 r.termin ważności:
31 grudnia 2008 r.
Działalność w zakresie transportu i unieszkodliwianie odpadów innych niż niebezpieczne
040209 – odpady materiałów złożonych (odpady warstwowe z obrzeży impregnowane)
070299 – odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania tworzyw sztucznych oraz kauczuków i włókien syntetycznych.
17.
Zakład Produkcyjno-Handlowy Usługi Transportowe Export-Import „ŻAWAKOL”
ul. Nowy Rynek 5
09-530 Gąbin
OŚ.I.7644-3/27/2003
z 27 luty 2003 r.
termin ważności:
22 luty 2014 r.
Zezwolenie na transport odpadów
060405* - odpady zawierające inne metale ciężkie (zużyty katalizator Ni-Mo)
101309* - odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo-azbestowych
120106* - odpadowe oleje mineralne z obróbki metali zawierające chlorowce (z wyłączeniem emulsji i roztworów)
120107* - odpadowe oleje mineralne z obróbki metali nie zawierające chlorowców (z wyłączeniem emulsji i roztworów)
120108* - odpadowe emulsje i roztwory olejowe z obróbki metali zawierające chlorowce
120109* - odpadowe emulsje i roztwory olejowe z obróbki metali nie zawierające chlorowców
130104* - emulsje olejowe zawierające związki chlorowcoorganiczne
130105* - emulsje olejowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
130109* - mineralne oleje hydrauliczne zawierające związki chlorowcoorganiczne
130110* - emulsje olejowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
130111* - syntetyczne oleje hydrauliczne
130112* - oleje hydrauliczne łatwo ulegające biodegradacji
130113* - inne oleje hydrauliczne
130204* - mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe zawierające związki chlorowcorganiczne
130205* - mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające związków chlorowcorganicznych
130206* - syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe łatwo ulegające biodegradacji
130208* - inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
130306* - mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektrolizatory oraz nośniki ciepła zawierające związki chlorowcorganiczme inne niż wymienione w 130301
130307* - mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektrolizatory oraz nośniki ciepła nie zawierające związków chlorowcorganiczmych
130308* - syntetyczne oleje stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła łatwo ulegające biodegradacji
130309* - olej i ciecz stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła łatwo ulegające biodegradacji
130310* - inne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła
130506* - olej z odwadniania olejów w separatorach
130507* - zaolejona woda z odwadniania olejów w separatorach
130701* - olej opałowy i olej napędowy
130702* - benzyna
130703* - inne paliwa (włącznie z mieszaninami)
160212* - zużyte urządzenia zawierające wolny azbest
160213* - zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 160209 do 160212
160601* - baterie i akumulatory ołowiowe
160602* - baterie i akumulatory niklowo-kadmowe
160802* - zużyte katalizatory zawierające niebezpieczne metale przejściowe lub ich niebezpieczne związki
160409* - odpady metali zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
170410* - kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne
170601* - materiały izolacyjne zawierające azbest
170605* - materiały konstrukcyjne zawierające azbest
200121*-lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć
18.
Roboty Ziemne i Drogowe
Stanowo 45
09-470 Bodzanów
OŚ.I.7644-3/37/2003
z 30.04.2003 r.
termin ważności: 21.03.2013r
Działalność w zakresie transportu odpadów
200101 - papier i tektura
200102 - szkło
200110 - odzież
200111 - tekstylia
200139 - tworzywa sztuczne
200140 - metale
200301 - niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
200303 - odpady z czyszczenia ulic i placów
19.
Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych – Kobierniki
09-411 Stara Biała
Decyzja Woj. Mazowieckiego
WŚR-P/6620/12/2002
z 27.11.2002 r.
termin ważności:
31.12.2010 r.
Zezwolenie na kompleksowe gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi oraz innymi niż niebezpieczne
Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne
Dane Starostwa Powiatowego w Płocku
Koszty systemu gospodarki odpadami składają się z następujących składników jednostkowych:
- kosztów administracji, planowania, szkoleń i kształcenia personelu,
- kosztów informowania i kształcenia społeczeństwa,
- kosztów zbierania i transportu odpadów,
- kosztów odzysku odpadów,
- kosztów unieszkodliwiania odpadów.
W poniższej tabeli przedstawiono koszty poniesione na gospodarkę odpadami przez Gminę i Miasto Wyszogród.
Tabela Nr 13 Koszty poniesione na gospodarkę odpadami przez Gminę i Miasto Wyszogród w roku 2002
Budżet publiczny
Koszty bezpośrednie brutto
dochody bezpośrednie (zł.)
Koszty
Siła robocza
143052
Działalność i utrzymanie
5455
Koszty materiałowe
48389
Koszty zarządzani
50049
Planowanie i informacja
0
Koszty współpracy i inne
0
Koszty wynikające z realizacji umów
11020
Razem koszty
Dochody
Sprzedaż materiałów z recyklingu
2925
Podatki, przychody z funduszy kapitałowych
0
Opłaty użytkowników
234563
Razem dochody
Koszty poniesione na gospodarkę odpadami przekraczają dochody gminy z tego tytułu o kwotę 20477 zł.
Aktualne koszty postępowania z odpadami komunalnymi w gminie przedstawiają się następująco:
- za składowanie odpadów na składowisku odpadów w Wilczkowie – 9,50 zł/m3,
- za usunięcie odpadów z terenu nieruchomości oraz składowanie na składowisku odpadów w Wilczkowie – 27,0 zł/m3,
- za usunięcie odpadów nietypowych przy ręcznym załadunku – 54,0 zł/m3,
- za usunięcie odpadów wielkogabarytowych (pow. 100 kg lub objętości pow. 1 m3 – 81 zł/m3,
- koszt opróżniania zbiorników bezodpływowych – 81 zł/m3.
Powyższe stawki stanowią wartość netto, do których należy doliczyć podatek VAT w wysokości 7% i obowiązują od roku 2001 do chwili obecnej.
Koszty usuwania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych gromadzonych w kontenerach KP-7, ustawionych na terenie sołectw, są zróżnicowane i wynoszą od około 160 do 320 zł/m3.
7. Główne problemy gospodarki odpadami w Gminie
i Mieście Wyszogród
Poniżej przedstawiono główne problemy gospodarki odpadami na terenie miasta i gminy Wyszogród, wymagające pilnego rozwiązania.
- Brak dokładnych danych dotyczących ilości wytwarzanych odpadów komunalnych i gospodarowania nimi.
- Dominuje unieszkodliwianie odpadów komunalnych poprzez ich składowanie. Część odpadów komunalnych jest wywożona w sposób niekontrolowany do lasów, zagłębień terenów oraz w inne miejsca do tego celu nie przeznaczone. Powoduje to tworzenie licznych „dzikich wysypisk”, które obniżają walory krajobrazowe oraz zanieczyszczają środowisko. Ponadto odpady są często palone w kotłowniach lokalnych, na powierzchni ziemi, zanieczyszczając powietrze oraz wywołując dyskomfort zapachowy.
- Podstawowym systemem zbierania odpadów komunalnych jest system mieszany. W niewystarczającym stopniu prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów, która w znacznym stopniu ograniczyłaby masę odpadów deponowanych na składowiskach.
- Ze względu na niedostatecznie rozwinięty system selektywnej zbiórki odpadów na składowiska trafiają niebezpieczne odpady komunalne np. baterie, zużyte leki i inne toksyczne środki.
- Brak systemu zbierania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, a w szczególności przeterminowanych leków, opakowań po środkach ochrony roślin, odpadów zawierających azbest, wielkogabarytowych.
- Prowadzący działalność gospodarczą nie zawsze w pełni respektują przepisy prawa dotyczące gospodarowania wytwarzanymi przez siebie odpadami (zwiększyć odzysk, prowadzić dokładną ewidencję).
- Koszty systemu gospodarki odpadami komunalnymi są wysokie, przekraczające możliwości finansowe miasta i gminy Wyszogród.
III. PROGNOZOWANE ZMIANY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI
Długofalowe planowanie gospodarki odpadami związane jest z uwzględnieniem zmian zachodzących na terenie objętym opracowaniem. Na zmiany ilościowe i jakościowe wytwarzanych odpadów główny wpływ mają:
- zmiany demograficzne,
- ekonomiczno-społeczne – zamożność mieszkańców, ich styl życia i wielkość rodzin, ilość i wielkość gospodarstw domowych, rozwój działalności gospodarczej.
W tabeli Nr 1 podano liczbę mieszkańców zamieszkujących na terenie gminy i miasta w poszczególnych latach ostatniego dziesięciolecia. Z zestawienia tego wynika, że liczba mieszkańców na terenie gminy i miasta w tym okresie stale się zmniejsza, przy czym szybciej ten proces następuje w gminie. Przyczynami tego stanu rzeczy jest ujemny przyrost demograficzny (przewaga liczby zgonów nad liczbą urodzeń) oraz wzrost liczby wymeldowań. Nie przewiduje się spadku ilości gospodarstw domowych, a raczej stabilizacji do 2010 roku, gdyż opuszczający gminę i miasto Wyszogród mieszkańcy powodują jedynie zmniejszanie wielkości gospodarstw. Biorąc pod uwagę dotychczasowe przemiany ludnościowe należy zakładać, że ludność gminy i miasta może osiągnąć w roku 2010 wielkość 6323 osób, przy czym ubytek nastąpi na terenie gminy, a w mieście minimalny wzrost. Po roku 2010 przewiduje się w wariancie optymistycznym stabilizację liczby ludności do 2015 roku, zaś w wersji realistycznej, dalszy minimalny spadek.
Nastąpi natomiast istotna zmiana w strukturze ludności według grup ekonomicznych w postaci przewidywanego:
- spadku udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców z obecnego 25,7% do 19,5% w roku 2015,
- wzrostu udziału ludności w wieku poprodukcyjnym z obecnego 19,6% do 23,5% w roku 2015,
- wzrostu udziału ludności w wieku produkcyjnym z obecnego 54,7% do 57% w roku 2015.
Z danych dotyczących ewidencji podmiotów gospodarczych wynika, że ich ilość nie zwiększa się. Na terenie gminy brak jest firm średnich i dużych.
Z przedstawionych dotychczas danych, które mają wpływ na wytwarzanie odpadów przez mieszkańców gminy i miasta Wyszogród wynika, że ilość wytwarzanych odpadów nie ulegnie istotnemu zwiększeniu do roku 2010.
Spodziewane kierunki zmian demograficznych w mieście i gminie Wyszogród oszacowano na podstawie wskaźników, przedstawionych w „Poradniku powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”.
Tabela Nr 14 Spodziewane zmiany demograficzne (%)
Lata
Razem
Miasto
Wieś
Do 2010
0,1
0,2
-0,1
Od 2020
0,1
0,2
-0,1
Biorąc pod uwagę prognozowane zmiany demograficzne oraz istniejące tendencje (stałe zmniejszanie się liczby mieszkańców) dla omawianego terenu przyjęto następujące współczynniki:
dla miasta + 0,1%
dla wsi - 0,1%
Tabela Nr 15
Zmiany liczby mieszkańców na terenie Gminy i Miasta Wyszogród w oparciu o prognozy demograficzne w latach 2006 i 2010Lata
Liczba ludności
Wieś
Miasto
Ogółem
2002
3468
2861
6329
2006
3454
2872
6326
2010
3440
2883
6323
Istotne znaczenie przy opracowywaniu programu gospodarki odpadami odgrywają zmiany ilości i struktury wytwarzanych odpadów pod wpływem zachodzących zmian społeczno-gospodarczych. Zmiany te są trudne do oszacowania ze względu na to, że wiążą się one z wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej.
Należy przypuszczać, że w okresie najbliższej dekady nastąpi dalszy wzrost PKB, a tym samym podniesie się stopa życiowa mieszkańców. Wzrost gospodarczy może spowodować zwiększenie się masy wytwarzanych odpadów oraz zmianę ich struktury. W przypadku gminy Wyszogród można przypuszczać, że zmniejszy się ilość gospodarstw rolnych oraz nastąpi ich dalsza specjalizacja. Tym samym istnieją możliwości rozwoju przemysłu rolno-spożywczego.
- Zmiany prawa
W związku z koniecznością dostosowania prawodawstwa polskiego do wymogów Unii Europejskiej w 2001 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62 z późniejszymi zmianami). Ustawa wprowadzająca ustawy: Prawo ochrony środowiska i ustawę o odpadach, pozwoliła na rozłożenie w czasie głównych zadań w zakresie gospodarki odpadami. Główne terminy okresów przejściowych, wpływających na stan gospodarki odpadami to:
- do 30.06.2003 r. miały zostać opracowane wojewódzkie plany gospodarki odpadami, które w sposób istotny wpływają na założenia planów gospodarki odpadami w powiatach,
- do 31.12.03 r. opracowanie powiatowych planów gospodarki odpadami,
- do 31.12.2003 r. na podstawie przeglądów ekologicznych należy wydać decyzje:
- o zamknięciu składowiska, gdy brak jest możliwości dostosowania obiektu do wymogów prawa,
- określające sposób dostosowania składowiska do wymogów prawa,
- zobowiązujące zarządzającego składowiskiem do wystąpienia z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę lub jego zmianę, której przedmiotem będzie przebudowa składowiska,
- do 30.04.2007 r. uzyskanie pozwolenia zintegrowanego dla składowisk przyjmujących powyżej 10 Mg/dobę lub o pojemności powyżej 25000 Mg i rozpoczęciu użytkowania przed dniem 31.10.2000 r.,
- do 30.06.2004 r. muszą zostać opracowane gminne plany gospodarki odpadami,
- do 30.06.2004 r. wytwórcy odpadów muszą uzyskać decyzje na wytwarzanie odpadów, o ile wydane na podstawie poprzednich przepisów decyzje wcześniej nie straciły mocy,
- do 31.12.2005 r. należy przeprowadzić „modernizację prostą” składowisk zgodnie z decyzją „dostosowawczą”,
- od 1.07.2006 r. wprowadzony został zakaz składowania opon,
- 31.12.2009 r. należy wykonać „modernizację przebudowy” składowisk zgodnie z decyzją dostosowawczą, (dostosowanie składowisk do wymogów unijnych),
- 31.12.2009 r. – zamknięcie składowisk odpadów, dla których brak jest możliwości dostosowania do wymogów prawa, lub które pomimo wykonania obowiązków określonych w decyzji oddziałują negatywnie na środowisko,
- do 31.12.2012 r. unieszkodliwienie odpadów zawierających PCB.
Jednym z istotniejszych aktów prawnych ograniczających deponowanie odpadów komunalnych na składowiskach, a tym samym mającym wpływ na planowanie gospodarki odpadami, jest ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639 z 2002 r.), która pozwoli na pełną ewidencję gospodarki i obrotu odpadami opakowaniowymi.
1. Prognoza zmiany ilości i rodzajów odpadów wytwarzanych w latach 2006 i 2010
1.1 Prognoza zmian ilości i jakości wytwarzanych odpadów komunalnych
Na prognozowanie zmiany wielkości strumienia odpadów komunalnych składają się 2 czynniki: liczba ludności i jednostkowy wskaźnik emisji odpadów liczony w kg/mieszkańca/rok.
Za podstawę prognozowania ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy i miasta Wyszogród przyjęto wskaźniki demograficzne przedstawione w niniejszym rozdziale oraz wskaźniki ilości wytwarzanych odpadów określone w „Poradniku powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”.
Tabela Nr 16 Przybliżony skład morfometryczny odpadów komunalnych wytwarzanych w latach 2002-2010 na terenie gminy i miasta Wyszogród
Rodzaj odpadów
Wskaźnik
[% wag.]
Ilość wytwarzanych odpadów w latach
(Mg/rok) w latach
2002
2006**
2010
Ogółem
100
460*
487,8
488,7
Odpady organiczne
7
32,2
34,1
34,2
Papier i tektura
18
82,7
87,7
87,9
Tworzywa sztuczne
10
46,0
48,8
48,8
Szkło
28
128,7
136,5
136,7
Frakcja drobna (0-10 mm)
9
41,4
43,8
43,9
Żelazo i inne metale
11
50,6
53,6
53,7
Pozostałe odpady palne
8
36,7
39,0
39,1
Pozostałe odpady niepalne
9
41,4
43,9
43,9
Odpady niebezpieczne
<1
0,3
0,4
0,5
* w tym 766 osób nie objętych systemem zbierania odpadów komunalnych
** po 2006 r. wszyscy mieszkańcy miasta i gminy objęci systemem zbierania odpadów
W oparciu o obserwacje ilości i jakości powstających odpadów komunalnych w mieście i gminie Wyszogród szacuje się, że ich ilość do roku 2010 pozostanie na podobnym poziomie.
1.2 Prognoza zmian ilości i jakości wytwarzanych odpadów
w sektorze handlowym i publicznym w Gminie i Mieście Wyszogród
Za podstawę obliczenia ilości odpadów wytwarzanych w poszczególnych działach gospodarki przyjęto szacunkowy wzrost gospodarczy na poziomie 1% w okresie 4 lat.
Tabela Nr 17
Przybliżona ilość i skład morfometryczny odpadów wytwarzanych w sektorach handlowym i publicznym w latach 2002-2010 w mieście i gminie WyszogródLata
Łącznie
[Mg]
Odpady orga-niczne
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Żelazo i inne metale
Pozo-stałe odpady palne
Pozostałe odpady niepalne
2002
103,0
22,37
60,53
7,20
2,45
2,58
5,66
2,21
2006
104,0
22,59
61,14
7,27
2,47
2,61
5,72
2,23
2010
105,0
22,81
61,75
7,34
2,49
2,64
5,78
2,25
Z danych szacunkowych wynika, że wzrost odpadów w ww. działach będzie praktycznie minimalny, a ich skład będzie zbliżony do odpadów komunalnych. Zgodnie z założeniami całość wytworzonych odpadów będzie objętych zorganizowanym systemem gospodarki odpadami.
1.3 Prognoza zmian ilości i jakości wytwarzanych odpadów medycznych i weterynaryjnych w Gminie i Mieście Wyszogród
Szacuje się, że ilość powstających odpadów medycznych i weterynaryjnych pozostanie na obecnym poziomie lub w związku z zakładanym spadkiem liczby mieszkańców, nieznacznie zmniejszy się. Ilości te będą oscylowały w granicach 35-36 Mg/rok.
Odpady niebezpieczne pochodzenia medycznego z terenu Miasta i Gminy unieszkodliwiane nadal będą w spalarni Szpitala Powiatowego w Sochaczewie i Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku.
Na terenie gminy i powiatu płockiego nie ma podmiotów zajmujących się bezpiecznym zbieraniem i unieszkodliwianiem odpadów weterynaryjnych. Padłe zwierzęta są najczęściej grzebane w przypadkowych miejscach przez ich właścicieli, co stwarza zagrożenie epidemiologicznego skażenia wód, gleby, powietrza i dzikich zwierząt przez rozkładające się zwłoki padliny.
Problem ten jest szczególnie ważny dla gminy, która ma charakter rolniczy i większość gospodarstw zajmuje się hodowlą inwentarza żywego.
Burmistrz Miasta i Gminy Wyszogród podpisał w ostatnim czasie umowę na odbiór padłych zwierząt ze specjalistyczną firmą „HETMAN” z Bedlna pow. kutnowski i ponosi koszty ich utylizacji. Wdrożony system, stosowany w wielu gminach powiatu płockiego, powinien skutecznie rozwiązać problem bezpiecznego unieszkodliwiania odpadów weterynaryjnych.
1.4 Prognoza zmian ilości i jakości wytwarzanych odpadów przemysłowych w Gminie i Mieście Wyszogród
Dopuszcza się możliwość rozwoju przemysłu na terenie miasta i gminy Wyszogród, a więc wzrost ilości pochodzących od niego odpadów. Zgodnie z szacunkami zawartymi w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami do 2006 roku ilość wytwarzanych odpadów przemysłowych utrzyma się na zbliżonym poziomie lub nastąpi nieznaczny ich wzrost (około 1%). Zmiany ilości i jakości odpadów wytwarzanych w perspektywie czasowej do 2010 r. zależeć będą głównie od rozwoju poszczególnych gałęzi przemysłu, rzemiosła i usług.
W prognozie zmian ilości odpadów niebezpiecznych należy mieć na uwadze fakt, iż obecnie brak pełnej informacji o rzeczywiście wytwarzanych odpadach tego typu, zwłaszcza z małych zakładów produkcyjnych, rzemieślniczych i usługowych (3 stacje obsługi i naprawy pojazdów samochodowych, stacja paliw - nie posiadają pozwoleń na wytwarzanie odpadów lub decyzji zatwierdzających program gospodarki odpadami niebezpiecznymi).
1.5 Prognoza zmian ilości i jakości wytwarzanych odpadów w sektorze budowlanym w Gminie i Mieście Wyszogród
Prognoza uzależniona jest od rozwoju lub recesji w poszczególnych sektorach gospodarki, a w szczególności w budownictwie i drogownictwie. Należy się liczyć ze zwiększeniem ilości powstających odpadów. Przyjęto wskaźnik wzrostu 1% w roku.
Tabela Nr 18. Przybliżona ilość oraz skład morfometryczny odpadów wytwarzanych w sektorze budowlanym na terenie miasta i gminy Wyszogród w latach 2002 - 2010
Rodzaj odpadów
Współczyn-nik
Ilość odpadów
[Mg/rok]
2002
2006
2010
Beton, cegły
0,57
144,2
150,0
156,0
Drewno i inne materiały palne
0,05
12,7
13,2
13,7
Papier, tektura, tworzywa sztuczne
0,01
2,5
2,6
2,7
Metale
0,02
5,0
5,1
5,3
Pozostałe odpady niepalne
0,03
7,6
7,9
8,2
Pyły i frakcje drobne
0,25
63,3
65,8
68,4
Asfalty
0,07
17,7
18,4
19,1
Razem
,0 ,0 1.6 Prognoza zmiany ilości wytwarzanych odpadów wyeksploatowanych pojazdów i opon
Zgodnie z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami należy przypuszczać, że ilość wyeksploatowanych pojazdów będzie systematycznie rosła, przy czym do 2006 r. ilość wyeksploatowanych pojazdów podwoi się, natomiast do roku 2010 wzrośnie o dalsze 30%. Zgodnie z przyjętymi założeniami ilość złomu samochodowego wytwarzanego w roku wynosić będzie w latach:
2002 - 100 Mg
2006 - 200 Mg
2010 - 260 Mg.
Wyeksploatowane pojazdy będą unieszkodliwiane przez firmy zajmujące się kasacją wycofanych z eksploatacji pojazdów, zlokalizowanych na terenie gmin sąsiednich.
1.7 Prognoza zmian ilości wytwarzanych osadów ściekowych w Gminie i Mieście Wyszogród
Szacuje się, że w rozpatrywanym okresie 2006-2010 r., ilość wytwarzanych osadów ściekowych może nieznacznie wzrosnąć co będzie wiązało się ze zwiększeniem liczby mieszkańców miasta i gminy obsługiwanych przez oczyszczalnię ścieków.
Przewiduje się, że po wybudowaniu kanalizacji sanitarnej w sołectwie Rębowo oraz podłączenie jej do istniejącego systemu kanalizacji w Wyszogrodzie, wzrośnie ilość wytwarzanych osadów ściekowych. W ciągu roku na oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie ilość odpadów wzrośnie do wartości:
- 0,8 Mg odpadów 190801 – skratki,
- 11 Mg odpadów 190802 – zawartość piaskowników
- 20 Mg odpadów 190805 – ustabilizowane komunalne osady ściekowe.
IV. POLITYKA I CELE GOSPODAROWANIA ODPADAMI W KRAJU I WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM
1. Krajowy plan gospodarki odpadami
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (KPGO) został sporządzony jako realizacja ustaleń ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zmianami), która wprowadza obowiązek opracowania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim i gminnym. Zarówno założone cele w „II Polityce ekologicznej państwa”, jak i określone w ustawie o odpadach zasady postępowania z odpadami, stanowią podstawę formułowania zadań w planie gospodarki odpadami.
Nadrzędnym celem polityki w zakresie gospodarki odpadami jest zapobieganie powstawaniu odpadów poprzez rozwiązywanie problemu odpadów „u źródła”, odzyskiwanie surowców i ponowne wykorzystanie odpadów oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów nie wykorzystanych. Cel nadrzędny o charakterze ogólnym został uszczegółowiony poprzez określenie celów krótkoterminowych, średnioterminowych oraz perspektywicznych.
W Krajowym Planie Gospodarki Odpadami główne cele zostały określone w stosunku do poszczególnych sektorów działalności społecznej.
Sektor komunalny
W KPGO w części dotyczącej odpadów pochodzących z sektora komunalnego przy rozpatrywaniu poszczególnych rozwiązań technicznych wzięto pod uwagę konieczność:
- odzysku i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dla osiągnięcia w 2010 r. redukcji ilości tych odpadów kierowanych do składowania do poziomu 75% odpadów wytworzonych w 1995 r. (4380 tys. Mg), redukcji do poziomu 50% odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych w roku 2013 (również w odniesieniu do odpadów wytworzonych w 1995 r.),
- zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych dla osiągnięcia w roku 2007:
- poziomu odzysku – 50%,
- poziomu recyklingu – 25%,
- wydzielenia odpadów wielkogabarytowych ze strumienia odpadów komunalnych przez selektywną zbiórkę; założono uzyskanie co najmniej 20% poziomu selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych wydzielonych w 2006 r. oraz 50% poziomu w roku 2010. Założony poziom selektywnej zbiórki w 2014 r. – 70%.
- Wydzielenia odpadów budowlanych wchodzących w strumień odpadów komunalnych poprzez ich selektywną zbiórkę zapewniającą uzyskanie co najmniej 15% poziomu selektywnej zbiórki – w roku 2006, 40% w roku 2010 oraz 60% w roku 2014,
- Wydzielenia odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych poprzez ich selektywną zbiórkę celem unieszkodliwienia; założony poziom selektywnej zbiórki: 15% odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych w 2005 r., 50% w 2010 r. i 80% w 2014 r.
Uzyskanie do roku 2007 poziomu 48% recyklingu odpadów opakowaniowych papieru i tektury wiąże się z budową systemu zbiórki tych opakowań, budową zakładów segregacji oraz uszlachetniania pozyskanych surowców oraz docelowo budową instalacji termicznego przekształcania odpadów. Instalacje te powinny zabezpieczyć przyjmowanie w roku 2007 ok. 1 800 tys. Mg odpadów papieru i tektury.
W omawianym okresie 2003-2006 w sektorze komunalnym powinny być również podjęte działania organizacyjne i techniczne w celu zapewnienia wydzielenia w ramach selektywnej zbiórki:
- 20% odpadów wielkogabarytowych (200 tys. Mg),
- 15% odpadów budowlanych (370 tys. Mg),
- 15% odpadów niebezpiecznych (17 tys. Mg wchodzących w strumień odpadów komunalnych).
oraz budowa odpowiednich linii technologicznych demontażu i sortowania zebranych odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, a także budowa gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych przed ich transportem do instalacji unieszkodliwiania.
W okresie od 2007 r. do 2010 r. powinna nastąpić intensyfikacja działań, które spowodują rozbudowę i budowę nowych instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym instalacji związanych z termicznym przekształcaniem odpadów.
Łączna przepustowość obiektów w tym sektorze określona jest na poziomie 4100 tys. Mg w skali roku.
Instalacje związane z kompostowaniem, fermentacją beztlenową, biologiczno-mechanicznym przetwarzaniem oraz termicznym przekształceniem powinny mieć przepustowość na poziomie 3270 tys. Mg w skali roku. Na tę przepustowość składają się:
- organiczne odpady komunalne – 2 070 tys. Mg,
- osady ściekowe – 150 tys. Mg,
- odpady opakowaniowe z papieru – 1 050 tys. Mg.
W wymienionym okresie następować powinna dalsza rozbudowa i budowa instalacji demontażu i recyklingu odpadów wielkogabarytowych i budowlanych.
Budowa i eksploatacja instalacji odzysku i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów spowoduje znaczną redukcję ilości odpadów składowanych. Szacuje się, że pojemność składowisk odpadów komunalnych w Polsce w okresie do 2006 r. wynosić powinna 47937 tys. m3, w latach 2007-2010 – 44580 tys. m3, a w latach 2011 – 2014 – 40715 tys. m3.
Zamykać się będzie stare składowiska, niespełniające wymogów technicznych oraz dążyć do maksymalnego ograniczenia ilości składowisk w kraju. Szacuje się, że w okresie do 2006 r. powstanie w kraju ok. 50 nowoczesnych ponadlokalnych składowisk, w latach 2006-2010 dalszych 50 obiektów.
Sektor gospodarczy
Na podstawie analizy stanu gospodarki odpadami wytwarzanymi w sektorze gospodarczym wskazano, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „II Polityce ekologicznej państwa”, następujące cele do osiągnięcia w latach 2003-2014:
- dwukrotne zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie stosowanych w procesach produkcyjnych odpadów przemysłowych w porównaniu ze stanem z 1990 r. (w 1990 r. procesom odzysku poddawano 77,1 mln Mg),
- rozszerzenie mechanizmów rynkowych oraz przygotowanie skutecznych instrumentów ekonomicznych,
- wdrożenie systemów pełnej i wiarygodnej ewidencji odpadów i metod ich zagospodarowywania (bazy danych),
- identyfikacja zagrożeń i rozszerzenie zakresu prac na rzecz likwidacji starych składowisk odpadów, modernizacji składowisk eksploatowanych oraz rekultywacji terenów zdegradowanych,
- wdrożenie skutecznego systemu kontroli i nadzoru nad gospodarowaniem odpadami, w tym prowadzenie monitoringu,
- rozszerzenie zakresu prac badawczo-rozwojowych nad nowymi technologiami odzysku i ponownego zastosowania odpadów,
- kontynuację prac badawczo-rozwojowych dotyczących technologii małoodpadowych oraz technologii odzysku i ponownego użycia odpadów.
Odpady niebezpieczne
W KPGO w części dotyczącej odpadów niebezpiecznych przy rozpatrywaniu poszczególnych rozwiązań technicznych wzięto pod uwagę konieczność:
- całkowitego zniszczenia i wyeliminowania PCB ze środowiska do 2010 r. poprzez kontrolowane unieszkodliwienie PCB oraz dekontaminację lub unieszkodliwienie urządzeń zawierających PCB,
- zapewnienie odzysku i recyklingu olejów odpadowych do roku 2007 zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 69, poz. 719),
- zapewnienia bezpiecznego dla zdrowia ludzi usunięcia wyrobów zawierających azbest i zdeponowania ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie,
- likwidacji do 2010 r. mogilników zawierających przeterminowane środki ochrony roślin,
- zapewnienie odzysku i recyklingu zużytych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych zwierających CFC, HCFC do 2007 r. zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 69, poz. 719),
- zapewnienia odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
- minimalizacji ilości powstawania specyficznych odpadów medycznych wymagających szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze termicznego przekształcania, poprzez zastosowanie segregacji odpadów u źródła ich powstawania, a także poprzez eliminację nieprawidłowych praktyk w gospodarce odpadami medycznymi.
2. Wojewódzki plan gospodarki odpadami
Główne cele i priorytety gospodarki odpadami w województwie mazowieckim są zgodne z Polityką ekologiczną państwa oraz Krajowym Planem Gospodarki Odpadami.
1. W sektorze gospodarki odpadami komunalnymi przyjęto następujące cele:
- krótkookresowe:
- kampania edukacyjno-informacyjna obywateli województwa mazowieckiego w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi,
- uporządkowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w województwie, ze szczególnym uwzględnieniem tworzenia ponad lokalnych struktur organizacyjnych,
- objęcie wszystkich mieszkańców miast i 95% mieszkańców wsi zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych,
- rozwój i podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku i recyklingu,
- podniesienie selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów biodegradowalnych,
- skierowanie na składowiska nie więcej niż 90% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995),
- rozwój instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
- bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk, inwentaryzacja starych składowisk w celu ich rekultywacji, a także intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektywnych lokalnych składowisk odpadów komunalnych, bądź rozbudowa składowisk regionalnych wg standardów UE.
- długookresowe 2007-2010
- kontynuacja i intensyfikacja szkoleń,
- objęcie wszystkich mieszkańców województwa mazowieckiego zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych,
- dalsza organizacja i doskonalenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi,
- dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów i osiągnięcie odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu,
- skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 63% (wagowych) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), rozwój i wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz metod termicznego przekształcania odpadów.
2. W wojewódzkim planie gospodarki odpadami zostały określone również długo- i krótkookresowe cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi.
3. Planuje się wprowadzenie standardów dotyczących jakości i czystości surowców wtórnych uzyskanych z odpadów opakowaniowych oraz wdrożenie we wszystkich gminach miejskich województwa sektora zbiórki odpadów poużytkowych przydatnych do recyklingu.
- Planuje się utworzenie wojewódzkiej bazy danych i doskonalenie systemu monitoringu.
- W latach 2003-2011 zakłada się uzgodnić z organizacjami odzysku oraz zarządami gmin działania operacyjne umożliwiające poprawę sytuacji w zakresie zbiórki odpadów opakowaniowych, a także prowadzić działania prowadzące do podnoszenia poziomu odzysku i recyklingu.
3. Powiatowy plan gospodarki odpadami
Zgodnie z ustawą o odpadach główne cele i założenia powiatowego planu gospodarki odpadami są zbieżne z założeniami planu krajowego i wojewódzkiego. Podzielono je na cele długo- i krótko terminowe:
Odpady komunalne
Lata 2003 – 2006
- Objęcie wszystkich mieszkańców powiatu zorganizowanym systemem gospodarki odpadami,
- Zapewnienie zakładanych poziomów odzysku odpadów w wysokości:
- wielkogabarytowych – 20%
- odpadów budowlanych – 15% wyselekcjonowanych z komunalnych
- opadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych – 15%
- Intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji składowisk odpadów komunalnych,
- Uzyskanie 12% poziomu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,
- Dalsze zwiększanie selektywnej zbiórki odpadów,
- Minimalizacja ilości składowanych odpadów oraz uzyskanie maksymalnych poziomów odzysku i recyklingu odpadów. Ograniczenie oddziaływania odpadów na środowisko,
- Likwidacja zagrożeń środowiska powodowanych przez nielegalne składowanie odpadów.
- Dostosowanie gospodarki odpadami do wymogów prawa,
- Dalsze zwiększanie zakresu selektywnej zbiórki odpadów,
- Doskonalenie lokalnego systemu gospodarki odpadami,
- Pełne wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów,
- Likwidacja zanieczyszczeń środowiska poprzez zamknięcie i rekultywację składowisk odpadów nie spełniających wymogów ochrony środowiska,
- Pełne wdrożenie funkcjonowania międzygminnego systemu segregacji, kompostowania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
Lata 2006-2010
Odpady opakowaniowe
W zakresie odpadów opakowaniowych cele i działania zostały zaplanowane na lata 2003-2010:
1. Zapewnienie przez system gospodarki odpadami opakowaniowymi minimalnych poziomów odzysku w wysokości 50% i recyklingu 25%. Osiągnięcie zakładanych limitów recyklingu dla przedsiębiorców w wysokości dla opakowań z:
- papieru i tektury – 45%,
- z aluminium 35%,
- ze szkła – 35%,
- z tworzyw sztucznych - 22%,
- wielkogabarytowych 20%,
- ze stali 18%,
- z drewna i materiałów naturalnych – 13%,
2. Ograniczenie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach,
3. Rozwój działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych.
Odpady medyczne i weterynaryjne
Lata 2003 - 2006
- Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami medycznymi,
- Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami padłych zwierząt.
- Całkowite wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarowaniu odpadami medycznymi, weterynaryjnymi i zwłokami padłych zwierząt.
Lata 2004-2010
Odpady przemysłowe
Lata 2004-2006
- Zamknięcie i rekultywacja składowisk przemysłowych w Sękowie i Chełstowie.
- Całkowite zniszczenie i wyeliminowanie PCB ze środowiska,
- Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zdeponowanie ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie,
- Eliminacja nieprawidłowej gospodarki odpadami zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych,
Lata 2004 - 2010
Odpady budowlane
- Zapewnienie odzysku 50% odpadów budowlanych, w tym 70% gruzu budowlanego,
- Osiągnięcie poziomu 70% odzysku odpadów budowlanych, w tym 90% gruzu budowlanego.
Odpady z eksploatacji pojazdów, opony
- Spełnienie wymogów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji w formie ustawowej, która zapewni, że wszystkie odpady będą w całości przekazywane do stacji demontażu – lata 2004 – 2010,
- Uzyskanie 70% poziomu odzysku opon samochodowych - do 2007 r.
Osady ściekowe
- Wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarce osadami ściekowymi,
- Zwiększanie stopnia przetwarzania osadów komunalnych,
- Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach ściekowych.
System gospodarki odpadami w powiecie będzie oparty o zorganizowany system gospodarki odpadami w następujących podsystemach:
CELE I DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI W LATACH 2004–2010
W GMINIE I MIEŚCIE WYSZOGRÓD
Cele i działania w zakresie gospodarki odpadami w gminie i mieście Wyszogród określono w oparciu o wytyczne Krajowego Planu Gospodarki Odpadami, Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami oraz Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami, aktualną sytuację w zakresie gospodarki odpadami w gminie i prognozę dotyczącą wytwarzania odpadów. Przy opracowywaniu Gminnego Planu Gospodarki Odpadami zostały określone cele i zadania dla następujących rodzajów odpadów:
- komunalnych,
- opakowaniowych,
- medycznych i weterynaryjnych,
- odpadów przemysłowych (w tym niebezpiecznych),
- budowlanych,
- wraków samochodowych, opon,
- komunalnych osadów ściekowych.
Główne cele gospodarki odpadami są różne dla poszczególnych kategorii odpadów, lecz nie naruszają ogólnych zasad przyjętych w tej dziedzinie, tj. zachowanie hierarchii działań zakresie postępowania z odpadami polegającej na:
- zapobieganiu powstawania odpadów,
- odzysku, w tym recyklingu (materiałowego i organicznego),
- spalaniu połączonym z odzyskiem energii (termiczne przekształcanie odpadów),
- unieszkodliwianiu (np. przez składowanie).
Wspólnym celem stawianym przed gospodarką wszystkimi powstającymi odpadami jest stworzenie systemu zapewniającego pełną ewidencję wytwarzania odpadów i ich obrotu. Jest to ważny cel, gdyż tylko pełna informacja o ilości, składzie i obrocie wytwarzanymi odpadami może zapewnić właściwe planowanie na przestrzeni wielolecia.
Cele i działania zmierzające do poprawy funkcjonowania gospodarki odpadami zostały przedstawione w poniższej tabeli.
Tabela Nr 19
Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami w Gminie i Mieście Wyszogród
Lp |
Cel |
Zadania |
Termin reali-zacji |
Jednostka odpowie-dzialna | |
Odpady komunalne | |||||
1 |
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem gospodarki odpadami |
|
2004-2006 |
Rada GiM
Burmistrz M i G
Burmistrz M i G
Szkoły | |
2 |
Zwiększenie zakresu selektywnej zbiórki odpadów |
|
2004-2010 |
Burmistrz M i G Burmistrz M i G Burmistrz M i G | |
3 |
Stworzenie i wdrożenie systemu zbiórki odpadów w celu zapewnienia poziomów odzysku:
|
|
2004-2006 |
Rada GiM | |
4 |
Uzyskanie 12% poziomu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji |
|
2004-2006 |
Burmistrz M i G
”
” | |
5 |
Likwidacja zagrożeń środowiska powodowanych przez nielegalne składowanie odpadów |
dacja „dzikich wysypisk” przez właścicieli grun-tów na podst. Art. 34 ustawy o odpadach |
2004-2005 |
Burmistrz M i G + właści-ciele nierucho-mości | |
6 |
Dostosowanie postępowa-nia z odpadami do wymogów prawa |
|
2004-2007 |
ZGKiM Wyszogród | |
7 |
Doskonalenie lokalnego systemu gospodarki odpadami |
|
2007-2010 |
Burmistrz M i G + ZGRP | |
8 |
Pełne wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów |
|
2007-2010 |
Burmistrz M i G + ZGRP | |
Odpady opakowaniowe | |||||
9 |
Ograniczenie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach |
|
2004-2010 |
ZGKiM Wyszogród | |
Odpady medyczne i weterynaryjne | |||||
10 |
Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami medycznymi, weterynaryjnymi i padłych zwierząt |
|
2004-2006 |
Burmistrz M i G | |
Odpady przemysłowe | |||||
11 |
Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie odpadów i wyrobów zawierających azbest i zdeponowanie ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie |
|
2004-2006 |
Burmistrz M i G | |
12 |
Eliminacja nieprawidło-wości gospodarki odpadami zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych |
|
2004-2006 |
Burmistrz M i G + ZGRP | |
Odpady budowlane | |||||
13 |
Zapewnienie odzysku 50% odpadów budowlanych, w tym 70% gruzu budowlane-go i zmniejszenie ich ilości składowanych na składowisku |
|
2004-2006 |
Burmistrz M i G ZGKiM Wyszogród | |
14 |
Zmniejszenie ilości odpadów składowanych na składowiskach |
|
2004-2010 |
ZGKiM Wyszogród |
15 |
Osiągnięcie poziomu 70% odzysku odpadów budowlanych, w tym 90% gruzu budowlanego |
|
2010 |
Burmistrz M i G + ZGRP |
Osady ściekowe | ||||
16 |
Wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarce osadami ściekowymi |
|
2004-2006 |
ZGKiM Wyszogród |
17 |
Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach ściekowych |
|
2004-2010 |
ZGKiM Wyszogród |
VI. PROJEKTOWANY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI
Projekt systemu gospodarki odpadami w gminie i mieście Wyszogród opracowano w oparciu o:
- wytyczne Krajowego, Wojewódzkiego i Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami,
- działania w zakresie minimalizacji ilości wytwarzania odpadów,
- objęcia programem odbioru wszystkich mieszkańców gminy i miasta,
- wdrożenia selektywnej zbiórki odpadów u źródła i w sąsiedztwie,
- odzysk frakcji organicznej,
- odbiór odpadów problemowych i niebezpiecznych,
- składowanie odpadów, których nie da się przetworzyć.
W gminie, analogicznie jak w powiecie płockim, projektuje się prowadzenie zorganizowanego systemu gospodarki odpadami w następujących podsystemach:
A. podsystem gospodarki odpadami komunalnymi, opakowaniowymi, zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym ,
B. podsystem gospodarki odpadami budowlanymi,
C. podsystem gospodarki odpadami zawierającymi azbest,
D. podsystem gospodarki wrakami samochodowymi,
E. podsystem gospodarki zwłokami zwierzęcymi.
A. PODSYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI, OPAKOWANIOWYMI, ZUŻYTYM SPRZĘTEM ELEKTRYCZNYM I ELEKTRONICZNYM
W ramach gospodarowania odpadami komunalnymi i opakowaniowymi planuje się docelowo prowadzić działania polegające na:
- objęciu zorganizowanym systemem zbiórki odpadów wszystkich gospodarstw domowych oraz działów produkcyjnych i nieprodukcyjnych na terenie miasta i gminy,
- zintensyfikowaniu selektywnej zbiórki odpadów „w sąsiedztwie” oraz „u źródła” (pojemniki, worki) oraz stworzenie gminnych systemów zbierania wyselekcjonowanych odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych (np. baterie, akumulatory, lampy fluoroscencyjne, przeterminowane leki, opakowania po substancjach niebezpiecznych) wyselekcjonowanych z odpadów komunalnych,
- stworzeniu systemu zbiórki i transportu odpadów wielkogabarytowych i niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych,
- wyselekcjonowaniu odpadów, które będą podlegały odzyskowi lub recyklingowi, w pierwszej kolejności w zakładach zlokalizowanych na terenie powiatu płockiego. Odpady, których nie można odzyskać w powiecie płockim będą eksportowane,
- transportowaniu odpadów jedynie przez podmioty do tego uprawnione,
- kompostowaniu odpadów organicznych w kompostowniach indywidualnych (przydomowych),
- deponowaniu balastu na składowisku odpadów komunalnych zlokalizowanych w Wilczkowie,
- modyfikacji zasad utrzymania porządku i czystości w gminie,
- edukacji ekologicznej społeczeństwa.
B. PODSYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI BUDOWLANYMI
W ramach podsystemu planuje się:
- rozwój selektywnej zbiórki odpadów u źródła,
- odzysk odpadów,
- wykorzystanie obojętnych odpadów budowlanych do rekultywacji składowiska odpadów,
C. PODSYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI AZBESTU
W ramach systemu planuje się:
- rozwój systemu bezpiecznego wytwarzania odpadów azbestowych, ich zbierania i transportu do miejsc unieszkodliwiania,
- edukację ekologiczną społeczeństwa w zakresie postępowania z odpadami azbestowymi.
D. PODSYSTEM GOSPODARKI WRAKAMI SAMOCHODOWYMI
Podsystem ten zostanie oparty o istniejące stacje demontażu zużytych środków transportu w powiecie oraz nowoprojektowane zakłady, które jednocześnie będą uprawnione do wydawania zaświadczeń o złomowaniu samochodów oraz będą miejscem sprzedaży odzyskanych części samochodowych. Dopuszcza się również możliwość tworzenia niezależnych punktów sprzedaży odzyskanych części. Gmina przeprowadzi akcję edukacyjną w zakresie gospodarowania odpadami pojazdów wycofanych z eksploatacji, w tym poda informację o legalnych odbiorcach tych odpadów.
E. PODSYSTEM GOSPODARKI ZWŁOKAMI ZWIERZĘCYMI
Powiatowy plan gospodarki odpadami zakłada zorganizowanie systemu zbierania zwłok zwierząt opartego o jedną z firm transportujących odpady niebezpieczne. W związku z tym, w celu wdrożenia systemu w gminie i mieście Wyszogród, zostanie przeprowadzona akcja propagująca zasady zbierania ww. odpadów.
Do czasu powstania systemu powiatowego zwłoki padłych zwierząt będą odbierane i poddawane utylizacji przez firmę „HETMAN” z Bedlna pow. kutnowski, na podstawie zawartej umowy przez Burmistrza Miasta i Gminy Wyszogród na koszt gminy.
Wszystkim ww. podsystemom gospodarowania odpadami będzie towarzyszyła edukacja ekologiczna społeczeństwa.
Reasumując planuje się pozostawienie systemu gospodarki odpadami w obecnym kształcie. Podstawowym kierunkiem działań będzie umożliwienie wszystkim mieszkańcom gminy i miasta Wyszogród składowania odpadów komunalnych. W tym celu Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej zakupi dodatkowo około 150 szt. pojemników SM-110, aby wyposażyć w nie wszystkie posesje w mieście. Natomiast na terenie sołectw, które nie były dotąd objęte zbiórką odpadów, ustawionych zostanie 20 kontenerów typu KP-7.
W ramach projektowanego systemu gospodarki odpadami planuje się rozszerzenie zasięgu selektywnej zbiórki odpadów metodą „w sąsiedztwie”. W tym celu zostanie zakupionych około 30 szt. pojemników do selektywnej zbiórki o pojemności 1100 dm3.
Ponadto planuje się kontynuację przekazywania mieszkańcom miasta i gminy Wyszogród worków foliowych na surowce wtórne.
Niesegregowane odpady komunalne będę magazynowane jak dotychczas w specjalistycznych pojemnikach, a następnie przez uprawnionego odbiorcę transportowane na składowisko odpadów komunalnych w Wilczkowie.
Na składowisku odpadów planuje się wydzielenie miejsca do gromadzenia odpadów wielkogabarytowych, z możliwością bezpośredniego dostarczania odpadów przez ich wytwórców oraz stworzenie systemu zbierania tych odpadów poprzez ich zbiórkę w określonym dniu tygodnia (wystawianie odpadów przed posesję).
Zostaną rozstawione również na terenie miasta i gminy pojemniki do zbierania odpadów niebezpiecznych w postaci baterii, przeterminowanych leków, świetlówek itp.
Odpady organiczne biodegradowalne, wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych oraz pochodzące z terenów zielonych oraz ulic i placów (liście, gałęzie) będą kompostowane przez ZGKiM na wydzielonym terenie składowiska odpadów w Wilczkowie, a pozyskany kompost będzie wykorzystywany do nawożenia gleby na terenie zieleńców miejskich oraz szkolnych. Planuje się również prowadzić szeroką kampanię wśród mieszkańców miasta i gminy, promującą przydomowe kompostownie odpadów organicznych.
Planuje się rozwiązanie gospodarki zwłokami padłych zwierząt poprzez wdrożenie w gminie regionalnego systemu zbierania tych odpadów (zgodnie z planem gospodarki odpadami dla powiatu płockiego).
W GMINIE I MIEŚCIE WYSZOGRÓD
Zadanie |
Lata reali-zacji |
Szacunkowe koszty w tys. zł. |
Źródła finanso-wania |
Sposób reali-zacji | |
1. |
Opracowanie regulaminu utrzymania czystości i porządku dla terenu gminy i miasta Wyszogród |
2004 |
- |
Budżet Miasta i Gminy |
UGiM Wyszogród |
2 |
Zakup pojemników typu SM-110 w ilości 115 szt. z przeznaczeniem do gromadzenia odpadów komunalnych stałych oraz worków foliowych na surowce wtórne |
2005 |
16 |
Środki własne ZGKiM w Wyszogro-dzie |
ZGKiM w Wyszogro-dzie |
3. |
Zakup kontenerów typu KP-7 do gromadzenia odpadów komunalnych w ilości 20 szt. |
2004-2006 |
50 |
Budżet gminy i miasta |
UGiM Wyszogród |
4. |
Zakup pojemników do selektywnej zbiórki odpadów o poj. 1100 l w ilości 30 szt. |
2004 |
25 |
Budżet gminy i miasta |
UGiM Wyszogród ZGRP |
5. |
Zakup wagi w celu monitorowania ilości przyjmowanych odpadów komunalnych na składowisko w Wilczkowie |
2005 |
100 |
Środki własne, ZGKiM w Wyszogro-dzie, środki pomocowe |
ZGKiM w Wyszogro-dzie |
6. |
Realizacja umowy z odbiorcą padłych zwierząt |
2004-2010 |
70 |
Budżet gminy i miasta |
UGiM Wyszogród |
7. |
Opracowanie projektu budowlanego na dostosowanie składowiska odpadów komunalnych do wymogów prawa |
2007 |
40 |
Środki własne ZGKiM w Wyszogro-dzie |
ZGKiM w Wyszogro-dzie |
8. |
Modernizacja składowiska odpadów komunalnych w Wilczkowie |
2004-2010 |
5000 |
Budżet gminy i miasta + środki pomocowe |
ZGKiM w Wyszogro-dzie |
9. |
Wymiana parku samochodowego w ZGKiM w Wyszogrodzie polegająca na zakupie: śmieciarki samochodowej pojazdu asenizacyjnego |
2009 2010 |
250 250 |
Budżet gminy i miasta + środki pomocowe |
ZGKiM w Wyszogrodzi |
10. |
Edukacja ekologiczna |
2004-2007 |
25 |
Budżet gim |
UGiM Wyszogród |
11. |
Monitoring środowiska |
2004-2010 |
50 |
Budżet gim |
UGiM Wyszogród |
Razem koszty |
2004-2010 |
5876 |
VIII. SYSTEM MONITORINGU I OCENY REALIZACJI ZAMIERZONYCH CELÓW
Ustawa o odpadach stanowi, że plan gospodarki odpadami powinien zawierać opis systemu monitoringu i oceny wdrażania zadań i celów.
Sposób monitorowania gospodarki odpadami został określony w ustawie o odpadach (Art. 37). Podstawowe informacje o odpadach będą gromadzone w bazach, prowadzonych przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. System ten stanowić będzie podstawowe źródło informacji o odpadach przy opracowywaniu, wdrażaniu i ocenie realizacji planu gospodarki odpadami.
Monitoring ilości, przepływu i zagospodarowania odpadów opiera się generalnie na ich ilościowej i jakościowej ewidencji prowadzonej przez posiadaczy odpadów. Wymóg ewidencjonowania odpadów, został określony w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami).
Na podstawie zbiorczych zestawień danych oraz informacji uzyskanych od Wojewody i Starosty, Marszałek Województwa prowadzi wojewódzką bazę danych o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami wraz z rejestrem udzielonych zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz sporządza raport wojewódzki, który przekazuje Ministrowi Środowiska, prowadzącemu centralną bazę danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania odpadami.
Monitoring realizacji założeń planu gminnego opiera się o system ewidencji zbieranych na terenie gminy odpadów oraz o kontrolę ich zagospodarowania. Podstawą ewidencji będzie prowadzenie przez firmy zajmujące się zbieraniem odpadów kart ewidencji i przekazania odpadów oraz ewidencja przyjmowanych na składowisko odpadów. Pozwoli to na kontrolę, czy założone w programie cele są systematycznie realizowane.
Ważnym elementem monitoringu jest kontrola funkcjonowania składowiska odpadów komunalnych. Zasady monitorowania składowisk odpadów reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858). Stała kontrola wpływu obiektu na środowisko pozwoli na szybkie wykrycie źródeł zanieczyszczenia oraz podjęcie natychmiastowych działań w celu wyeliminowania ewentualnych zagrożeń.
Zarząd Gminy i Miasta Wyszogród przygotuje co 2 lata sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami i złoży je Radzie Gminy. Sprawozdanie z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami powinno obejmować:
- ocenę realizacji postawionych w planie gminnym priorytetów, celów głównych i szczegółowych, założeń jakościowych i ilościowych,
- sprawozdanie z wykonania zadań organizacyjnych i techniczno-technologicznych,
- zgodność wykonanych zadań z harmonogramem prac,
- sprawozdanie z realizacji harmonogramu finansowania założonych przedsięwzięć.
W ramach oceny realizacji zamierzonych celów i ustaleń planu ustawa o odpadach wymaga, aby plany gminne były aktualizowane nie rzadziej niż raz na 4 lata. Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i uchwalony plan będzie wymagał modyfikacji – winno być przeprowadzone stosowne postępowanie, przed upływem 4 lat, w celu aktualizacji planu.
IX. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO
Założenia gminnego planu gospodarki odpadami wpłyną w pierwszej kolejności na istotne zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowisku, poprzez wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”. Stworzenie systemu zbierania zwłok padłych zwierząt oraz zbieranie odpadów niebezpiecznych pozwoli na ograniczenie ich oddziaływania na środowisko.
Ważnym celem planu jest dostosowanie funkcjonowania istniejącego składowiska odpadów do wymogów prawa, co w efekcie ograniczy jego negatywne oddziaływanie na środowisko.
Reasumując założenia planu gospodarki odpadami wpłyną w sposób zdecydowany na poprawę stanu środowiska, w szczególności w zakresie:
- ograniczenia degradacji gleb oraz zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych w związku z dostosowaniem składowiska do wymogów prawa,
- poprawy walorów krajobrazowych poprzez likwidację „dzikich wysypisk odpadów”,
- ograniczenia stopnia eutrofizacji i zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych w wyniku objęcia zorganizowaną zbiórką całego strumienia odpadów komunalnych i komunalnopodobnych,
- ograniczenia udziału odpadów komunalnych biodegradowalnych składowanych na składowiskach,
- wprowadzenia selektywnej zbiórki odpadów oraz segregacji odpadów, co pozwoli na zmniejszenie powierzchni terenu zajmowanego pod składowanie odpadów,
- wprowadzenia systemu ewidencji i kontroli gospodarki odpadami, co w konsekwencji spowoduje wyeliminowanie nieprawidłowości w sposobie postępowania z odpadami,
- wzrostu ilości odzyskiwanych surowców wtórnych, co będzie pozytywnie wpływało na ograniczenie degradacji gleb i zasoby leśne (makulatura).
X. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach na organ gminy nałożyła obowiązek opracowania gminnego planu gospodarki odpadami. Gminny plan gospodarki odpadami powinien zawierać następujące elementy:
1) wstęp;
2) analizę stanu gospodarki odpadami;
3) prognozę zmian;
4) założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami;
5) zadania strategiczne obejmujące okres co najmniej 8 lat;
6) harmonogram realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat;
7) wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko w przypadku planów powiatowych i gminnych oraz sposób ich uwzględniania w planie;
8) sposób monitoringu i oceny wdrażania planu;
9) streszczenie w języku niespecjalistycznym.
Obszar objęty planem gospodarki odpadami stanowi Gmina i Miasto Wyszogród, które położone są nad północnym brzegiem Wisły w powiecie płockim, województwie mazowieckim. Miasto i gmina zajmują powierzchnię 9 793 ha, w tym miasto Wyszogród 1387 ha. Gmina ma charakter typowo rolniczy, a użytki rolne zajmują 62,3 % ogólnej powierzchni gminy. Zgodnie z danymi UG w Wyszogrodzie na terenie gminy funkcjonuje 944 gospodarstw rolnych, głównie o powierzchni poniżej 10 ha. Na terenie miasta i części gminy znajduje się Nadwiślański Obszar Krajobrazu Chronionego. Obszar ten obejmuje teren zawarty między Wisłą a drogami powiatowymi nr 237 i 254, drogą gminną nr 314214, drogą powiatową 257 oraz drogą krajową nr 62. Typ zabudowy występujący w mieście i gminie to głównie zabudowa jednorodzinna, zagrodowa częściowo zwarta, ze zdecydowaną przewagą palenisk indywidualnych. W gminie zlokalizowane jest składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Wilczkowo. W mieście Wyszogród zlokalizowana jest mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków.
Z zebranych informacji wynika, że zbieraniem i usuwaniem odpadów komunalnych objęty jest teren gminy i miasta zamieszkały przez 5563 osób, które wytwarzają około 460 Mg/rok odpadów komunalnych.
Teren nie objęty zorganizowanym systemem zbierania odpadów dotyczy obszaru zamieszkałego przez 766 osób (głównie na terenach wiejskich), które wytwarzają około 76,6 Mg odpadów/rok. Odpady powstające w sektorze handlu i publicznym mają charakter podobny do odpadów komunalnych. Szacuje się, że łącznie w roku wytwarzanych jest około 79,5 Mg/rok tego typu odpadów.
Odpady medyczne są to głównie odpady powstające w zakładach opieki zdrowotnej, tj. szpitalach, klinikach, domach pomocy społecznej, ośrodkach zdrowia. W gminie brak jest szpitali. Funkcjonuje jedynie Dom Pomocy Społecznej w Wyszogrodzie oraz Centrum Medyczne w Wyszogrodzie. Łącznie na terenie miasta i gminy powstaje 36,0 Mg/rok odpadów medycznych.
Na omawianym terenie działalność przemysłowa rozwija się w nieznacznym stopniu i praktycznie brak jest informacji o wytwarzanych odpadach przemysłowych. Sektor budowlany wytwarza około 281,7 Mg/rok odpadów powstałych w wyniku budowy i remontów obiektów. Ponadto na terenie oczyszczalni ścieków w Wyszogrodzie wytwarzanych jest 25 Mg odpadów, w tym skratek i osadów ściekowych.
Prognozuje się, że w najbliższej dekadzie nie nastąpią istotne zmiany w ilości wytwarzanych odpadów. Zmiany te będą wahały się w granicach 10%. Niewielkiej zmianie może ulec skład odpadów komunalnych, gdzie przewiduje się wzrost ilości wytwarzanych odpadów opakowaniowych, a także zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Na lata 2004-2010 przyjęto następujące cele i zadania planowanej gospodarki odpadami w gminie i mieście Wyszogród:
- Objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem gospodarki odpadami,
- Zwiększenie zakresu selektywnej zbiórki odpadów,
- Stworzenie i wdrożenie systemu zbiórki odpadów w celu zapewnienia poziomów odzysku:
- odpadów wielkogabarytowych – 20%
- odpadów budowlanych – 15% wyselekcjonowanych z komunalnych
- odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych – 15%
- Uzyskanie 12% poziomu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,
- Likwidacja zagrożeń środowiska powodowanych przez nielegalne składowanie odpadów,
- Postępowanie z odpadami zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska,
- Doskonalenie lokalnego systemu gospodarki odpadami poprzez analizę i weryfikację działania istniejącego systemu gospodarowania odpadami oraz działania edukacyjne,
- Pełne wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów,
- Ograniczenie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowisku,
- Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami medycznymi i weterynaryjnymi,
-
Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami padłych zwierząt,- Zapewnienie odzysku 50% odpadów budowlanych, w tym 70% gruzu budowlanego do roku 2006,
- Zmniejszenie ilości odpadów składowanych na składowisku
- Osiągnięcie poziomu odzysku 70% odpadów budowlanych, w tym 90% gruzu budowlanego do roku 2010,
- Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach ściekowych.
Gmina i Miasto Wyszogród planuje pozostawienie systemu gospodarki odpadami w obecnym kształcie. Podstawowym kierunkiem działań będzie zwiększenie selektywnej zbiórki odpadów „w sąsiedztwie” poprzez zakup pojemników o poj. 1100 dm3 w ilości 30 szt.
Ponadto planuje się przekazywanie mieszkańcom miasta i gminy Wyszogród worków foliowych na surowce wtórne.
Niesegregowane odpady komunalne będę magazynowane w specjalistycznych pojemnikach, a następnie przez uprawnionego odbiorcę transportowane na składowisko odpadów komunalnych w Wilczkowie. W celu rozszerzenia i ułatwienia dostępu mieszkańców do pojemników zostaną zakupione kontenery:
- typu KP-7 w ilości 20 szt. dla kolejnych sołectw,
- typu SM-110 w ilości 150 szt. dla posesji na terenie miasta.
Ponadto na składowisku odpadów planuje się wydzielenie miejsca do gromadzenia odpadów wielkogabarytowych, z możliwością bezpośredniego dostarczania odpadów przez ich wytwórców oraz stworzenie systemu zbierania tych odpadów poprzez ich zbiórkę w określonym dniu tygodnia (wystawianie odpadów przed posesję).
Zostaną rozstawione również na terenie miasta i gminy pojemniki do zbierania odpadów niebezpiecznych w postaci baterii, przeterminowanych leków, świetlówek itp.
Odpady organiczne pochodzące ze strumienia odpadów komunalnych oraz z terenów zielonych oraz ulic (liście, gałęzie) będą kompostowane przez ZGKiM na terenie składowiska odpadów w Wilczkowie, a pozyskany kompost będzie wykorzystywany do nawożenia gleby na terenie zieleńców miejskich oraz szkolnych. Planuje się również prowadzić szeroką kampanię wśród mieszkańców miasta i gminy promującą przydomowe kompostownie odpadów organicznych.
Planuje się rozwiązanie gospodarki zwłokami padłych zwierząt poprzez wdrożenie w gminie regionalnego systemu zbierania tych odpadów, zgodnie z planem gospodarki odpadami dla powiatu płockiego.
Podstawowe informacje o odpadach w Gminie i Mieście Wyszogród będą gromadzone w bazach, prowadzonych przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. System ten stanowić będzie podstawowe źródło informacji o odpadach przy opracowywaniu, wdrażaniu i ocenie realizacji planów gospodarki odpadami.
Monitoring ilości, przepływu i zagospodarowania odpadów opierał się będzie generalnie na ich ilościowej i jakościowej ewidencji prowadzonej przez posiadaczy odpadów. Na podstawie zbiorczych zestawień danych oraz informacji uzyskanych od Wojewody i Starosty, Marszałek Województwa prowadzi wojewódzką bazę danych o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami wraz z rejestrem udzielonych zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz sporządza raport wojewódzki, który przekazuje Ministrowi Środowiska, prowadzącemu centralną bazę danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania odpadami.
Monitoring realizacji założeń planu gminnego opiera się o system ewidencji zbieranych na terenie gminy odpadów oraz o kontrolę ich zagospodarowania. Podstawą ewidencji będzie prowadzenie przez firmy zajmujące się zbieraniem odpadów kart ewidencji i przekazania odpadów oraz ewidencja przyjmowanych na składowisko odpadów. Pozwoli to na kontrolę czy założone w programie cele są systematycznie realizowane.
Ważnym elementem monitoringu jest kontrola funkcjonowania składowiska odpadów komunalnych. Zasady monitorowania składowisk odpadów reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858). Stała kontrola wpływu obiektu na środowisko pozwoli na szybkie wykrycie źródeł zanieczyszczenia oraz podjęcie natychmiastowych działań w celu wyeliminowania ewentualnych zagrożeń.
Zarząd Gminy i Miasta Wyszogród przygotuje co 2 lata sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami i złoży je Radzie Gminy.
Sprawozdanie z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami powinno obejmować:
- ocenę realizacji postawionych w planie gminnym priorytetów, celów głównych i szczegółowych, założeń jakościowych i ilościowych,
- sprawozdanie z wykonania zadań organizacyjnych i techniczno-technologicznych,
- zgodność wykonanych zadań z harmonogramem prac,
- sprawozdanie z realizacji harmonogramu finansowania założonych przedsięwzięć.
W ramach oceny realizacji zamierzonych celów i ustaleń planu ustawa o odpadach wymaga, aby plany gminny były aktualizowane nie rzadziej niż raz na 4 lata. Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i uchwalony plan będzie wymagał modyfikacji – winno być przeprowadzone stosowne postępowanie, przed upływem 4 lat, w celu aktualizacji planu.
XI. MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE
Dokumenty planistyczne krajowe, wojewódzkie i powiatowe
Dokumenty prawne
Opracowania branżowe
- Natura 2000 – Europejska sieć ekologiczna, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2002 r.,
- Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET – Polska – praca zbiorowa pod redakcją dr A. Liro – Fundacja IUCN Poland, Warszawa 1998 r.,
- Proekologiczna strategia zagospodarowania rzeki Wisły „Wisła XXI” pod redakcją J. Kołodziejskiego, NFOŚ,
- Stan środowiska w województwie mazowieckim – WIOŚ, Warszawa (2001 r.),
- Stan środowiska w województwie mazowieckim – Raport WIOŚ, Warszawa (1999 r.),
- Gospodarka odpadami pochodzenia przemysłowego w województwie mazowieckim – WIOŚ, Warszawa (2001 r.),
- Jakość i zagrożenia wód powierzchniowych w województwie mazowieckim – WIOŚ, Warszawa (2002 r.),
- Ocena stanu środowiska w powiecie płockim 2002 r., WIOŚ Delegatura w Płocku (2003 r.),
- Stan uszkodzenia lasów w Polsce w 2001 r. na podstawie badań monitoringowych, IOŚ, Warszawa (2002 r.).
Inne materiały
- Informację wprowawdził(a) do BIP: Izabela Boszko
- Data udostępnienia w BIP: 2004-07-16 12:00:23
- Informacja zaktualizowana przez: Izabela Boszko
- Data ostatniej aktualizacji: 2004-07-16 12:16:19
- Liczba odsłon: 4133
- Historia dokumentu: